Eικόνες: H Mάχη του Κουρσκ, Ισαάκ Νεύτων, η Ντόλι και ο δημιουργός της, η έναρξη του Εθνικού Συστήματος στη Μ. Βρετανία, το δημοψήφισμα του 2015
Τετάρτη 5 Ιουλίου 2023: Οσίου Λαμπαδού
Γιορτάζουν: Λαμπαδός, Λαμπαδία
Γεγονότα στις 5 Ιουλίου
• 1687 Ο Ισαάκ Νεύτων εκδίδει το κυριότερο έργο του, τις τρίτομες Μαθηματικές Αρχές της Φυσικής Φιλοσοφίας, όπου παραθέτει τα τρία αξιώματα της Μηχανικής και το νόμο τηςΒαρύτητας.
• 1811 Η Βενεζουέλα ανακηρύσσει την ανεξαρτησία της από την Ισπανία.
• 1824 Περίπου 600 Έλληνες νικούν πάνω από 3.000 Τούρκους, υπό τον Ομέρ Πασά της Καρύστου, στην περιοχή Μαραθώνα.
• 1930 Ο Έλληνας σεφ Γιώργος Σταθάκης επιχειρεί να πέσει από τους καταρράχτες του Νιαγάρα μέσα σ’ ένα βαρέλι. Εγκλωβίζεται, όμως, στο πίσω μέρος του καταρράκτη για 18 ώρες και πεθαίνει από ασφυξία.
• 1943 Αρχίζει η Μάχη του Κουρσκ στη Ρωσία, η μεγαλύτερη πολεμική αντιπαράθεση της ιστορίας με άρματα μάχης. Στη μάχη ενεπλάκησαν 2.700 γερμανικά τανκς και 3.500 σοβιετικά. 2.900 άρματα τέθηκαν εκτός μάχης, ενώ οι απώλειες σε έμψυχο υλικό και από τις δύο πλευρές έφθασαν τους 230.000 στρατιώτες.
• 1948 Θεσπίζεται από τους Εργατικούς το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Μ. Βρετανίας.
• 1950 Η Κνεσέτ, το κοινοβούλιο του Ισραήλ, παρέχει σε όλους τους Εβραίους με νόμο το δικαίωμα να επιστρέψουν στο Ισραήλ.
• 1962 H Αλγερία γίνεται ανεξάρτητη από τη Γαλλία.
• 1962 Υπό τις παρούσες συνθήκες δεν τίθεται θέμα αναγνώρισης του Κ.Κ.Ε., δηλώνει ο εισηγητής της Ένωσης Κέντρου Γεώργιος Μαύρος στη Βουλή, κατά τη συζήτηση επί του νομοσχεδίου για την κατάργηση των έκτακτων μέτρων.
• 1964 Παρουσιάζεται το Σχέδιο Άτσεσον για την λύση του Κυπριακού. Προβλέπει την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, έναντι ανταλλαγμάτων για την Τουρκία (Παραχώρηση της Χερσονήσου της Καρπασίας στην Τουρκία ή μίσθωση της Χερσονήσου της Καρπασίας και παραχώρηση του Καστελόριζου στην Τουρκία). Θα απορριφθεί από την ελληνοκυπριακή πλευρά.
• 1964 Θρίαμβος της Ε.Δ.Α. στις δημοτικές εκλογές. Στην Αθήνα και τον Πειραιά επικρατούν οι αριστεροί υποψήφιοι Νίκος Κιτσίκης και Γεώργιος Κυριακάκος, ενώ στη Θεσσαλονίκη εκλέγεται ο κοινός υποψήφιος Ε.Δ.Α.-Ένωσης Κέντρου Κωνσταντίνος Τσίρος.
• 1975 To Πράσινο Ακρωτήριο γίνεται ανεξάρτητο κράτος από την Πορτογαλία.
• 1991 Ο Νέλσον Μαντέλα εκλέγεται πρόεδρος του Εθνικού Αφρικανικού Κογκρέσου.
• 1996 Γεννιέται η Ντόλι το πρόβατο, το πρώτο κλωνοποιημένο θηλαστικό. Η γέννηση της Ντόλι δημιούργησε πάταγο διεθνώς. Το 1999 οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα κύτταρα της Ντόλι άρχισαν να γερνάνε γρηγορότερα από ό,τι στα άλλα πρόβατα, ακόμα και μεγαλύτερης ηλικίας. Ορισμένοι μοριακοί βιολόγοι υποστήριξαν ότι δεν είναι δυνατόν να παραχθούν κλώνοι, χωρίς το αρχικό γενετικό υλικό των ενηλίκων που χρησιμοποιείται στη διαδικασία της «πυρηνικής μεταφοράς» να γερνά ταχύτερα από το νεαρό κλώνο. Στη μέθοδο της πυρηνικής μεταφοράς ως «πρώτη ύλη» χρησιμοποιούνται ωάρια, από τα οποία έχει αφαιρεθεί ο πυρήνας με το γενετικό υλικό, και κύτταρα του ενήλικου οργανισμού που πρόκειται να «αντιγραφεί». Η Ντόλι θανατώθηκε στην ηλικία που είχε το πρόβατο-δότης, όταν εφαρμόστηκε ο κλωνισμός.
• 2015 Δημοψήφισμα στην Ελλάδα με ερώτημα αν πρέπει να γίνει αποδεκτό το σχέδιο συμφωνίας των τριών θεσμών, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που προτάθηκε στην Ελλάδα στις 25 Ιουνίου. Συντριπτική υπεροχή του «ΟΧΙ» στο δημοψήφισμα για την πρόταση των δανειστών της 25ης Ιουνίου. Το «ΟΧΙ» συγκεντρώνει 61,3% των ψήφων, έναντι 38,7% του «ΝΑΙ». Τα άκυρα/λευκά είναι 5,79%, ενώ η συμμετοχή φτάνει στο 62,46%.
Γεννήσεις στις 5 Ιουλίου
• 1889 Ζαν Κοκτώ, Γάλλος συγγραφέας
• 1914 Βάσω Κατράκη, Ελληνίδα ζωγράφος και χαράκτρια
• 1921 Νάνος Βαλαωρίτης, Έλληνας συγγραφέας
• 1958 Ηλίας Λάγιος, Έλληνας ποιητής
Θάνατοι στις 5 Ιουλίου
• 1972 Μάριος Χάκκας, Έλληνας πεζογράφος και ποιητής
• 1989 Μαρία Βασιλείου, Ελληνίδα ηθοποιός
