Ευλογιά των πιθήκων: Συμπτώματα, τρόποι αντιμετώπισης, μέτρα προστασίας

Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων εντοπίστηκε στη χώρα μας. Σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ πρόκειται για άνδρα με προσφατο ταξίδι στη Πορτογαλία. Το κρούσμα, σύμφωνα με τον οργανισμό, δηλώθηκε στο Νοσοκομείο «Ανδρέας Συγγρός».

Ο ΕΟΔΥ ενημερώνει τους πολίτες σχετικά με όλα όσα πρέπει να γνωρίζουν για τη νόσο:

Τι είναι η ευλογιά των πιθήκων;

Πρόκειται για ιογενή λοίμωξη που αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1958, όταν δύο κρούσματα με συμπτώματα που έμοιαζαν με τα συμπτώματα της ευλογιάς, εμφανίστηκαν σε πιθήκους εργαστηρίου (απ’ όπου και το όνομα). Έκτοτε, εμφανίζεται σε τροπικές περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής και μεταδίδεται κυρίως μέσω της επαφής με άγρια ζώα.

Πώς μπορεί να νοσήσει κάποιος από ευλογιά των πιθήκων;

Το νόσημα μεταδίδεται μέσω στενής επαφής με μολυσμένα άτομα, τα ρούχα τους, τα σεντόνια τους ή τα σωματικά τους υγρά. Ο ιός εισέρχεται στο σώμα:

• μέσω δερματικών βλαβών (ορατών ή αόρατων) των βλεννογόνων (μάτια, μύτη, στόμα)
  μέσω της αναπνευστικής οδού (βήχας, φτάρνισμα, παρατεταμένη επαφή πρόσωπο με πρόσωπο)
• από δάγκωμα ή γρατζουνιά από μολυσμένο ζώο (κυρίως τρωκτικά)
• σπανιότερα από κατανάλωση μολυσμένου ζώου που δεν έχει μαγειρευτεί επαρκώς ή με
• την επαφή με το δέρμα ή το τρίχωμα μολυσμένου ζώου.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο να νοσήσουν;
Όλοι κινδυνεύουν να νοσήσουν κατόπιν έκθεσης στον ιό, ειδικά οι νεότερες γενιές που δεν έλαβαν το εμβόλιο της ευλογιάς, το οποίο σταδιακά σταμάτησε στη χώρα μας να χορηγείται μέχρι το 1980, καθώς η νόσος είχε εξαλειφθεί. Υπάρχουν ενδείξεις ότι ομοφυλόφιλοι και αμφιφυλόφιλοι άνδρες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης, καθώς και όσοι έχουν ταξιδέψει πρόσφατα σε χώρες της Αφρικής όπου ενδημεί η νόσος.

Τι πρέπει να κάνω για να μην νοσήσω;

Απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.

• πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
• καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
• μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
• μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες

Ποια συμπτώματα μπορεί να έχει κάποιος που νοσεί;

Από τη στιγμή που κάποιος μολυνθεί με τον ιό της ευλογιάς των πιθήκων χρειάζεται να περάσουν 5 έως 21 μέρες για να εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα (συνήθως 6 με 13 ημέρες). Αυτά μπορεί να είναι:

• Πυρετός >38οC
• Κεφαλαλγία
• Μυαλγίες
• Ραχιαλγία / Οσφυαλγία
• Διογκωμένοι λεμφαδένες (χαρακτηριστικό σημείο διαφορικής διάγνωσης από την ευλογιά)
• Ρίγος
• Καταβολή δυνάμεων
• Εξάνθημα (συνήθως παρουσιάζεται 1 με 3 ημέρες μετά την εμφάνιση του πυρετού). Συχνά προηγείται το δερματικού εξανθήματος, εμφάνιση βλαβών σε βλεννογόνους (π.χ. στοματικής κοιλότητας). Το εξάνθημα εντοπίζεται αρχικά στο κεφάλι και στο πρόσωπο και στη συνέχεια επεκτείνεται σε άλλα σημεία του σώματος συμπεριλαμβανομένων των παλαμών, των πελμάτων και των γεννητικών οργάνων. Οι δερματικές βλάβες αρχικά εμφανίζονται με τη μορφή κηλίδων (επίπεδες βλάβες) αλλάζουν σε βλατίδες (ανυψωμένες βλάβες) οι οποίες εξελίσσονται σε μικρές βλατίδες κυστίδια (φουσκάλες με υγρό ), φλύκταινες (φουσκάλες με πύον ) και στη συνέχεια σε εσχάρες (κρούστες) που τελικά υποχωρούν μόνες τους. Το εξάνθημα αυτό μερικές φορές συγχέεται με το εξάνθημα της ανεμευλογιάς.

Αν μολυνθώ κινδυνεύει η ζωή μου;

Η νόσος διαρκεί 2-4 εβδομάδες και είναι συνήθως αυτοπεριοριζόμενη. Τα συμπτώματα είναι πιο ήπια από αυτά της ευλογιάς. Ωστόσο αναφέρεται ποσοστό θνητότητας περίπου 1%. Η σοβαρή μορφή της νόσου αφορά κυρίως ανοσοκατεσταλμένους, παιδιά και εγκύους.

Πότε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας;

Εάν έχετε ένα εξάνθημα με φυσαλίδες και:

• έχετε επιστρέψει από τη Δυτική ή Κεντρική Αφρική τις τελευταίες 3 εβδομάδες
• έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε ευλογιά των πιθήκων τις τελευταίες 3 εβδομάδες
• έχετε έρθει σε επαφή με κάποιον που είχε δερματικές βλάβες τις τελευταίες 3 εβδομάδες

Τι πρέπει να κάνω για να μην νοσήσω;

Απαιτείται η τήρηση των βασικών μέτρων ατομικής υγιεινής.

• πλένετε τα χέρια σας με σαπούνι και νερό τακτικά ή χρησιμοποιείτε αλκοολούχο αντισηπτικό
• καταναλώνετε κρέας μόνο αν έχει μαγειρευτεί επαρκώς
• μην πλησιάζετε άγρια ζώα, συμπεριλαμβανομένων νεκρών ζώων
• μην έρχεστε σε στενή επαφή και μην μοιράζεστε ρούχα με άτομα που δεν αισθάνονται καλά και παρουσιάζουν δερματικές βλάβες

Πόσο θα πρέπει να ανησυχώ για τον κίνδυνο μόλυνσης από τον ιό;

Η ευλογιά των πιθήκων δεν μεταδίδεται εύκολα μεταξύ των ανθρώπων και ο κίνδυνος για το ευρύ κοινό είναι χαμηλός.