Οι έγκλειστοι εκφράζονται: Ο “Ούριος ίππος” φέρνει τη λευτεριά μας – Καλλιτεχνικά εργαστήρια στο Αγροτικό Σωφρονιστικό Κατάστημα Τίρυνθας
Το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών Ναυπλίου, οργανώνει από το 2014 τα προγράμματα‘’Αναπτύσσοντας δεξιότητες ζωής των εγκλείστων στα Σωφρονιστικά καταστήματα Τίρυνθας, Ναυπλίου, Τρίπολης και Κορυδαλλού’’ με επιστημονικά υπεύθυνη την ομότιμη καθηγήτρια Άλκηστις Κοντογιάννη.
Τα εργαστήρια αυτά αποσκοπούν στο να εισαγάγουν και να καλλιεργήσουν μια νέα καλλιτεχνική υποδομή στο πρόγραμμα των φυλακών. Η τέχνη είναι μια παγκόσμια γλώσσα και βρίσκεται στην πιο ολοκληρωμένη της μορφή, όταν είναι προσιτή σε όλους, ανεξαιρέτως ικανότητας, γνώσης, καταγωγής ή κοινωνικών συνθηκών. Ξεκινώντας από αυτή την ιδέα καταλήγουμε στο καλλιτεχνικό κίνημα artbrut, δημιουργημένο από τον JeanDubuffet το 1940. Ο όρος Artbrut ή αλλιώς ωμή, σκληρή τέχνη περιγράφει καλλιτεχνικά έργα που δημιουργήθηκαν εκτός της οριοθετημένης κουλτούρας και καλλιτεχνικής σκηνής του σύγχρονου κόσμου. Πιο συγκεκριμένα, έργα φιλοτεχνημένα από ασθενείς ψυχιατρικών κλινικών, έγκλειστους σε φυλακές καθώς και γενικότερα, από ανθρώπους που δεν ήρθαν ποτέ σε επαφή με τον κόσμο της τέχνης, γνωσιακά αλλά και σε πρακτικό επίπεδο. Τα δημιουργήματα αυτά χαρακτηρίζονται από έναν πριμιτιβισμό που εμπεριέχει μια απίστευτα “ωμή” δύναμη που σε καθηλώνει με έναν πρωτόγνωρο τρόπο.
Τα εργαστήρια συλλαμβάνουν ακριβώς αυτόν τον πυρήνα.
Το εργαστήριο ξεκίνησε και θα πραγματοποιηθεί σε 4 επισκέψεις, στις αγροτικές φυλακές Τίρυνθας με θέμα του, ο «Ούριος ίππος».
Αρχικά προετοιμάσαμε έναν σκελετό με σίδερο και πλέγμα στη μορφή ενός Πήγασου. Έπειτα όλοι μαζί σκεπάσαμε τον σκελετό αυτό με ένα μίγμα σαν πάστα γύψου με νερό. Μόλις το υλικό αυτό στεγνώσει γίνεται συμπαγές και δίνει την εντύπωση γλυπτού, το οποίο στην συνέχεια θα διακοσμήσουμε με ζωγραφική. Η ιδέα πίσω από το έργο αυτό, πηγάζει από τον δούρειο ίππο της ελληνικής μυθολογίας, την ξύλινη κατασκευή του Οδυσσέα που σαν δώρο προσφέρθηκε στους Τρώες, ενώ στην πραγματικότητα επρόκειτο για ένα ευφυές σχέδιο, καθώς έκρυβε μέσα του αρχαίους Έλληνες πολεμιστές. Το δικό μας έργο, είναι ένας Πήγασος που αντί να κρύβει μέσα του μια παγίδα, συμβολίζει μια υπόσχεση ελευθερίας για το μυαλό και το πνεύμα που κυριαρχεί και υψώνεται σαν ζωτική ανάγκη ακόμη και στις δυσκολότερες συνθήκες. Για αυτό και τον ονομάσαμε Ούριο Ίππο.
Τα καλλιτεχνικά δημιουργήματα των εγκλείστων θα παρουσιαστούν, με την ολοκλήρωση των προγραμμάτων, σε έκθεση στο πολεμικό μουσείο Ναυπλίου.
Οι Συντονιστές του εργαστηρίου: Francesco Moretti, Λένια Χρυσικοπούλου
Ποιοι είναι οι καλλιτέχνες, εμψυχωτές των εγκλείστων που δημιουργούν τον Ούριο Ίππο;
Ο Francesco Moretti γεννήθηκε στην Πίζα το 1973. Είναι αριστούχος απόφοιτος της Σχολής Καλών Τεχνών της Φλωρεντίας (1993 – 1997), με ειδίκευση στη ζωγραφική – χαρακτική. Εργάζεται με τη ζωγραφική, τη γλυπτική, τη χαρακτική, τη φωτογραφία, τη βίντεο-τέχνη, τις εγκαταστάσεις, την εσωτερική διακόσμηση, το ντιζάιν, τη γραφιστική και τη διαφήμιση. Συνεργάστηκε με διάφορους καλλιτέχνες, μεταξύ των οποίων με τους KeithHaring, Marco Eberle και Θεόδωρο Παπαγιάννη, κι έχει στο ενεργητικό του πάνω από 25 ατομικές εκθέσεις και συμμετοχές σε περισσότερες από 50 ομαδικές εκθέσεις στην Ιταλία, την Ελλάδα, την Ελβετία, τη Γαλλία, την Ουγγαρία, την Ταϊβάν και το Μαρόκο. Έργα του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους και ιδιωτικές συλλογές στην Ιταλία, στην Ταϊβάν, στην Ελλάδα, στο Μαρόκο και στην Ελβετία. Μεγάλες τοιχογραφίες του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους στην Πίζα, στην Αθήνα, στο Ναύπλιο και στην Τονάρα της Σαρδηνίας.
Εκπροσώπησε την Ιταλία στη Διεθνή Μπιενάλε Χαρακτικής στο Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών Taichung στην Ταϊβάν, στην 2η και 3η Διεθνή Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης της Καζαμπλάνκα και συμμετείχε στο αφιέρωμα σε Ιταλούς εικαστικούς “Lavieensurface” στο Rivoli 59 στο Παρίσι, στο Διεθνές καλλιτεχνικό residency “Ifitry” Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης στο Μαρόκο, σε Συμπόσια Γλυπτικής στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θ. Παπαγιάννης.
Από τον Αύγουστο του 2005 ζει και εργάζεται μεταξύ Ιταλίας και Ελλάδας και από το 2011 διατηρεί το καλλιτεχνικό εργαστήριό του στο Ναύπλιο.
Η Λένια Χρυσικοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το 1991 και μεγάλωσε στο Χαλάνδρι Αττικής. Το 2012 εισήχθη στην Σχολή ΑΚΤΟ όπου εκπαιδεύτηκε στη ζωγραφική, γλυπτική, χαρακτική, ψηφιδωτό, φωτογραφία, videoart, photoshop, premiere, ιστορία της τέχνης και απέκτησε το Bachelor of Arts (hons) Degree in FineArt and NewMedia το 2016. Συνέχισε τις σπουδές της στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, στο Ναύπλιο, λαμβάνοντας πτυχίο το 2022. Έχει εργαστεί ως βοηθός σκηνογράφου σε συνεργασία με τη Λαλούλα Χρυσικοπούλου και με την εταιρεία παραγωγής του Κωνσταντίνου Σπηλιώτη ”Το προσκήνιο”. Tο 2022 συμμετείχε σε 2 ομαδικές εκθέσεις, ζωγραφικής και χαρακτικής, υπό την επίβλεψη της curator Νικολένα Καλαϊτζάκη και στο κέντρο χαρακτικής Αθήνας-PANDOLFINI & ΣΙΑΤΕΡΛΗ. Το 2023 και 2024 συμμετείχε στο πρόγραμμα Ifitry , art in residence στο Μαρόκο. Το 2022- σήμερα παραδίδει μαθήματα ζωγραφικής, πηλού και χαρακτικής σε παιδιά και ενήλικες στον πολιτισμικό σύλλογο ‘’Πύλη πολιτισμού Ναυπλίου’’. Το 2024 συμμετείχε στην ομαδική έκθεση SECOND EDITION ARTIST’S BOOK EXHIBITION’’ στην Πάντοβα, Ιταλία καθώς και στο καλλιτεχνικό φεστιβάλ Fichty Art με παρουσίαση εγκατάστασης (installation). Ζει μόνιμα στο Ναύπλιο, εργάζεται στη ζωγραφική και είναι βοηθός του καλλιτέχνη Francesco Moretti.
Ένας “Ούριος ίππος” στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Τίρυνθας
