Λαφυραγωγώντας το κράτος (γράφει ο Νίκος Σπ. Ζέρβας)

Λαφυραγωγώντας το κράτος

Γράφει ο Νίκος Σπ. Ζέρβας, εντεταλμένος διδάσκων Διοικητικής Επιστήμης ΕΚΠΑ και Σχολής Ικάρων Π. Α.

Η επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές του περασμένου Νοεμβρίου ήταν για πολλούς πολιτικούς αναλυτές αναπάντεχη. Η επαναφορά του στην προεδρία των ΗΠΑ αποτέλεσε μία μεγάλη πολιτική έκπληξη, από τη στιγμή που μόνο ο 22ος και 24ος πρόεδρός τους Γκρόβερ Κλίβελαντ είχε καταφέρει να επιστρέψει στο προεδρικό αξίωμα, έχοντας μεσολαβήσει μεταξύ των δύο θητειών του η εκλογική ήττα στα 1888από τον υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, Μπέντζαμιν Χάρρισον. Η επανεκλογή του Τραμπ, ωστόσο, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει τόσο, αναλογιζόμενος κανείς την ένδεια πολιτικών θέσεων της συνυποψηφίας του, όπως και τα διαδοχικά λάθη, συνοδευόμενααπό τη γενικότερη αβελτηρία του κόμματος των Δημοκρατικών σε σχέση με την μη έγκαιρη απόσυρση της υποψηφιότητας Μπάιντεν. Η έλλειψη, άλλωστε, ικανού και κατάλληλου προσωπικού για την ανάληψη των ηνίων της πολιτικής εξουσίας ακόμα και στην ισχυρότερη δημοκρατία του κόσμου επιβεβαιώνει τη διαδεδομένη κρίση πολιτικής εκπροσώπησης που διακρίνειτη σύγχρονη διακυβέρνηση στη μία ή στην άλλη όχθη του Ατλαντικού.Ουδόλως αποτελούν έκπληξη, πάντως, και οι αρχικές πρωτοβουλίες του 47ου προέδρου των ΗΠΑ σε σχέση με τη στελέχωση ανωτάτων θέσεων του κρατικού μηχανισμού της αμερικανικής συμπολιτείας.

Στην εγχώρια και διεθνή ειδησεογραφία του τελευταίου χρονικού διαστήματος κυριαρχούν οι τάσεις κρονισμού, νεποτισμού και γενικότερα ευνοιοκρατίας που χαρακτηρίζουν τους διορισμούς σε ύψιστα πολιτικοδιοικητικά αξιώματα της νέας αμερικανικής ηγεσίας. Πολιτικοί φίλοι, προσωπικοί νομικοί και οικονομικοί σύμβουλοι, νυν και πρώην νύφες και γαμπροί, ακόμα και συμπέθεροι του Τραμπ έχουν ήδη τοποθετηθεί από υπουργεία (‘secretariesofstate’) μέχρι και στις πρεσβείες της Αθήνας, της Άγκυρας και του Παρισιού. Ανάλογα δείγματα γραφήςείχε αφήσει ήδη από την πρώτη του θητεία, κατά την δε έναρξη της τρέχουσαςπροβλέπεται πως οι αντικαταστήσεις προσωπικού από τα υψηλότερα έως και χαμηλότερα στρώματα της διοικητικής ιεραρχίας, όπως και από τις τάξεις του σώματος της δικαιοσύνης, θα είναι ευρύτατες. Κάτι στο οποίο συνηγορεί ο πλήρης έλεγχος της πλειοψηφίας του Κογκρέσου από το ρεπουμπλικανικό κόμμα καικατά συνέπεια η έλλειψη ανάλογων αντισταθμισμάτων απέναντι στις προεδρικές επιλογές, καθιστώντας την προεδρική εξουσία απεριόριστη. Οι απόπειρες διεμβόλισης της δημόσιας γραφειοκρατίας από υποστηρικτές του Τραμπ, βέβαια, δεν αφήνει περιθώρια για απορίες, αναλογιζόμενος κανείς την «τζακσονική» πολιτική παράδοση που φέρει ως προμετωπίδα του.

Ο 7ος πρόεδρος των ΗΠΑ Άντριου Τζάκσον αποτελεί αποδεδειγμένα τον πολιτικό μέντορα της τραμπικής ηγεσίας. Πέραν του ότιλίγες εβδομάδες μετά από την πρώτη του ορκωμοσία είχε αποτίσει φόρο τιμής στο μνήμα του Τζάκσον στο Τεννεσσί, το δε πορτραίτο του κοσμούσε το Οβάλ γραφείο καθόλη τη διάρκεια εκείνης της θητείας του, πτυχές του πολιτεύεσθαι από την πλευρά του Τραμπ προσομοιάζουν με εκείνες του εμπνευστή του. Κατηγορίες περί εκλογονοθειών στις αναμετρήσεις που αμφότεροι δεν εξασφάλισαν την εκλογή τους (1824 και 2020), πρόταξη του απομονωτισμού και του οικονομικού προστατευτισμού των ΗΠΑ, όπωςκαι αξιοποίηση του λαϊκισμού για την προσέλκυση της ψήφου των αδικημένων από το ‘σύστημα’ μαζών αποτελούν ορισμένα μόνο από τα συγκοινωνούντα δοχεία της πολιτικής τους σταδιοδρομίας. Στα κατορθώματα του Τζάκσον, βέβαια, εντάσσεται και η εισαγωγή και παγίωση για μια 50ετία στη διοικητική κουλτούρα του αμερικανικού κράτους του ‘spoilssystem’, της μετατροπής δηλαδή πολιτικοδιοικητικών οργάνων και θεσμών σε «λάφυρα» του εκάστοτε ‘κατακτητή’ της πολιτικής εξουσίας.

Προερχόμενο ετυμολογικά από τη λατινική λέξη ‘spolia’που αντιστοιχεί στα πολεμικά λάφυρα, το ‘spoilssystem’ πρεσβεύει τη στελέχωση όλων των κυβερνητικών και διοικητικών αξιωμάτων από υποστηρικτές του εκάστοτε κυβερνώντος κόμματος. Χρειάστηκε μάλιστα η δεύτερη πολιτική δολοφονία Αμερικανού προέδρου, εκείνη του Τζέιμς Γκάρφιλντ τον Σεπτέμβριο του 1881 από έναν μη διορισμένο οπαδό του κόμματος των Ρεπουμπλικανών, προκειμένου να τερματιστούν οι αμιγώς πελατειακοί διορισμοί και να προκριθεί ένα αξιοκρατικό πια σύστημα (‘meritsystem’) για την εισαγωγή και τη σταδιοδρόμηση στη δημόσια υπαλληλία. Η νέα εκλογή του Τραμπ, ωστόσο, όπως έχει ήδη καταστεί πασιφανές, ανατρέπει εκ νέου τα ως άνω δεδομένα, επαναφέροντας κατά την τζακσονική πεπατημένη την πολιτική πατρωνία, την κομματοκρατία και την εν τέλει λαφυραγώγηση του κράτους.

Μολονότι η αξιοκρατικά στελεχωμένη, εξειδικευμένη, επαγγελματική και πολιτικά ουδέτερη διοίκηση αποτελεί το προγεφύρωμα για την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας των κρατικών λειτουργιών, η ιδιοποίηση των θεσμών και η πολιτική πατρωνία δεν αποτελούν συνιστώσες πολιτικοδιοικητικών συστημάτων χωρών μοναχά της Λατινικής Αμερικής ή της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Αντίθετα, είναι σε θέση να εντοπίζονται ακόμα και σε υπέρμετρα φιλελεύθερα και δημοκρατικά κράτη, όποτε το προσωπικό πολιτικό κεφάλαιο και το κομματικό συμφέρον βρίσκονται υπεράνω του εθνικού.

spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img
spot_img

Διαβάστε ακόμη

Ενημέρωση για το ωράριο φορτοεκφόρτωσης στο ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου

Ενημέρωση για το ωράριο φορτοεκφόρτωσης στο ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου Ο Δήμος Ναυπλιέων σε μια προσπάθεια τήρησης της ομαλής λειτουργίας του ωραρίου φορτοεκφόρτωσης στους δρόμους...

 Μαρίνα Ναυπλίου: Mια πόλη που δεν μαθαίνει από τα λάθη της (του Μπάμπη Αντωνιάδη)

Μαρίνα Ναυπλίου: Mια πόλη που δεν μαθαίνει από τα λάθη της (γράφει ο Μπάμπης Αντωνιάδης) Το Ναύπλιο αποδεικνύεται ότι είναι μια πόλη που δεν μαθαίνει...

Με επιτυχία η δράση στο Άργος για γνωριμία με τη γυναικεία επιχειρηματικότητα

Με επιτυχία η δράση στο Άργος για γνωριμία με τη γυναικεία επιχειρηματικότητα Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η δράση “Walk With Us! – Περπάτησε μαζί μας”, που...

Ενημέρωση για το ωράριο φορτοεκφόρτωσης στο ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου

Ενημέρωση για το ωράριο φορτοεκφόρτωσης στο ιστορικό κέντρο του Ναυπλίου Ο Δήμος Ναυπλιέων σε μια προσπάθεια τήρησης της ομαλής λειτουργίας του ωραρίου φορτοεκφόρτωσης στους δρόμους...

 Μαρίνα Ναυπλίου: Mια πόλη που δεν μαθαίνει από τα λάθη της (του Μπάμπη Αντωνιάδη)

Μαρίνα Ναυπλίου: Mια πόλη που δεν μαθαίνει από τα λάθη της (γράφει ο Μπάμπης Αντωνιάδης) Το Ναύπλιο αποδεικνύεται ότι είναι μια πόλη που δεν μαθαίνει...

Με επιτυχία η δράση στο Άργος για γνωριμία με τη γυναικεία επιχειρηματικότητα

Με επιτυχία η δράση στο Άργος για γνωριμία με τη γυναικεία επιχειρηματικότητα Με επιτυχία ολοκληρώθηκε η δράση “Walk With Us! – Περπάτησε μαζί μας”, που...

Τα αποτελέσματα του 23ου Δρόμου Αργολικού Κόλπου

Τα αποτελέσματα του 23ου Δρόμου Αργολικού Κόλπου Παρά τη βροχή 733 δρομείς και 21 περιπατητές συμμετείχαν την Κυριακή 16/2 στον 23ο Δρόμο Αργολικού Κόλπου «Παναγιώτης...

Τα αποτελέσματα του 23ου Δρόμου Αργολικού Κόλπου

Τα αποτελέσματα του 23ου Δρόμου Αργολικού Κόλπου Παρά τη βροχή 733 δρομείς και 21 περιπατητές συμμετείχαν την Κυριακή 16/2 στον 23ο Δρόμο Αργολικού Κόλπου «Παναγιώτης...

Προτάσεις χρηματοδότησης για 5 έργα αγροτικής οδοποιίας 2.600.000€ υπέβαλε ο Δήμος Άργους-Μυκηνών

Προτάσεις για 5 έργα αγροτικής οδοποιίας 2.600.000€ στο Δήμο Άργους-Μυκηνών Ο Δήμος Άργους-Μυκηνών υπέβαλε πέντε προτάσεις χρηματοδότησης για έργα αναβάθμισης της αγροτικής οδοποιίας, συνολικού προϋπολογισμού...

Χαλάζι έπεσε στη Νέα Κίο

Χαλάζι έπεσε στη Νέα Κίο Αργολίδας Χαλαζόπτωση υπήρξε στη Νέα Κίο το βράδυ της Κυριακής 16/2. Δεν αποκλείεται να έπεσε χαλάζι και σε άλλες περιοχές...