Η συζήτηση γύρω τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και την ασφάλειά τους, έχει γίνει έντονη τα τελευταία χρόνια. Ειδικά σε ό,τι έχει να κάνει με το ζήτημα της φωτιάς και αν όντως έχουν περισσότερες πιθανότητες συγκριτικά με τα συμβατικά μοντέλα. Οι καταναλωτές, καθώς εξετάζουν την πιθανότητα μετάβασης από τα παραδοσιακά οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης σε ηλεκτρικά, εκφράζουν ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των μπαταριών που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά οχήματα. Το ζήτημα αν τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι πιο επιρρεπή σε πυρκαγιές αποτελεί κεντρικό σημείο αυτών των ανησυχιών, με ορισμένους να πιστεύουν ότι η χρήση λιθίου στις μπαταρίες αυξάνει τον κίνδυνο. Είναι όμως αυτή η πεποίθηση βάσιμη ή μήπως πρόκειται για παραπληροφόρηση;
Ας μιλήσουν τα στοιχεία!
Καταρχάς, πρέπει να εξετάσουμε την συχνότητα των πυρκαγιών σε οχήματα γενικότερα. Τα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης (ICE) χρησιμοποιούν καύσιμα όπως βενζίνη ή πετρέλαιο, τα οποία είναι εύφλεκτα από τη φύση τους. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα, καταγράφονται περίπου 150.000 περιστατικά πυρκαγιών σε αυτοκίνητα με κινητήρα εσωτερικής καύσης κάθε χρόνο. Αυτές οι πυρκαγιές μπορεί να προκληθούν από διαρροές καυσίμων, βλάβες στον κινητήρα, βραχυκυκλώματα, ακόμη και από ανθρώπινα λάθη κατά τον ανεφοδιασμό ή τη συντήρηση.
Αντίθετα, τα ηλεκτρικά οχήματα δεν χρησιμοποιούν εύφλεκτα καύσιμα, αλλά βασίζονται σε μπαταρίες λιθίου. Παρόλο που το λίθιο είναι εύφλεκτο, τα σύγχρονα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι εξοπλισμένα με προηγμένα συστήματα διαχείρισης μπαταρίας (BMS), τα οποία παρακολουθούν τη θερμοκρασία, τη φόρτιση και την εκφόρτιση της μπαταρίας, ώστε να αποτρέπονται δυσλειτουργίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε πυρκαγιά.
Οι στατιστικές δείχνουν ότι τα ηλεκτρικά οχήματα δεν παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς σε σχέση με τα συμβατικά αυτοκίνητα. Με βάση μελέτες από ασφαλιστικές εταιρείες και ανεξάρτητους οργανισμούς, οι πυρκαγιές σε ηλεκτρικά οχήματα συμβαίνουν με συχνότητα περίπου 1 πυρκαγιά ανά 100.000 πωλήσεις, ενώ στα οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης η αναλογία είναι πολύ υψηλότερη.
Φταίνε οι μπαταρίες λιθίου;
Ένα από τα πιο ευαίσθητα ζητήματα που προκαλεί ανησυχία είναι η χρήση μπαταριών ιόντων λιθίου στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Οι μπαταρίες αυτές χρησιμοποιούνται ευρέως λόγω της υψηλής ενεργειακής πυκνότητάς τους, που επιτρέπει στα ηλεκτρικά οχήματα να καλύπτουν μεγάλες αποστάσεις με μία μόνο φόρτιση. Ωστόσο, υπάρχει μια ευρεία παρανόηση ότι αυτές οι μπαταρίες είναι επιρρεπείς σε εκρήξεις ή πυρκαγιές.
Η αλήθεια είναι ότι οι μπαταρίες ιόντων λιθίου μπορεί να αναφλεγούν μόνο υπό ακραίες συνθήκες, όπως μετά από σοβαρό ατύχημα ή κακή διαχείριση φόρτισης. Τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα έχουν πολλαπλά επίπεδα ασφαλείας που αποτρέπουν τέτοια περιστατικά. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες διεξάγουν εκτεταμένες δοκιμές πρόσκρουσης και προσομοιώσεις πυρκαγιάς, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι μπαταρίες των οχημάτων παραμένουν ασφαλείς ακόμη και σε περίπτωση σύγκρουσης. Επιπλέον, τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα διαθέτουν συστήματα ψύξης των μπαταριών, τα οποία αποτρέπουν την υπερθέρμανση, που είναι ένας από τους βασικούς παράγοντες κινδύνου για πυρκαγιά.
Η υπόσχεση των νέων τεχνολογιών
Η τεχνολογία στις μπαταρίες εξελίσσεται ραγδαία, με τις αυτοκινητοβιομηχανίες και τις εταιρείες μπαταριών να αναζητούν συνεχώς τρόπους βελτίωσης της ασφάλειας και της αποδοτικότητας. Σημαντικές βελτιώσεις έχουν γίνει στον τομέα της ψύξης, καθώς και στην προστασία της μπαταρίας από εξωτερικούς κινδύνους, όπως είναι τα χτυπήματα και οι δονήσεις.
Οι εξελίξεις στον τομέα της χημείας των μπαταριών, όπως η ανάπτυξη μπαταριών στερεάς κατάστασης (solid-statebatteries), που αναμένεται να αντικαταστήσουν τις μπαταρίες ιόντων λιθίου τα επόμενα χρόνια, υπόσχονται ακόμη μεγαλύτερη ασφάλεια. Οι μπαταρίες στερεάς κατάστασης έχουν τη δυνατότητα να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο πυρκαγιάς, καθώς το υγρό ηλεκτρολύτη των μπαταριών λιθίου, το οποίο είναι ευάλωτο σε πυρκαγιά, αντικαθίσταται με στερεά υλικά που είναι πολύ πιο ανθεκτικά στη θερμότητα.
Τι συμβαίνει σε περίπτωση πυρκαγιάς;
Παρά το χαμηλό ποσοστό εμφάνισης πυρκαγιάς στα ηλεκτρικά οχήματα, είναι σημαντικό να αναφερθούμε στο πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί ένα τέτοιο περιστατικό. Οι πυροσβέστες εκπαιδεύονται πλέον ειδικά για τις πυρκαγιές σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα, καθώς η κατάσβεση τους μπορεί να διαφέρει από τις συμβατικές πυρκαγιές σε οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Οι πυρκαγιές σε μπαταρίες λιθίου απαιτούν πολύ μεγαλύτερη ποσότητα νερού και σαφώς περισσότερο χρόνο για να σβήσουν, καθώς οι μπαταρίες συνεχίζουν να αναζωπυρώνονται μετά την αρχική κατάσβεση.
Ωστόσο, τα περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα διαθέτουν ενσωματωμένους μηχανισμούς που απομονώνουν την μπαταρία σε περίπτωση ατυχήματος ή βλάβης, αποτρέποντας την εξάπλωση της πυρκαγιάς στο υπόλοιπο όχημα. Επίσης, πολλές από τις μπαταρίες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων είναι τοποθετημένες σε ειδικά θωρακισμένα διαμερίσματα, τα οποία προστατεύουν από εξωτερικούς παράγοντες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν βλάβη και πυρκαγιά. Οπότε, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι δυσκολότερο να πιάσουν από μόνα τους φωτιά, όμως αν αρχίσει η πυρκαγιά τότε η κατάσβεσή της είναι πάρα πολύ δύσκολη και απαιτεί πολύ συγκεκριμένη διαχείριση.
Δεν υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εκδήλωσης φωτιάς
Αν και οι πυρκαγιές στα ηλεκτρικά αυτοκίνητα τραβούν την προσοχή των μέσων ενημέρωσης, ο κίνδυνος εμφάνισής τους είναι πολύ μικρότερος σε σύγκριση με τα παραδοσιακά οχήματα με κινητήρα εσωτερικής καύσης. Οι στατιστικές δείχνουν ότι τα ηλεκτρικά οχήματα είναι γενικά ασφαλέστερα από άποψη πυρκαγιάς, χάρη στην προηγμένη τεχνολογία που χρησιμοποιείται στις μπαταρίες τους και τα συστήματα διαχείρισης ενέργειας. Το μεγάλο ουσιαστικό πρόβλημα είναι ότι αν πιάσουν φωτιά τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα, τότε είναι πάρα πολύ δύσκολο να σβήσει και κατά συνέπεια, πολύ επικίνδυνο.