Ναύπλιο, Παλαμήδι και… Πανσέληνος
«Στα Ανάπλι βγαίνει ο Αυγερινός, στο Παλαμήδι η Πούλια και στον Νατσικαλέ χορεύει η Ζερβοπούλα»
Η μαγεία του ασημένιου φεγγαριού, όταν έχει πανσέληνο και ιδιαίτερα κατά τη θερινή περίοδο, όπως την Κυριακή 21 Ιουλίου (2024), το καλοκαιρινό ολόγιομο φεγγάρι ξεπροβάλει σιγά – σιγά από τον ορίζοντα της Ανατολής. Ένας τεράστιος δίσκος με ανοιχτό κίτρινο ή κόκκινο χρώμαόσο ανεβαίνει, αποκτά ένα έντονο ασημένιο (αργυρό) χρώμα στο φυσικό του μέγεθος που φωτίζει τη γη και το «όνειρο της θερινής νύκτας» αρχίζει. Το αργυρό φεγγάρι κατά την πανσέληνο κατοπτρίζεται μέσα στη θάλασσα και λαμπυρίζει με μία ατέρμονη μαρμαρυγή, όπως σπαρταρούν τα ψάρια. Η πανσέληνος επηρεάζει τα έμβια όντα, τα φυτά και τα φρούτα, ντομάτες και καρπούζια ωριμάζουν γρηγορότερα κατά την πανσέληνο.
Στο Ναύπλιο το φεγγάρι ανεβαίνει γρήγορα και μεσουρανεί πάνω από το Παλαμήδι και το θαύμα» της μαγείας αρχίζει να «λειτουργεί». Τότε οι θρύλοι για το Παλαμήδι ξαναζωντανεύουν.
Είναι χαρακτηριστική η σωζόμενη μαρτυρία, όταν οι φύλακες έβγαλαν ένα φυλακισμένο από τα σκοτεινά μπουντρούμια της φυλακής για να τον μεταφέρουν σε άλλο χώρο, μόλις αντίκρισε την πανσέληνο μαγεύτηκε και παρακάλεσε τους δεσμοφύλακες να σταματήσουν για να μπορέσει να δει για λίγο το ασημένιο φεγγάρι. Όταν το φεγγάρι μεσουρανεί στην Ακροναυπλία, όπου παρά τις τρομερές καταστροφές των κατεδαφίσεων και της κακοποίησης αλλά και την αυθαίρετη ανοικοδόμηση, ο Ποσειδώνας με την Αμυμώνη ξαναγυρίζουν στην Ακροναυπλία στον ιερό δικό τους χώρο. Η βάναυση κακοποίηση που άρχισε στην δεκαετία του 1950 από την Καραμανλική Κυβέρνηση, με το παλιό Ξενία που κτίσθηκε αυθαίρετα πάνω στα ενετικά τείχη του κάστρου των Τόρων και τη βάρβαρη κατεδάφιση του πολεοδομικού ιστού της παλιάς πόλης για την κατασκευή του ξενοδοχείου «Αμφιτρύων», από τους επηρμένους αρχιτέκτονες του μοντέρνου κινήματος, που έκτιζαν παντού και πάνω στα μνημεία άνοιξαν το δρόμο στη Χουντοκρατία που αποκεφάλισε την Ακροναυπλία με την κατεδάφιση των φυλακών – πρώην μοναδικών ενετικών Στρατώνων, για τους οποίους η Ε. Δεϊλάκη είχε προτείνει να γίνουν μουσείο αλλά μάταια. Ολοκλήρωσε την καταστροφή με την αυθαίρετη έγκριση του τότε Υπουργείου Πολιτισμού και του γενικού επιθεωρητή αρχαιοτήτων, καθηγητή Αρχαιολογίας, Σπ. Μαρινάτου που φέρει βαρύτατες ευθύνες γι΄αυτό το τερατούργημα. Τότε όλοι οι κάτοικοι της πόλης του Ναυπλίου ήταν αναφανδόν υπέρ της τουριστικής ανάπτυξης.
Αλλά και μετά την μεταπολίτευση η βάναυση κακοποίηση του μοναδικού μνημείου της τραβέρσας Καμπέλο στην Ακροναυπλία, από την τότε Δημοτική Αρχή για την επέκταση της μεγαλης δεξαμενής. Όσο για την Ε. Δεϊλάκη την αναφέρουν συχνά οι νεότεροι Ναυπλιώτες, που προστάτεψε δυναμικά την πόλη, συχνά όμως ήταν εκβιαζόμενη με απειλητικά τηλεφωνήματα στο σπίτι της από παράγοντες της πόλης, όπως μου είχε εκμυστηρευθεί, θα αναφερθούμε σε άλλο χώρο. Δυστυχώς η Δεϊλάκη δεν μπόρεσε να εμποδίσει την κακοποίηση της μοναδικής τραβέρσας Καμπέλο με τις μοναδικές τρεις εν σειρά πύλες, και την κατασκευή της μεγάλης δεξαμενής του δήμου διότι είχε περιορισμένες δυνατότητες. Τέλος από διαρροή της δεξαμενής το 2019 κατέρρευσε και τμήμα του ενετικού τείχους των Τόρων. Yπηρεσιακοί παράγοντες αμφισβήτησαν την ύπαρξη τείχους όπως προκύπτει από τους ενετικούς χάρτες και τη μελέτη του W. Schaifer.
Μετά από όλη αυτή τη γενική αναφορά μας για την πανσέληνο και τα μνημεία της πόλης απευθυνόμενος προς τον νυν Δήμαρχο κ. Δ. Ορφανό και στον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Κ. Καράπαυλο θέλω να τους προτείνω μια μοναδική παλιά μου πρόταση. Αν ως Δημοτική Αρχή θέλετε και επιθυμείτε, να «λειτουργεί το θαύμα κατά την πανσέληνο, στο Παλαμήδι, το Ναύπλιο και την Ακροναυπλία, δείτε πότε θα γίνει η επόμενη πανσέληνος και άλλες που ακολουθούν ανά μήνα, και το βράδυ μετά τις οκτώ μ.μ. κατεβάστε το διακόπτη του φωτισμού στο Παλαμήδι και την Ακροναυπλία και αφήστε το λαμπρό φεγγάρι να καταυγάσει τη μοναδική αυτή πόλη του Μύθου και της Ιστορίας για να έχουν οι κάτοικοι την ευκαιρία να ονειρεύονται τουλάχιστον κατά τις πανσελήνους και να λειτουργεί ως βάλσαμο στις ψυχές των κατοίκων και των επισκεπτών, μετά τις πολλές περιπέτειες της χρεοκοπίας.
Τέλος κρίνω απαραίτητο να επισημάνω στη νέα δημοτική αρχή ότι, κανείς δεν κατέχει την «απόλυτη» επί γης αλήθεια και είναι καιρός από τώρα, ήδη υπάρχουν καθυστερήσεις για την έναρξη ανοιχτού διαλόγου με όλους του πολίτες και τους επαΐοντες, τηρώντας απαρέγκλιτα τις προβλεπόμενες δημοκρατικές διαδικασίες για την προστασία της πόλης. Κάθε Δημοτική Αρχή δικαιώνεται απο την τήρρηση των προβλεπομένων διαδικασιών και σε αντίθετη περίπτωση αυτοακυρώνεται. Είναι πολύ σημαντικό ότι στην παλιά πόλη δημιουργήθηκε σύλλογος των κατοίκων για την προστασία της παλιάς πόλης, για τον οποίο δηλώνω ότι επιθυμώ να γίνω φιλικό μέλος. Τη μεγάλη αλήθεια του διαλόγου την κατανόησαν πολύ νωρίς οι αρχαίοι Έλληνες φιλλόσοφοι στα παράλια της Μικράς Ασίας και στη συνέχεια θεμελίωσαν τη Δημοκρατία ως πολίτευμα του πανανθρώπινου πολιτισμού, ήδη από το τέλος των αρχαϊκών χρόνων, το 510 π.Χ., με το μεγάλο μεταρρυθμιστή Κλεισθένη και τον Περικλή στη συνέχεια. Ο κάθε Δήμος αποτελεί το κύτταρο της Δημοκρατίας, και η σφυρηλάτηση του διαλόγου από όλες τις εκλεγμένες αρχές καθώς και από την κεντρική εξουσία είναι αναγκαίες, σήμφωνα με τις προβλεπόμενες διαδικασίες. Διαφορετικά χωρίς διάλογο και αξιοκρατία η πατρίδα μας δεν θα έχει κανένα μέλλον.
Ο νοών …. νοείτω.
* O Χρήστος Πιτερός είναι επίτιμος προϊστάμενος αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και αρχαιολογικής έρευνας
