
Κάποτε οι γονείς ενός τετράχρονου παιδιού μου έφεραν το θυμό τους για τους γονείς τους, δηλαδή τους παππούδες και γιαγιάδες του παιδιού. Δεν θέλαν το παιδί τους να τρώει γλυκά, αλλά οι παππούδες και γιαγιάδες του έδιναν κρυφά. Μου είχαν ζητήσει βοήθεια στο να βάλουν όρια, ωστόσο αποδείχτηκε ότι δεν είχαν υπολογίσει μια συγκεκριμένη παράμετρο. Ποια ήταν αυτή η παράμετρος και τί είχε συμβεί;
Συχνά οι γονείς αφήνουν τα παιδιά για φύλαξη σε άλλους συγγενείς. Ωστόσο, προκύπτουν διαφωνίες μεταξύ τους για το τί επιτρέπεται να κάνει το παιδί όσο βρίσκεται μαζί με τους φροντιστές και τί όχι. Σκοπός αυτού του άρθρου είναι να κάνει πιο ξεκάθαρο το τοπίο στο θέμα της ανατροφής και φύλαξης των παιδιών διαχωρίζοντας δύο βασικά ζητήματα: το δικαίωμα των γονιών να βάζουν όρια στους φροντιστές, και τη δωρεάν εργασία (μπέιμπι σίτινγκ χωρίς μισθό) που οι τελευταίοι δέχονται να προσφέρουν.
Όρια στους φροντιστές: Οι φροντιστές (συνήθως συγγενείς) οφείλουν να καταλάβουν πως το παιδί δεν είναι δικό τους και δεν αποφασίζουν αυτοί για την ανατροφή του. Αν μιλάμε ειδικά για γιαγιά/παππού, πρέπει να τους γίνει ξεκάθαρο ότι επειδή έχουν μεγαλύτερη εμπειρία ως γονείς, δεν σημαίνει ότι γνωρίζουν καλύτερα τις ανάγκες του εγγονιού. Ακόμα, δεν έχουν δικαίωμα να παραβλέπουν τα θέλω του γονιού. Η φράση “του παιδιού μου το παιδί είναι δυο φορές παιδί μου” χρησιμοποιείται συχνά για να δικαιολογήσει αυθαιρεσίες που δεν βρίσκουν σύμφωνη τη γνώμη των γονιών. Όταν το παιδί βρίσκεται υπό την ευθύνη του γονιού, ο γονιός ορίζει τί επιτρέπεται και τί όχι. Αν οι γιαγιάδες/παππούδες κτλ δεν σέβονται τα αιτήματα των γονέων, οι γονείς έχουν κάθε δικαίωμα να κρατήσουν μακριά το παιδί μέχρι οι φροντιστές να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις τους.
Δωρεάν μπέιμπι σίτινγκ: Όταν κάποιος γονιός πληρώνει για μπέιμπι σίτινγκ, μπορεί να ελέγχει περισσότερο το αν η φύλαξη θα ακολουθήσει τις οδηγίες του. Αν όμως δεν πληρώνει, πρέπει να αποδεχθεί ότι και η φύλαξη θα επιλέξει το δικό της τρόπο. Ο γονιός μπορεί να εκφράσει τις επιθυμίες του και τους προβληματισμούς του στον άνθρωπο που θα αναλάβει να κρατήσει το παιδί. Όμως, για όσο χρόνο το παιδί θα βρίσκεται υπό την ευθύνη άλλου, το αν θα γίνουν σεβαστές οι προτιμήσεις του γονιού είναι στο χέρι αυτού που φυλά το παιδί (άμισθα).
Αυτό που δεν πρέπει να ξεχνά κανείς είναι ότι το παιδί βρίσκεται στη μέση και είναι το πιο ευάλωτο μέλος της υπόθεσης. Οι γονείς μπορούν να εξηγήσουν στους ανθρώπους που αναλαμβάνουν τη δωρεάν φύλαξη γιατί έχουν κάνει τις όποιες επιλογές στην ανατροφή του. Ακόμα, μπορούν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους για τα διπλά μηνύματα που το παιδί θα παίρνει όταν βλέπει ότι στο ένα σπίτι επιτρέπεται κάτι ενώ στο άλλο όχι. Ωστόσο, το πιο σημαντικό είναι να μην κάνουμε το παιδί να αισθανθεί ένοχο που απόλαυσε κάτι. Άλλο το τί θεωρεί ο γονιός ότι έπρεπε να γίνει, και άλλο ότι το παιδί απόλαυσε αυτό που έγινε με την φύλαξη. Δεν είναι δουλειά του παιδιού να πηγαίνει κόντρα στα θέλω του και την απόλαυση που ένιωσε επειδή οι γονείς διαφωνούν με τους φροντιστές. Ο/Η γονιός είναι το πιο σημαντικό πρόσωπο για το παιδί και περνά περισσότερο χρόνο μαζί του. Αυτό το προτέρημα δε πρέπει να το χρησιμοποιήσει για να χειραγωγήσει το παιδί, αλλά για να του περάσει το μήνυμα που θέλει με το παράδειγμά του. Τα παιδιά δεν έχουν ανάγκη από επιχειρήματα αλλά από πρότυπα, γιατί πριν ακόμα μας ακούσουν μας έχουν ήδη μιμηθεί.
* Ο Δημήτρης Γερανιός είναι Ψυχολόγος Παν. Κρήτης με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και Σχεσιακός Ψυχαναλυτικός Ψυχοθεραπευτής. Διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στο Ναύπλιο.
Δημήτρης Γερανιός
Ψυχολόγος (BSc)-Σχεσιακός Ψυχαναλυτικός Ψυχοθεραπευτής (Pgd)
Ο Δημήτρης Γερανιός είναι πιστοποιημένος Ψυχολόγος με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και Σχεσιακός Ψυχαναλυτικός Ψυχοθεραπευτής. Αποφοίτησε από το Τμήμα Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης και ειδικεύτηκε στο Ινστιτούτο Σχεσιακής και Ομαδική Ψυχοθεραπείας (ΙΣΟΨ). Σήμερα διατηρεί ιδιωτικό γραφείο στο Ναύπλιο.
Ήδη από φοιτητής, εργάστηκε σε κοινοτικές δομές για την προάσπιση της ψυχικής υγείας κατοίκων του Ρεθύμνου. Οργάνωσε με τον επόπτη του ομάδες συμβουλευτικής, υποστήριξης και ψυχικής ανθεκτικότητας. Η ενασχόληση του με τη τέχνη τον βοήθησε να χρησιμοποιήσει το θέατρο ως μέσο κοινωνικής ένταξης ανθρώπων με ζητήματα περιθωριοποίησης και κοινωνικής απομόνωσης.
Παρέχει υπηρεσίες συμβουλευτικής και ψυχοθεραπείας σε εφήβους και ενήλικες ενώ έχει συνεργαστεί στο παρελθόν με ψυχοθεραπευτικά ινστιτούτα της Αθήνας αλλά και διαδικτυακές πλατφόρμες ψυχοθεραπείας. Υπό την εποπτεία εξειδικευμένης play therapist ασχολήθηκε θεραπευτικά με παιδιά που αντιμετώπιζαν ζητήματα αντικοινωνικής συμπεριφοράς ή δυσκολιών στη μάθηση και τη κοινωνικοποίηση. Επιπλέον, ασχολείται με τη συμβουλευτική γονεϊκού ρόλου παρέχοντας καθοδήγηση σε οικογένειες που τις απασχολούν οι προκλήσεις που φέρει ο ρόλος του γονιού. Η εμπειρία του στα δυναμικά του γκρουπ έχει προέλθει από την πενταετή του εμπειρία σε ατομική και ομαδική θεραπεία αλλά και από την βασική του εκπαίδευση στο Ινστιτούτο Σχεσιακής και Ομαδικής Ψυχοθεραπείας.
Στα πλαίσια της συνεχούς μετεκπαίδευσης, είναι απόφοιτος του ετήσιου εκπαιδευτικού προγράμματος «Βασικές Αρχές για την Συμβουλευτική και την Ψυχοθεραπεία με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα» του οργανισμού Orlando LGBT και κάτοχος Παιδαγωγικής Επάρκειας πιστοποιημένος από την Ανωτάτη Σχολή Παιδαγωγικών και Τεχνολογικών Επιστημών (ΑΣΠΑΙΤΕ). Έχει ολοκληρώσει τα επιμορφωτικά προγράμματα του Πανεπιστημίου Πατρών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Σεξουαλική Διαπαιδαγώγηση. Αφήνω παιδιά σε γονείς νταντά
Εργασίες του έχουν παρουσιαστεί σε πανελλήνια και διεθνή συνέδρια, ενώ έχει οργανώσει και ημερίδες για ζητήματα παιδικής και εφηβικής ψυχικής υγείας. Παράλληλα, διατηρεί δική του ιστοσελίδα όπου αρθρογραφεί για ζητήματα που απασχολούν τη γονεϊκότητα.
Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Σχεσιακής Ψυχανάλυσης και Ψυχοθεραπείας (IARPP) και της Αμερικανικής Ένωσης Ομαδικών Θεραπευτών (AGPA), τα οποία αποτελούν παγκόσμια δίκτυα με τις υψηλότερες προδιαγραφές σε ζητήματα επιμόρφωσης και συνεργασιών.
Στοιχεία επικοινωνίας
Δημήτρης Γερανιός
Ψυχολόγος Παν. Κρήτης (BSc)
Σχεσιακός Ψυχαναλυτικός Ψυχοθεραπευτής (PgD)
τηλ: 697 971 4110
www.dimitrisgeranios.com
Ναυάρχου Κουντουριώτη 10, (πλησίον νοσοκομείου)
Ναύπλιο