9 ενδείξεις για την αναγνώριση του αυτισμού στην πρώιμη παιδική ηλικία

Αυτό το άρθρο εμβαθύνει σε εννέα βασικές ενδείξεις που μπορούν να βοηθήσουν στην αναγνώριση του αυτισμού στην πρώιμη παιδική ηλικία, υποστηριζόμενες από επιστημονικές έρευνες και μελέτες.

Η Υλικό για Αυτισμό (ΔΑΦ) είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή που επηρεάζει την επικοινωνία και τη συμπεριφορά. Παρόλο που ο αυτισμός μπορεί να διαγνωστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, λέγεται ότι είναι “αναπτυξιακή διαταραχή” επειδή τα συμπτώματα εμφανίζονται γενικά στα δύο πρώτα χρόνια της ζωής. Αυτό το άρθρο εμβαθύνει σε εννέα βασικές ενδείξεις που μπορούν να βοηθήσουν στην αναγνώριση του αυτισμού στην πρώιμη παιδική ηλικία, υποστηριζόμενες από επιστημονικές έρευνες και μελέτες.

Κατανόηση της διαταραχής του φάσματος του αυτισμού

Ο αυτισμός είναι γνωστός ως διαταραχή “φάσματος” επειδή υπάρχει μεγάλη ποικιλία στον τύπο και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων που εμφανίζουν τα άτομα. Η ΔΑΦ εμφανίζεται σε όλες τις εθνικές, φυλετικές και οικονομικές ομάδες. Αν και η ΔΦΑ μπορεί να είναι μια δια βίου διαταραχή, οι θεραπείες και οι υπηρεσίες μπορούν να βελτιώσουν τα συμπτώματα και την ικανότητα λειτουργίας ενός ατόμου.

1: Καθυστερημένες δεξιότητες λόγου και ομιλίας

Περιγραφή και σημασία
Ένα από τα πιο εμφανή σημάδια του αυτισμού στην πρώιμη παιδική ηλικία είναι οι καθυστερημένες δεξιότητες λόγου και ομιλίας. Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να μη μιλούν καθόλου ή να έχουν καθυστερημένη έναρξη της ομιλίας.

Επιστημονική ανάλυση
Σύμφωνα με μια μελέτη των Tager-Flusberg et al. (2009), η καθυστέρηση στην ανάπτυξη των γλωσσικών δεξιοτήτων είναι συχνά ένας από τους πρώτους δείκτες του ΔΦΑ. Οι γλωσσικές καθυστερήσεις μπορεί να κυμαίνονται από την παντελή έλλειψη λόγου έως τις ανεπαίσθητες δυσκολίες με τη σύνθετη γλώσσα.

2: Έλλειψη οπτικής επαφής

Επισκόπηση
Η μειωμένη οπτική επαφή είναι Υλικό για Αυτισμό. Τα παιδιά με ΔΦΑ μπορεί να έχουν δυσκολία στη διατήρηση της οπτικής επαφής, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη μη λεκτική επικοινωνία και την κοινωνική αλληλεπίδραση.

Ερευνητικές γνώσεις
Οι Jones και Klin (2013) απέδειξαν ότι η μείωση της οπτικής επαφής είναι παρατηρήσιμη σε βρέφη μόλις 2 μηνών που αργότερα διαγιγνώσκονται με ΔΦΑ, γεγονός που υποδηλώνει τη σημασία της ως πρώιμη ένδειξη.

3: Επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές

Περιγραφή
Οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές, όπως το κούνημα, η περιστροφή ή το χτύπημα των χεριών, είναι χαρακτηριστικές του αυτισμού. Αυτές οι συμπεριφορές μπορεί να εμφανίζονται ως τρόποι αυτοκαταστροφής ή αντίδρασης στο στρες.

Επιστημονική προοπτική
Η έρευνα των Leekam κ.ά. (2011) δείχνει ότι αυτές οι επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές αποτελούν μέρος των διαγνωστικών κριτηρίων για το ΔΦΑ και συχνά είναι ένας ορατός δείκτης της κατάστασης.

4: Εμμονικά ενδιαφέροντα

Επεξήγηση
Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να αναπτύξουν έντονο, μερικές φορές εμμονικό ενδιαφέρον για ένα συγκεκριμένο θέμα, αντικείμενο ή δραστηριότητα. Αυτά τα ενδιαφέροντα μπορεί να κυριαρχούν στο χρόνο και την προσοχή τους.

Ερευνητικά ευρήματα
Μια μελέτη των Klin, Danovitch, Merz, & Volkmar (2007) διαπίστωσε ότι τέτοια εμμονικά ενδιαφέροντα, αν και δυνητικά αποτελούν πηγή δύναμης, μπορεί να είναι περιοριστικά και να παρεμποδίζουν την ευρύτερη μάθηση και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.

5: Υπερ- ή υπο-ευαισθησία στις αισθητηριακές εισροές

Επισκόπηση
Τα παιδιά με ΔΦΑ μπορεί να παρουσιάζουν υπερευαισθησία ή υποευαισθησία στα αισθητηριακά ερεθίσματα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει δυσμενείς αντιδράσεις σε ορισμένους ήχους, υφές ή φώτα.

Ανάλυση με βάση την έρευνα
Οι Baranek κ.ά. (2007) έχουν σημειώσει ότι οι ασυνήθιστες αισθητηριακές συμπεριφορές είναι προγνωστικές της ΔΦΑ. Τα προβλήματα αισθητηριακής επεξεργασίας μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά την καθημερινή ζωή και την άνεση ενός παιδιού.

6: Δυσκολία με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις

Περιγραφή
Τα παιδιά με αυτισμό συχνά δυσκολεύονται με τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Αυτό μπορεί να εκδηλωθεί ως δυσκολίες στο παιχνίδι με άλλα παιδιά, στο μοίρασμα ή στην κατανόηση των κοινωνικών συνθημάτων.

Επιστημονική ανάλυση
Οι Lord et al. (2000) τόνισαν ότι οι προκλήσεις στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις είναι κεντρικής σημασίας για τον αυτισμό. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να κυμαίνονται από την πλήρη έλλειψη ενδιαφέροντος για τα άλλα παιδιά έως τις αδέξιες προσπάθειες κοινωνικής εμπλοκής.

7: Προκλήσεις μη λεκτικής επικοινωνίας

Επισκόπηση
Τα προβλήματα μη λεκτικής επικοινωνίας αποτελούν σημαντική ένδειξη για την αναγνώριση του αυτισμού. Αυτό περιλαμβάνει προκλήσεις στη χρήση και κατανόηση χειρονομιών, εκφράσεων του προσώπου και της γλώσσας του σώματος.

Ερευνητικές γνώσεις
Μια μελέτη των Wetherby et al. (2004) διαπίστωσε ότι τα παιδιά με ΔΦΑ συχνά δυσκολεύονται τόσο στη χρήση όσο και στην ερμηνεία της μη λεκτικής επικοινωνίας, η οποία είναι κρίσιμη για την κοινωνική αλληλεπίδραση και την ανάπτυξη σχέσεων.

8: Ασυνήθιστα μοτίβα προσοχής

Περιγραφή
Τα παιδιά με ΔΦΑ μπορεί να εμφανίζουν ασυνήθιστα μοτίβα προσοχής, όπως το να εστιάζουν επίμονα σε ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή δραστηριότητα για μεγάλα χρονικά διαστήματα ή να μην δίνουν προσοχή σε πράγματα που συνήθως ενδιαφέρουν τα άλλα παιδιά.

Επιστημονική προοπτική
Η έρευνα των Sasson κ.ά. (2008) υποδηλώνει ότι αυτά τα μοναδικά μοτίβα προσοχής μπορεί να συμβάλλουν σε δυσκολίες στις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις και στη μάθηση, καθώς μπορεί να χάσουν κοινωνικά σημαντικές ενδείξεις και πληροφορίες.

9: Αντίσταση στην αλλαγή της ρουτίνας

Επεξήγηση
Η έντονη προτίμηση στη ρουτίνα και η αντίσταση στην αλλαγή είναι μια κοινή ένδειξη στα παιδιά με ΔΦΑ. Μπορεί να αναστατώνονται με τις αλλαγές στο καθημερινό τους πρόγραμμα ή στο περιβάλλον.

Ερευνητικά ευρήματα
Σύμφωνα με τους Moore και Goodson (2003), τα παιδιά με αυτισμό συχνά βασίζονται στη ρουτίνα και την προβλεψιμότητα, βρίσκοντας παρηγοριά στην ομοιομορφία. Οι διαταραχές μπορεί να οδηγήσουν σε στρες και άγχος.

Η σημασία της έγκαιρης ανίχνευσης

Η έγκαιρη ανίχνευση του αυτισμού είναι ζωτικής σημασίας για την έγκαιρη παρέμβαση. Όσο νωρίτερα γίνει η παρέμβαση, τόσο καλύτερα είναι τα πιθανά αποτελέσματα όσον αφορά τις κοινωνικές δεξιότητες, την επικοινωνία και τη συμπεριφορά.

Ο ρόλος της έγκαιρης διάγνωσης
Μελέτες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων των Dawson et al. (2010), έχουν δείξει ότι η έγκαιρη διάγνωση ακολουθούμενη από κατάλληλη παρέμβαση μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τα αποτελέσματα για τα παιδιά με ΔΦΑ, ιδίως όσον αφορά τις γλωσσικές και κοινωνικές δεξιότητες.

Ο ρόλος των γονέων και των φροντιστών στην έγκαιρη αναγνώριση
Οι γονείς και οι φροντιστές διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στην έγκαιρη αναγνώριση του αυτισμού. Η εξοικείωσή τους με τις ενδείξεις αυτές τους δίνει τη δυνατότητα να αναζητήσουν έγκαιρα επαγγελματική συμβουλή, οδηγώντας σε έγκαιρη διάγνωση και παρέμβαση.

Παρατήρηση και τεκμηρίωση συμπεριφορών
Οι γονείς είναι συχνά οι πρώτοι που παρατηρούν ασυνήθιστες συμπεριφορές στα παιδιά τους. Η καταγραφή των παρατηρούμενων συμπεριφορών και των αναπτυξιακών ορόσημων μπορεί να είναι χρήσιμη κατά τη διάρκεια των ιατρικών διαβουλεύσεων.

Το βιβλίο «SHORT STORIES Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων» αποτελεί ένα πολύτιμο εργαλείο για κάθε θεραπευτή που επιδιώκει να ενισχύσει τις κοινωνικές δεξιότητες ενός παιδιού και ειδικότερα, ενός παιδιού με αυτισμό, και να του μεταδώσει τους κώδικες κοινωνικής συμπεριφοράς με έναν ευχάριστο τρόπο. Οι ιστορίες που αφηγείται το βιβλίο γίνονται ένα έναυσμα για συζήτηση και οι ερωτήσεις που τις συνοδεύουν βοηθούν το παιδί να αντιληφθεί τα συναισθήματα των χαρακτήρων, τα αίτια πίσω από τη συμπεριφορά τους, αλλά και να εκφράσει και το ίδιο τα δικά του συναισθήματα. Βελτιώστε τις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών με αυτισμό μέσα από απλές ιστορίες της καθημερινής τους ζωής!

Συμπέρασμα

Η αναγνώριση των πρώιμων ενδείξεων του αυτισμού στα παιδιά είναι ένα κρίσιμο βήμα προς την κατανόηση και την υποστήριξη των μοναδικών αναγκών τους. Αν και κάθε παιδί με ΔΑΦ είναι διαφορετικό, η επίγνωση αυτών των ενδείξεων μπορεί να οδηγήσει σε έγκαιρη αξιολόγηση και παρέμβαση, παρέχοντας τις καλύτερες ευκαιρίες για υποστήριξη και ανάπτυξη.

Παραπομπές:

Baranek, G.T., David, F.J., Poe, M.D., Stone, W.L., & Watson, L.R. (2007). Ερωτηματολόγιο αισθητηριακών εμπειριών: διάκριση αισθητηριακών χαρακτηριστικών σε μικρά παιδιά με αυτισμό, αναπτυξιακές καθυστερήσεις και τυπική ανάπτυξη. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 48(8), 803-818.
Dawson, G., Rogers, S., Munson, J., Smith, M., Winter, J., Greenson, J., Donaldson, A., & Varley, J. (2010). Τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη δοκιμή μιας παρέμβασης για νήπια με αυτισμό: το μοντέλο Early Start Denver. Pediatrics, 125(1), e17-e23.
Jones, W., & Klin, A. (2013). Η προσοχή στα μάτια είναι παρούσα αλλά σε πτώση σε βρέφη 2-6 μηνών που αργότερα διαγνώστηκαν με αυτισμό. Nature, 504, 427-431.
Klin, A., Danovitch, J.H., Merz, A.B., & Volkmar, F.R. (2007). Περιγεγραμμένα ενδιαφέροντα σε άτομα υψηλότερης λειτουργικότητας με διαταραχές του φάσματος του αυτισμού: Μια διερευνητική μελέτη. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 32(2), 89-100.
Leekam, S.R., Prior, M.R., & Uljarević, M. (2011). Περιορισμένες και επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές στις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού: Μια ανασκόπηση της έρευνας της τελευταίας δεκαετίας. Psychological Bulletin, 137(4), 562-593.
Lord, C., Rutter, M., & Le Couteur, A. (2000). Autism Diagnostic Interview-Revised: αναθεωρημένη έκδοση μιας διαγνωστικής συνέντευξης για φροντιστές ατόμων με πιθανές διάχυτες αναπτυξιακές διαταραχές. Journal of Autism and Developmental Disorders, 30(3), 205-223.
Moore, V., & Goodson, S. (2003). Πόσο καλά αντέχει η πρώιμη διάγνωση του αυτισμού στη δοκιμασία του χρόνου; Μελέτη παρακολούθησης παιδιών που αξιολογήθηκαν για αυτισμό στην ηλικία των 2 ετών και ανάπτυξη μιας υπηρεσίας πρώιμης διάγνωσης. Autism, 7(1), 47-63.
Sasson, N.J., Elison, J.T., Turner-Brown, L.M., Dichter, G.S., & Bodfish, J.W. (2008). Σύντομη έκθεση: Circumscribed attention in young children with autism. Journal of Autism and Developmental Disorders, 38(9), 1823-1828.
Tager-Flusberg, H., Paul, R., & Lord, C. (2009). Γλώσσα και επικοινωνία στον αυτισμό. Στο F.R. Volkmar, R. Paul, A. Klin, & D. Cohen (Eds.), Handbook of autism and pervasive developmental disorders, Volume 1: Diagnosis, development, neurobiology, and behavior (3η έκδοση, σελ. 335-364). Hoboken, NJ: John Wiley & Sons.
Wetherby, A.M., Woods, J., Allen, L., Cleary, J., Dickinson, H., & Lord, C. (2004). Πρώιμοι δείκτες διαταραχών του φάσματος του αυτισμού κατά το δεύτερο έτος της ζωής. Journal of Autism and Developmental Disorders, 34(5), 473-493.