Εικόνες: H Έξοδος του Μεσολογγίου, Βλαντιμίρ Λένιν, αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Σεραφείμ, ο απαγχονισμός του πατριάρχη Γρηγορίου ε’, Εμιλιάνο Ζαπάτα, Νίνο Ρότα
Δευτέρα 10 Απριλίου 2023: Μεγάλη Δευτέρα, Αγίων Αφρικανού, Θεοδώρου, Μαξίμου, Πομπηίου, Τερεντίου και τριάντα εννέα Μαρτύρων
Γιορτάζουν: Μάξιμος, Δημοσθένης, Επαμεινώνδας, Ζήνων, Ηρακλής, Θεμιστοκλής, Θεόφραστος, Μιλτιάδης, Ξενοφών, Όμηρος, Πελοπίδας, Πολύβιος, Προμηθεύς, Σοφοκλής, Σωκράτης, Τιμόθεος, Φιλοποίμην, Φίλης, Φωκίων
Γεγονότα στις 10 Απριλίου
• 1821 Ο Πατριάρχης Γρηγόριος Ε’ απαγχονίζεται στην κεντρική είσοδο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ως αντίποινα για την Ελληνική Επανάσταση. Την ίδια ημέρα στην ίδια πόλη για τον ίδιο λόγο απαγχονίζονται και οι μητροπολίτες Αγχιάλου Ευγένιος, Εφέσου Διονύσιος και Νικομήδειας Αθανάσιος.
• 1821 Μετά από πολιορκία του κάστρου των Σαλώνων (Άμφισσας) από τον Γκούρα και τον Πανουργιά, οι Τούρκοι που βρίσκονται μέσα σ’ αυτό αναγκάζονται να παραδοθούν. Το γεγονός αυτό ήταν καθοριστικό για την εξέλιξη της Επανάστασης στη Στερεά Ελλάδα, καθώς υπήρξε η πρώτη κατάληψη κάστρου από τους επαναστατημένους Έλληνες.
• 1821 Επαναστατούν τα Ψαρά.
• 1826 Οι «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» του Μεσολογγίου πραγματοποιούν την ηρωική έξοδο. Το γεγονός συνέβη την νύχτα μεταξύ 10ης και 11ης Απριλίου 1826, κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 1821, και συγκαταλέγεται στα σημαντικότερα γεγονότα της παγκόσμιας στρατιωτικής ιστορίας. Οι Έλληνες ανατρέπουν όποιον βρουν μπροστά τους και προχωρούν αφήνοντας πίσω πολλούς νεκρούς. Την πορεία τους συνόδευσαν δύο εκρήξεις από την πόλη. Η πρώτη από την έκρηξη των υπονόμων και η άλλη από την ανατίναξη της πυριτιδαποθήκης με τον ηρωικό Χρήστο Καψάλη. Οι Έλληνες μετρούν αρκετές απώλειες. Από τους 3000 στρατιωτικούς που πήραν μέρος στην έξοδο, μόνο 1300 σώθηκαν. Οι υπόλοιποι 1700 σκοτώθηκαν στις συμπλοκές της εξόδου. Από τις γυναίκες, 13 μόνο Σουλιώτισσες σώθηκαν και από τα παιδιά τρία ή τέσσερα. Οι απώλειες των Τουρκοαιγυπτίων υπολογίστηκαν σε 5000. Η θυσία του Μεσολογγίου, που επί 12 ολόκληρους μήνες αντιστάθηκε ηρωικά πλημμύρισε τους άλλους Έλληνες και τους Ευρωπαίους με αισθήματα θαυμασμού.
• 1835 Το «Κεντρικόν Σχολείον», το πρώτο ανώτερο εκπαιδευτικό ίδρυμα του νεοελληνικού κράτους, μεταφέρεται από την Αίγινα στην Αθήνα.
• 1867 Ιδρύεται η ελευθεροτεκτονική Στοά Γαληνοτάτη Μεγάλη Ανατολή της Ελλάδος, που σήμερα έχει μετεξελιχθεί στην Εθνική Μεγάλη Στοά της Ελλάδας.
• 1912 Ο «Τιτανικός» σαλπάρει για το παρθενικό αλλά και ύστατο ταξίδι του. Στις 14 Απριλίου, θα συγκρουστεί με ένα παγόβουνο στον Ατλαντικό Ωκεανό.
• 1919 Ο ηγέτης της Μεξικανικής Επανάστασης Εμιλιάνο Ζαπάτα σκοτώνεται σε ενέδρα των κυβερνητικών δυνάμεων.
• 1924 Σημειώνεται η πρώτη ληστεία τρένου στην Ελλάδα. Τέσσερις άγνωστοι νεαροί, μεταμφιεσμένοι με περούκες και ψεύτικα γένια, εισβάλλουν στην αμαξοστοιχία Αθηνών – Θεσσαλονίκης, που είναι σταθμευμένη στον Δοξαρά της Λάρισας και ληστεύουν τους επιβάτες της πρώτης θέσης. Μεταξύ των θυμάτων περιλαμβάνονται ο Σερραίος Υπουργός Υγείας Δημήτριος Πάζης και ο γενικός διοικητής Μακεδονίας Ιωάννης Βαλαλάς. Οι αρχές υποψιάζονται την τοπική συμμορία των Παγιούλα – Παπαγεωργίου.
• 1944 Αναλαμβάνει στην τελική της σύνθεση η Πολιτική Επιτροπή Εθνικής Απελευθέρωσης ή Κυβέρνηση του Βουνού, με πρόεδρο τον Αλέξανδρο Σβώλο.
• 1968 Θεμελιώνεται το εργοστάσιο της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη.
• 1970 Ο Πωλ Μακ Κάρτνεϋ ανακοινώνει τη διάλυση των Beatles δηλώνοντας ότι αποχωρεί από τους Beatles για προσωπικούς και επαγγελματικούς λόγους
• 1985 Ο Παναθηναϊκός ηττάται με 4-0 στο Άνφιλντ από τη Λίβερπουλ, στον πρώτο ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών (νυν Τσάμπιονς Λιγκ).
• 2010 Αεροπορικό ατύχημα πολωνικού μαχητικού αεροπλάνου κοντά στο Σμολένσκ της Ρωσίας, με 96 νεκρούς, μεταξύ των οποίων και ο πρόεδρος της Πολωνίας Λεχ Καζίνσκι.
Γεννήσεις στις 10 Απριλίου
• 1847 Τζόζεφ Πούλιτζερ, Αμερικανός δημοσιογράφος και εκδότης
• 1870 Βλαντιμίρ Ίλιτς Ουλιάνοφ, γνωστότερος ως Λένιν, ρώσος επαναστάτης και θεωρητικός του κομμουνισμού, ηγέτης της Οκτωβριανής Επανάστασης και ιδρυτής της Σοβιετικής Ένωσης.
• 1932 Ομάρ Σαρίφ, Αιγύπτιος ηθοποιός
• 1935 Χρήστος Γιανναράς, Έλληνας συγγραφέας
• 1963 Δημήτρης Σταρόβας, Έλληνας μουσικός και ηθοποιός
• 1973 Ρομπέρτο Κάρλος, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
• 1979 Παύλος Φύσσας, Έλληνας ράπερ
Θάνατοι στις 10 Απριλίου
• 1821 Γρηγόριος Ε’, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως
• 1872 Ρήγας Παλαμήδης, Έλληνας λόγιος, αγωνιστής και πολιτικός
• 1919 Εμιλιάνο Ζαπάτα, Μεξικανός επαναστάτης
• 1931 Χαλίλ Γκιμπράν, Λιβανέζος συγγραφέας και ζωγράφος
• 1979 Νίνο Ρότα, Ιταλός συνθέτης
• 1988 Εζεκίας Παπαϊωάννου, Κύπριος πολιτικός
• 1998 Σεραφείμ, Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος
• 2005 Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ιάκωβος
• 2009 Γιάννης Πατάκης, Έλληνας αγροτοσυνδικαλιστής
• 2010 Αλέκος Τζανετάκος, κωμικός ηθοποιός
