Εικόνα: Δρόμος της Αθήνας το 1860
Αθήνα 1848, στου Όθωνα τα χρόνια… Το περιστατικό θα μπορούσε απλά να λέγεται ως ανέκδοτο, όμως συνέβη πραγματικά. Πρωταγωνιστές οι δημοτικοί αστυνομικοί της πρωτεύουσας και οι Αργείτες που κυκλοφορούσαν εκείνες τις ημέρες στους δρόμους και τα μαγαζιά, πιθανόν και κάποιοι που φιλοξενούνταν σε σπίτια…
Η δημοτική αστυνομία (δεν υπήρχε ακόμα κρατική) αποτελούνταν από ανθρώπους αμόρφωτους κατά κύριο λόγο, με σχετικά καλό μισθό, συγκριτικά με τους υπόλοιπους επαγγελματίες. Με το που άλλαζε ο δήμαρχος, γινόταν αντικατάσταση και σε αυτούς, όπως σε όλους τους δημοτικούς υπαλλήλους.
Κυκλοφορούσαν χωρίς ειδική στολή, ο καθένας με την προσωπική του ενδυμασία (φουστανέλα οι στεριανοί, βράκα οι νησιώτες) και αυτό που τους ξεχώριζε ήταν ένα στέμμα και μια ράβδος 75 εκατοστών με γαλανόλευκες ρίγες. Δεν έφεραν όπλα και επειδή δεν είχαν ιδιαίτερα καθήκοντα (εγκληματικότητα υπήρχε κυρίως στα βουνά με τις συμμορίες ληστών), εκείνοι βολτάριζαν κάνοντας απλά παρατηρήσεις σε όσες γυναίκες έχυναν τα μπουγαδόνερα στους δρόμους. Αν έβρισκαν μπροστά τους και κανένα αδέσποτο σκυλί, του άνοιγαν με το ραβδί το κεφάλι…
Η ηρεμία των δημοτικών αστυνομικών σταμάτησε όταν ξεχύθηκαν στο δρόμο και άρχισαν σύμφωνα με τις διαταγές του αστυνομικού διευθυντή να συλλαμβάνουν όσους βρίσκονταν στην Αθήνα και είχαν καταγωγή από το Άργος!
Λαγωνικά οι αστυνομικοί, όπου έβλεπαν φουστανελάδες τους ζητούσαν τα στοιχεία τους. Αν διαπίστωναν ότι είναι Αργείτες τους συλλάμβαναν και τους πήγαιναν στο αστυνομικό τμήμα. Από εκεί θα γινόταν η απέλασή τους για το Άργος. Πιθανόν με πλοίο που θα έκανε το δρομολόγιο Πειραιάς – Ναύπλιο καθώς τότε δεν υπήρχαν άλλα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Πάντως, η επιχείρηση «σκούπα» της αστυνομίας δεν αφορούσε μόνο τους Αργείτες αλλά και όσους αλήτες έβρισκαν στο πέρασμά τους τα όργανα της τάξης. Άλλωστε, η διαταγή του ανωτέρου τους ήταν απλή και ρητή: «Συλλάβετε όλους τους αλήτες και τους Αργείτες»!
Άλλα είχε καταλάβει εκείνος όταν ο δήμαρχος τού ζήτησε «να συλληφθούν και να απελαθούν όλοι οι αλήτες και αγύρτες που κυκλοφορούν στην πόλη». Εξαιτίας της άγνοιάς του (και όχι της βαρυκοϊας του) συνέβη αυτό. Πίστεψε ότι “αγύρτης” και “Αργείτης” είναι το ίδιο πράγμα…
Αφού λύθηκε η παρεξήγηση και οι ταλαιπωρημένοι Αργείτες αφέθηκαν ελεύθεροι (ευτυχώς δεν απελάθηκαν…), ζήτησαν την παύση του αστυνομικού διευθυντή «επ’ ανεπαρκεία και επί βλακεία»…
(Αγύρτης: πρόσωπο που εξαπατά τους άλλους, που επικαλείται γνώσεις, ικανότητες και ιδιότητες, τις οποίες δε διαθέτει, για να εξαπατήσει τους άλλους. Απατεώνας, κατεργάρης, κομπογιαννίτης, τσαρλατάνος).
Γιώργος Νικολόπουλος