Γράφει ο Δημήτρης Ορφανός, δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω- υποψήφιος δήμαρχος Ναυπλιέων
Η 25η Νοεμβρίου έχει ανακηρυχθεί από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με απόφασή της στις 17 Δεκεμβρίου 1999, ως Διεθνής Ημέρα για την εξάλειψη της βίας των γυναικών, προκειμένου να αναδείξει ένα σημαντικό πρόβλημα με παγκόσμια διάσταση.
Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών αποτελεί σοβαρή παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και συνιστά εκδήλωση των ιστορικά άνισων σχέσεων ισχύος μεταξύ ανδρών και γυναικών. Όχι μόνο στις Ανατολικές χώρες αλλά και στις ‘’πολιτισμένες’’ Δυτικές κοινωνίες οι γυναίκες δέχονται πολλαπλή κακοποίηση η οποία ξεκινά πολύ συχνά από το οικογενειακό περιβάλλον κι εκδηλώνεται με λεκτική και σωματική βία, σεξουαλική εκμετάλλευση, συναισθηματική και ψυχολογική βία- η οποία αναδεικνύει τις σχέσεις εξουσίας ανάμεσα στα φύλα- αλλά και οικονομική βία, η οποία υποδηλώνει την πλήρη εξάρτηση της γυναίκας από τον άνδρα.
Όλες οι γυναίκες μπορεί να υποστούν έμφυλη βία ανεξάρτητα από την ηλικία, το μορφωτικό επίπεδο, την κοινωνική τάξη και την εθνικότητά τους. Ωστόσο, οι άνεργες, οι επισφαλώς εργαζόμενες, οι φτωχές γυναίκες και οι μετανάστριες είναι πιο ευάλωτες, αφού δεν έχουν οικονομική στήριξη, με αποτέλεσμα να φοβούνται ακόμη περισσότερο να ζητήσουν βοήθεια.
Η έμφυλη βία είναι ιδιαίτερα επώδυνο βίωμα. Οι άμεσες συνέπειές της είναι πολλαπλές. Απειλεί τη σωματική υγεία των γυναικών και των ατόμων που την έχουν υποστεί ή κινδυνεύουν από αυτή. Οι σωματικές βλάβες, η ψυχική και συναισθηματική αποσταθεροποίηση, η ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ακόμη και ο θάνατος (γυναικοκτονία), είναι μερικές από τις συνέπειές της. Οι επιπτώσεις της είναι έντονες και στην ψυχική και συναισθηματική υγεία, όπως μετατραυματικό στρες, ανασφάλεια, κατάθλιψη, θυμός, φόβος, ντροπή, αυτοκαταστροφική διάθεση. Μάλιστα, το θύμα συνήθως κατηγορεί και μισεί τον εαυτό του. Τέλος, δεν εκλείπουν και οι συνέπειες στην κοινωνικότητα των γυναικών, αφού συχνά όσες έχουν υποστεί έμφυλη βία κατηγορούνται οι ίδιες για τα όσα τούς συνέβησαν, στιγματίζονται, απομονώνονται και απορρίπτονται από το κοινωνικό τους περιβάλλον, χάνουν την κοινωνική λειτουργικότητά τους, με συνέπειες και στα παιδιά τους σε περιπτώσεις ενδοοικογενειακής βίας.
Όταν μιλάμε για γυναικοκτονία, εννοούμε την ανθρωποκτονία των γυναικών από πρόθεση, επειδή ακριβώς είναι γυναίκες. Συνιστά ακραία μορφή έμφυλης και σεξιστικής βίας. Διαπράττεται με κίνητρο την άσκηση κοινωνικού ελέγχου στα σώματα αλλά και στις επιλογές των γυναικών. Δυστυχώς, την τελευταία διετία έχουμε γίνει όλοι θλιβεροί ωτακουστές πολλών τέτοιων περιστατικών. Επίσης, σύμφωνα με τη μεγαλύτερη δημοσκοπική έρευνα που έχει διεξαχθεί παγκοσμίως για τη βία των γυναικών με τη συμμετοχή πάνω από 42000 γυναικών, ηλικίας από 18 έως 74 ετών, από 28 κράτη – μέλη της ΕΕ, οι θλιβεροί και ανησυχητικοί αριθμοί αύξησης των κρουσμάτων επιβεβαιώνονται.
Οι επικρατούσες στάσεις σε πολλές κοινωνίες λειτουργούν ως μέσο δικαιολόγησης, ανοχής και αποδοχής της έμφυλης βίας κατηγορώντας συχνά τις γυναίκες για τη βία που υφίστανται. Επομένως, η μηδενική ανοχή απέναντι στην έμφυλη βία είναι η μόνη ενδεδειγμένη λύση. Κάθε μορφή βίας μάς αφορά όλους και όλες. Ας μην την προσπερνάμε, όταν τη συναντάμε δίπλα μας. Η έμφυλη βία δεν είναι ιδιωτική υπόθεση και πρέπει να καταγγέλλεται. Το ανθρώπινο δικαίωμα μιας γυναίκας να ζει χωρίς βία και διακρίσεις είναι διεθνώς και εθνικά κατοχυρωμένο και αναφαίρετο!
Κεντρική συνιστώσα στις σχέσεις είναι η αποδοχή του άλλου, ο αλληλοσεβασμός, η αναγνώριση των δικαιωμάτων και των αναγκών του άλλου φύλου και η αναζήτηση των κοινών σημείων που μπορούν να κάνουν τη σχέση πιο δημιουργική.
Δημήτρης Ορφανός
Δικηγόρος παρ΄ Αρείω Πάγω
Υποψήφιος Δήμαρχος Ναυπλιέων
