Προφήτης Ηλίας Χώνικα: Ένα παραδοσιακό προσκύνημα που διατηρείται στο χρόνο

Φωτογραφία: Προφήτης Ηλίας Χώνικα 19-7-2022. Μια από τις ομάδες των νέων που «σκαρφάλωσαν» στο ξωκλήσι για τους εορτασμούς

Τις μέρες αυτές τις τόσο φορτωμένες με ιστορικούς συμβολισμούς (Κύπρος) και άγχος καταστροφικών γεγονότων (φωτιές), φαίνεται ίσως περίεργο να γράφεις για μια θρησκευτική εορτή και ένα προσκύνημα που αντέχει στο χρόνο. Κι όμως είναι από αυτά τα επαναλαμβανόμενα μικρά γεγονότα της καλοκαιρινής περιόδου που δείχνουν επιμονή και αντοχές σε καθημερινότητες που επίσης επαναλαμβάνονται μονότονα μιας και δεν λειτουργούν συναισθηματικά στους πολίτες (τουλάχιστον όχι σε όλους), ώστε να φροντίσουν κατά το δυνατόν για τη μείωση της καταστροφικής τους επανάληψης.

Το παραδοσιακό προσκύνημα στον Άι Λιά του Χώνικα, θα πρέπει να καταγραφεί στα δυσκολότερα παραδοσιακά προσκυνήματα που αντέχουν στο χρόνο και αντιστρέφουν την καταστροφική αμεριμνησία σε μια κοινωνία νοήματος. Ο Άι Λιάς δεν προσφέρει πανηγύρι με κλαρίνα, παζάρι με πράγματα και παιχνίδια, γουρνοπούλες με το κιλό. Πρέπει να αποδεχτείς τον κόπο της αναρρίχησης, τη μοιρασιά πραγμάτων και χώρου, την αλληλοκατανόηση και την αλληλοϋποστήριξη και, φυσικά, το θρησκευτικό γεγονός για τη χάρη του οποίου βρίσκεσαι εκεί.Κάθε χρόνο μερικές δεκάδες πολιτών, μεταξύ των οποίων πολλά νέα παιδιά, ξεκινούν την αναρρίχηση από το σημείο που σταματούν τα «αγροτικά» που τους μεταφέρουν, φορτωμένοι με τρόφιμα και υπνόσακους για τον βραδινό ύπνο.

Έτσι και φέτος, το άγριο πετρώδες σκηνικό, το συνηθισμένο μόνο στο πέρασμα των κατσικιών, μαλάκωσε μπροστά στην επιμονή των προσκυνητών να φτάσουν στην κορυφή: στα πειράγματα και τα γέλια των νέων που ανέβαιναν δυναμικοί και χαρούμενοι, στηνανάσα και τον ιδρώτα των μεγάλων που με στάσεις κατάφερναν να ξεπεράσουν τη δυσκολία του… τεστ αντοχής! Όλοι έφταναν στην κορυφή χαρούμενοι και ευχαριστημένοι για μια ακόμη χρονιά.

Η επιμονή της διατήρησης μέσα στο χρόνο ενός τέτοιου προσκυνήματος συντηρείται και από δύο άλλους σημαντικούς παράγοντες: τους κατοίκους του Χώνικα και την άξια εκκλησιαστική επιτροπή και τον παπα Γιώργη Σελλή που, χρόνια τώρα, λειτουργεί το ξωκλήσι.

Άξιοι όσο οι παππούδες και οι γονείς τους, οι άνθρωποι της εκκλησιαστικής επιτροπής και οι κάτοικοι με αμέτρητες ώρες εθελοντικής εργασίας κατάφεραν τα τελευταία δυο χρόνια να διευκολύνουν την πρόσβαση στο ξωκλήσι μειώνοντας τη παλιά διαδρομή από τον κατσικόδρομο, με σκάλες! Να φανταστεί κανείς πως τα υλικά μεταφέρονται στις πλάτες με τα πόδια αφού πλέον δεν υπάρχουν ζώα για τη μεταφορά τους όπως παλιά. Καθαρίζουν, ομορφαίνουν και ηρεμούν την αγριάδα του χώρου όπου κυριαρχούν η πέτρα και οι αγέρηδες!

Χωρίς ιερέα δεν υπάρχει θρησκευτικό γεγονός! Μπροστά λοιπόν, χρόνια τώρα, πηγαίνει ο παπα Γιώργης Σελλής και παραπίσω οι προσκυνητές. Φέτος ιδιαίτερα ο ιερέας φάνηκε ακόμη αξιότερος αφού πέρασε μια δύσκολη χρονιά για την υγεία του και αναρριχήθηκε μέχρι τον Άι Λιά εγχειρισμένος στο πόδι!

Το βράδι είναι αφιερωμένο στο φαγητό, το κρασί, τη διήγηση ιστοριών, στο τραγούδι και στον ύπνο! Το άγριο έδαφος φαίνεται να σ’ αγκαλιάζει  στοργικά σα να σ’ επιβραβεύει για τον κόπο που έκανες να φτάσεις μέχρις εκεί. Είναι μια νύκτα όμορφη, φεγγαρόφωτη, αστρογεμισμένη, με τα μικρούλικα φωτάκια του αργολικού κάμπου να χαιρετίζουν τη βραδινή ομορφιά του κόσμου και ένας εορταστικός, χαρούμενος Άι Λιάς με το φως των καντηλιών του να σε νανουρίζει. Ακόμη και ο άνεμος που, σπάνια, φυσάει με αγριάδα, μοιάζει να λέει το δικό του τραγούδι σε τούτη την όμορφη κορυφή που γιορτάζει. Το ξημέρωμα μας χαρίζει τα δικά του απίθανα χρώματα, λίγο πριν αρχίσει ο παπα Γιώργης τη λειτουργία. Μια ευχή ακούγεται στο τέλος της λειτουργίας: να είμαστε καλά και να αξιωθούμε του χρόνου να τον γιορτάσουμε. Η κατάβαση αρχίζει. Ο Άι Λιάς θα μείνει μοναχικός στην κορυφή για ένα χρόνο, περιμένοντας τη μέρα όπου οι χαρούμενες φωνές των προσκυνητών θα ακουστούν και πάλι.

Γ. Κόνδης