Μεταξύ των ιστορικών τεκμηρίων για την έλευση των Μικρασιατών προσφύγων στην Ελλάδα, είναι και η περίφημη φωτογραφία του εσωτερικού του Δημοτικού Θεάτρου Αθηνών, όπου τα θεωρεία του έχουν μετατραπεί σε δωμάτια για να φιλοξενηθούν οικογένειες προσφύγων το 1922. Μια συνταρακτική εικόνα που, μαζί με άλλες, θα αποτυπώσει τον πόνο του ξεριζωμού και της δυστυχίας και θα αποτελέσει μια από τις καλύτερες στιγμιαίες καταγραφές της ματωμένης πορείας του Ελληνισμού μέσα στο χρόνο. Αυτήν ακριβώς την εικόνα επεξεργαζόταν η Αγγελική Δαρλάση, όταν η ματιά της καρφώθηκε σε ένα μοναχικό νεανικό πρόσωπο στη μέση σχεδόν της φωτογραφίας: ένα αγόρι μοναχό του κοίταζε το φωτογράφο και ταυτόχρονα, μάλλον ασυνείδητα, πέρναγε άγνωστο, κυνηγημένο, μα τυχερό, στην Ιστορία. Η Αγγελική Δαρλάση είχε βρει το πρόσωπο που θα την βοηθούσε να βάλει στο χαρτί τα επεισόδια της ιστορίας της.
Κάπως έτσι ξεκίνησε να γράφει «Το αγόρι στο θυρωρείο», κάπως έτσι το αγόρι βρέθηκε και πάλι στη σκηνή, αυτή τη φορά, του θεάτρου καθώς μια επιτυχημένη θεατρική μεταφορά το τοποθέτησε περίπου 100 χρόνια μετά στο σκηνικό του Εθνικού Θεάτρου. Κάπως έτσι επίσης, το αγόρι της Αγγελικής Δαρλάση ταξίδεψε μέχρι τη Νέα Κίο, προσκεκλημένο της Επιτροπής Μνήμης της Ν. Κίου, για να συναντήσει τα αγόρια και τα κορίτσια της όμορφης κωμόπολης, να τους διηγηθεί την ιστορία του και να νιώσουν όλα μαζί τη δύναμη που έχει ο άνθρωπος να αντέχει τον ξεριζωμό και τον πόνο, να ξαναρίχνει με πείσμα ρίζες σε έναν άλλο τόπο και να μεγαλουργεί δημιουργώντας και πάλι πολιτισμό! Ένα μόνο κακό του προκαλεί μεγαλύτερη ακόμη καταστροφή και από τις σφαγές των Τούρκων: η λησμονιά! Η απώλεια της ιστορικής του μνήμης. Γι’αυτό και το αγόρι του θεωρείου κατέβηκε στην πλατεία της Ν. Κίου να μιλήσει σε μικρούς και μεγάλους για ότι έζησε και για όσα πρέπει να μην ξεχάσουμε ποτέ!
Ένα απίστευτα χαρούμενο παιδομάνι έχει γεμίσει το κομμάτι ετούτο της πλατείας ανάμεσα στα γκράφιτι των δυο τοίχων, όπου για πρώτη φορά θα γίνει η δημόσια παρουσίαση του αγοριού. Μπροστά μου περνάει χαρούμενο ένα κορίτσι, κρατώντας ένα πελώριο «μαλλί της γριάς». Αμέσως οι φίλες της αρχίζουν να τσιμπούν μέχρι που μένει το μισό, αλλά ταυτόχρονα αρχίζει και η παρουσίαση με το χαιρετισμό του Γ. Μανινή και την υπενθύμιση των εκδηλώσεων για τα 100 χρόνια! Δυο γνωστές και δραστήριες φιλολογίνες της Αργολίδας, η Σοφία Πανταζή και η Εύα Γιαγκιόζη, θα παρουσιάσουν τα βήματα του αγοριού, τη ζωή του, τις ελπίδες του, τον αγώνα της καθημερινής του ζωής, που είναι και αγώνας δεκάδων άλλων παιδιών, ασυνόδευτων και μη, μετά την καταστροφή. Η Σοφία Πανταζή θα θυμίσει μάλιστα τα γραπτά της Άλκης Ζέη, μια συγκινητική αναφορά στη μεγάλη μας συγγραφέα, για την οποία και η Αγγελική Δαρλάση, η ίδια γόνος προσφύγων, θα μιλήσει με θέρμη.
Γονείς και παιδιά θα παρακολουθήσουν μια όμορφη, ζεστή, συγκινητική παρουσίαση, που θα συνεχιστεί με ένα εικαστικό εργαστήρι από τον Δημήτρη Παπαχρήστο και το παιδομάνι, πάντα χαρούμενο και βουερό, να γεμίζει τη βραδιά με τους ήχους του. Μια ακόμη επιτυχημένη εκδήλωση καταγράφεται στο ενεργητικό της Επιτροπής Μνήμης και προαναγγέλλει μια επίσης ενδιαφέρουσα συνέχεια.
Γ. Κόνδης
