Εικόνα: Το πάρκο Κολοκοτρώνη σε έργο της Ντιάνας Αντωνακάτου
«Το σιγάν κρείττον εστί του λαλείν»
Μετά από τις γνωστές περιπέτειες μίας τριετίας 2018 – 2021 για την ανάπλαση του πάρκου Κολοκοτρώνη, με υπαιτιότητα της δημοτικής πλειοψηφίας του Δήμου Ναυπλιέων, υπό τον Δήμαρχο κ. Δ. Κωστούρο, εγκρίθηκε τελικά, στις 2-11-2021, με ομόφωνη απόφαση από το Δημοτικό Συμβούλιο η καθοριστική μελέτη για την ανάπλαση και αποκατάσταση στην αρχική του μορφή του ιστορικού, εθνικής σημασίας, πάρκου του Θ. Κολοκοτρώνη, κηρυγμένου πλέον διατηρητέου μνημείου του Νεώτερου Ελληνισμού, στις 5-2-2021 (ΦΕΚ Δ/46/5-2-2021) από το ΥΠΠΟΑ.
Η εγκεκριμένη αυτή μελέτη είναι αποτέλεσμα της έντονης αντίδρασης των πολιτών της πόλης, των δημοτικών παρατάξεων της αντιπολίτευσης αλλά και της τοπικής δημοτικής κίνησης «Ανάπλι Εμπρός», που επέβαλαν με αγώνα και συνεχή επιμονή την εφαρμογή του ισχύοντος νομικού πλαισίου προστασίας της μοναδικής ιστορικής πόλης του Ναυπλίου.
Η Δημοτική Αρχή υπό τον Δήμαρχο κ. Δ. Κωστούρο, που διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο, επιχείρησε με την καταστρατήγηση των προβλεπόμενων διαδικασιών και του υπάρχοντος νομικού πλαισίου, να επιβάλει στην πράξη και de facto την κακοποίηση του μοναδικού ιστορικού πάρκου, χωρίς τον προβλεπόμενο από τη νομοθεσία δημόσιο διαγωνισμό, επιλέγοντας την συνήθη μικροπολιτική πρακτική του «εξωτερικού συνεργάτη» μελετητή, χωρίς όμως να διαθέτει τα απαιτούμενα προσόντα και δαπανώντας ασκόπως χρήματα των φορολογούμενων πολιτών, «κόβοντας και ράβοντας» στα μέτρα της το μοναδικό σχέδιο του κορυφαίου αρχιτέκτονα Δ. Πικιώνη.
Η παρούσα Δημοτική Αρχή, παρά τη δημόσια δέσμευση του Δημάρχου κ. Δ. Κωστούρου από τον Νοέμβριο του 2018, ότι στο πάρκο Θ. Κολοκοτρώνη δεν θα αλλάξει το σχέδιο του πάρκου, αλλά ότι θα κάνει μόνο μελέτη δενδροφύτευσης και χωρίς να προσλάβει εξειδικευμένο μελετητή για την εκπόνηση της νέας φυτοτεχνικής μελέτης, «ποδοπάτησε» στη συνέχεια τη δημόσια υπόσχεσή του με αποτέλεσμα να απωλέσει οριστικά την αξιοπιστία του απέναντι στους πολίτες και τις δημοτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης.
Κατά το χρονικό διάστημα 2018-2020 η Δημοτική Αρχή συνέταξε συνολικά τρεις μελέτες συνολικά με επιμέρους διαφορές, που κακοποιούσαν το ιστορικό πάρκο και προβλεπόταν η κατασκευή τσιμεντένιων κερκίδων κατά μήκος των μακρών πλευρών, τύπου ποδοσφαιρικού γηπέδου, η αυθαίρετη πεζοδρόμηση τμήματος του πάρκου, περικοπή του πρασίνου καθώς και η κατασκευή εντός του πάρκου, πλατειών, πολλαπλών χρήσεων, σε άμεση σχέση με το μοναδικό έφιππο ανδριάντα πανεθνικής σημασίας του Θ. Κολοκοτρώνη.
Ωστόσο και οι τρεις αυτές μελέτες δεν εγκρίθηκαν από τις αρμόδιες υπηρεσίες και ρίχθηκαν «στον κάλαθο των αχρήστων», με αποτέλεσμα να σπαταληθούν ασκόπως χρήματα των δημοτών, λόγω επιπολαιότητας και άγνοιας.
Η δημοτική κίνηση «Ανάπλι Εμπρός» σε συνεργασία με τους πολίτες υπέβαλε για την αποτελεσματική προστασία του πάρκου στην αρμόδια, εκ του νόμου, υπηρεσία της 2ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ αίτημα για την κήρυξη του πάρκου ως διατηρητέου μνημείου. Η υπόθεση συζητήθηκε σε πλήρη ολομέλεια του ΚΑΣ στις 10-12-2020 και το πάρκο κηρύχθηκε ως διατηρητέο μνημείο σύμφωνα με το ΦΕΚ Δ/46/5-2-2021, με αποτέλεσμα την αντίστροφη μέτρηση για την Δημοτική Αρχή.
Κατά την παραπάνω συνεδρίαση του ΚΑΣ με την υποχρεωτική συμμετοχή του κ. Δημάρχου, η Δημοτική Αρχή του Ναυπλίου διασύρθηκε διότι αποκαλύφθηκε ότι «ο βασιλιάς ήταν γυμνός» και αποκαλύφθηκε πλήρως η παράνομη διαδικασία της Δημοτικής Αρχής. Όλα αυτά επιβεβαιώνονται εξάλλου πλήρως από τη δημοσίευση των πρακτικών της συνεδρίασης του ΚΑΣ (10-12-2020) που δημοσιεύθηκαν επανειλημμένα, αναλυτικά στον τοπικό τύπο και τα ΜΜΕ και η Δημοτική Αρχή τήρησε σιγή ιχθύος.
Μετά την ανακήρυξη του πάρκου ως διατηρητέου μνημείου η σύνταξη των μελετών από τη Δημοτική Αρχή από εξειδικευμένους επιστήμονες, ήταν υποχρεωτική και «με το νόμο» αλλά δεν είχε πλέον ως προαπαιτούμενο την προκήρυξη δημόσιου διαγωνισμού. Επειδή δυστυχώς αποκαλύφθηκε ότι η Δημοτική Αρχή του Ναυπλίου δεν είχε προσλάβει, ως όφειλε, εξειδικευμένους επιστήμονες για ένα διατηρητέο μνημείο και για να μην εκπνεύσουν οι δεσμευτικές προθεσμίες χρηματοδότησης και εκτέλεσης του έργου, λόγω των μακροχρόνιων καθυστερήσεων με υπαιτιότητα της Δημοτικής Αρχής, επελέγησαν με τη σύμφωνη γνώμη του ΥΠΠΟΑ, τρεις εξειδικευμένοι μελετητές, οι οποίοι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα, εντός του 2021, συνέταξαν τρεις μελέτες, τεχνική, φυτοτεχνική και ηλεκτρολογική, που εγκρίθηκαν στη συνέχεια από το αρμόδιο Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων (2021) του ΥΠΠΟΑ, σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία.
Πρόσφατα στις 2-11-2021 η εγκεκριμένη μελέτη από το ΥΠΠΟΑ εγκρίθηκε ομόφωνα από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ναυπλιέων και η περιπέτεια κακοποίησης του πάρκου έλαβε αίσιο τέλος.
Το θλιβερό είναι ότι κατά τη δεύτερη πρόσφατη συνεδρίαση του Συμβουλίου Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ η Δημοτική Αρχή του Ναυπλίου διασύρθηκε και πάλι, διότι κατά την συζήτηση έγινε φανερό ότι η Δημοτική Αρχή υπό τον Δήμαρχο κ. Δ. Κωστούρο απέκρυψε την πρόσφατη οριστική μελέτη από τους πολίτες και τις δημοτικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης, που είχαν συμβάλει καθοριστικά στη σύνταξη της μελέτης και παρά το ότι είχαν υποβάλει γραπτό αίτημα για τη χορήγηση της τελικής μελέτης.
Τελικά τι είχε να φοβηθεί άραγε η Δημοτική Αρχή; Τίποτε. Απλούστατα δεν της το επέτρεπε η μεγαλαυχία της και η αλαζονική της συμπεριφορά, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά ότι στην παρούσα Δημοτική Αρχή του Δήμου Ναυπλιέων υπάρχει σοβαρότατο έλλειμμα δημοκρατικής λειτουργίας.
Σύμφωνα με την εγκεκριμένη μελέτη, «ο σεβασμός στα πεπραγμένα των προγενεστέρων είναι υποχρέωση απέναντι στο παρελθόν και στο μέλλον». Αυτό δηλαδή που επιχείρησε επανειλημμένα, τρεις φορές, να κακοποιήσει και να «ποδοπατήσει» η νυν Δημοτική πλειοψηφία.
Η εγκεκριμένη μελέτη έχει ως σκοπό «να διατηρήσει ολόκληρο ενιαίο το ύφος του πάρκου, ενώ ταυτόχρονα θα το οδηγήσει με δυναμικό τρόπο στο άμεσο και απώτερο μέλλον με κριτήρια ιστορικής συνέχειας και μοναδικότητας, με γνώμονα να αποκτήσει και πάλι το πάρκο το νόημά του και την υπόστασή του. Το πάρκο θα ανασυσταθεί στην προτέρα του νοσταλγική κατάσταση. Τα τσιμεντένια παρτέρια και τα πρόσθετα μεταλλικά κάγκελα θα απομακρυνθούν. Από το πάρκο θα απομακρυνθούν τα ελάχιστα κακής ποιότητας παγκάκια και θα τοποθετηθούν και πάλι τα παλιά πράσινα, ανατομικά παγκάκια του πάρκου.
Ολόκληρο το ελεύθερο προσβάσιμο δάπεδο του πάρκου θα ανακατασκευασθεί με σαφείς προβλεπόμενες προδιαγραφές και θα είναι ασφαλές και προσβάσιμο και για τα ΑΜΕΑ.
Τα χαμηλά αρχιτεκτονικά τσιμεντένια περιγράμματα του πάρκου αλλά και τα σπασμένα από τα ριζώματα των δένδρων παρτέρια θα απομακρυνθούν και θα αντικατασταθούν από γκρίζο μάρμαρο ειδικών προδιαγραφών, που θα εναρμονίζεται χρωματικά με το στρωμένο λεπτό χαλίκι επίστρωσης του πάρκου, σύμφωνα με τις υποδείξεις της κυρίως αρμόδιας 2ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αργολίδας.
Όλες οι εργασίες και επεμβάσεις προβλέπονται με λεπτομερείς προδιαγραφές και θα γίνονται με την στενή παρακολούθηση των αρμόδιων υπηρεσιών. Τίθεται οριστικά τέλος σε τυχόν κατασκευαστικές παρατυπίες, από τους αρμόδιους επιβλέποντες του έργου.
Η επέμβαση σ’ ένα διατηρητέο μνημείο δεν έχει καμία σχέση με τις συνήθεις εργολαβίες, ούτε με την κακοποίηση και τον τεμαχισμό του σχεδίου του πάρκου που προέβλεπαν οι κατ’ ανάθεση προταθείσες και απορριφθείσες μελέτες της Δημοτικής Αρχής, χωρίς την τήρηση του νομικού πλαισίου.
Στην εγκεκριμένη εξειδικευμένη μελέτη έχει γίνει πλήρης φυτοτεχνική μελέτη των υπαρχόντων δέντρων και φυτών του πάρκου, καθώς και των δένδρων που προτείνονται, αλλά και των καλλωπιστικών φυτών και λουλουδιών που θα επιστρέψουν επιτέλους στο πάρκο. Στο πάρκο θα φυτευθούν επίσης μόνο οι ενδημικοί, στο ελληνικό χώρο, χαμηλοί φοίνικες Θεοφράστου. Γηρασμένα με επικίνδυνοι κλίση δένδρα θα απομακρυνθούν. Θα συνυπάρχουν αρμονικά τα ψηλά σκιερά δένδρα με τα χαμηλά φυτά και λουλούδια στα ηλιόλουστα παρτέρια και οι κάτοικοι θα επανέλθουν και πάλι στο μοναδικό αυτό χώρο αναψυχής και χαλάρωσης της πόλης.
Ο υπάρχων φωτισμός του πάρκου που διαμορφώθηκε από τη Δημοτική Αρχή χωρίς μελέτη είναι ακατάλληλος και δημιουργεί φωτορύπανση και θα απομακρυνθεί. Θα αντικατασταθεί από νέο, κατάλληλο εξειδικευμένο φωτισμό με λεπτομερείς προδιαγραφές.
Η μελέτη συνολικής ανάπλασης του πάρκου δεν αποτελεί έργο κάποιου «εξωτερικού συνεργάτη», που είχε προσλάβει αυθαίρετα η νυν Δημοτική Αρχή, αλλά είναι αποτέλεσμα συνεργασίας τριών διαφορετικών εξειδικευμένων μελετητών.
α) Η τεχνική έκθεση της αρχιτεκτονικής πρότασης εκπονήθηκε από τους αρχιτέκτονες Α. Δημοπούλου, Κ. Σαϊτη και συνεργάτες, β) Η φυτεχνική μελέτη εκπονήθηκε από την κ. Κατσογιάννη Σταυρούλα, γεωπόνο – αρχιτεκτόνισσα τοπίου, γ) Η τεχνική έκθεση φωτισμού εκπονήθηκε από τον κ. Μ. Κάπο, ειδικευμένο μηχανολόγο μηχανικό.
Με τις παραπάνω μελέτες, τις τεχνικές προδιαγραφές και την επίβλεψη των αρμοδίων υπηρεσιών η ορθή ανάπλαση της αρχικής μορφής του πάρκου είναι πλήρως εξασφαλισμένη.
Είναι το μόνο έργο που θα κατασκευασθεί σωστά για ένα διατηρητέο μνημείο, στην πόλη του Ναυπλίου, κατά τη διακοσιοστή επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, και είναι αποτέλεσμα της επιμονής και συνεχούς προσπάθειας των πολιτών που αγαπούν την πόλη τους, της δημοτικής αντιπολίτευσης και της δημοτικής κίνησης «Ανάπλι Εμπρός», για την προστασία του πάρκου και την εφαρμογή του ισχύοντος νομικού πλαισίου.
Εδώ πρέπει να μνημονεύσουμε τον πρωτοπόρο δήμαρχο της πόλης Κ. Κόκκινο και τον κορυφαίο αρχιτέκτονα Δ. Πικιώνη, οι οποίοι με την αγάπη τους για την πόλη ανάπλασαν και διαμόρφωσαν το ιστορικό της πρόσωπο με αφορμή τον εορτασμό της επετείου της πρώτης εκατονταετίας της Ελληνικής Ανεξαρτησίας το 1930.
Η όλη αναγκαστική διαδικασία εκπόνησης της εγκεκριμένης μελέτης αποτελεί ένα μάθημα και ένα «ράπισμα» κατά της αυθαιρεσίας της Δημοτικής Αρχής με τα καμώματά της, που είχε ως αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, οι πολίτες και όλες οι δημοκρατικές παρατάξεις της αντιπολίτευσης να απωλέσουν οριστικά την εμπιστοσύνη τους στην νυν πλειοψηφία της Δημοτικής Αρχής.
Κατά τη συνεδρίαση του Δ.Σ. Ναυπλιέων που έγινε με τηλεδιάσκεψη στις 2-11-2021 για την τυπική έγκριση της ήδη εγκεκριμένης από το αρμόδιο Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων του ΥΠΠΟΑ, μελέτης διατήρησης και ανάπλασης της αρχικής μορφής του πάρκου Κολοκοτρώνη, ο κ. Δήμαρχος αναλώθηκε σε ένα ανερμάτιστο, πρωτοφανές παραλήρημα πλήρους αοριστίας, διαστρέβλωσης, λαϊκισμού και στρεψοδικίας, όπου οι λέξεις χάνουν το νόημά τους, υποστηρίζοντας ότι δήθεν κάποιος(οι) ανώνυμοι της πόλης παραπλάνησαν τους Δημοτικούς Συμβούλους της αντιπολίτευσης, για όσα τον είχε κατακεραυνώσει το ΚΑΣ κατά τη συνεδρίασή του στις 10-12-2020, για την επιχειρηθείσα κακοποίηση από την πλευρά του του πάρκου Κολοκοτρώνη, όπως σαφώς προκύπτει άλλωστε από τα πλήρως δημοσιευμένα πρακτικά, με αποτέλεσμα να ανακρούσει άτακτα πρύμνα.
Όσο για το σλόγκαν στα ΜΜΕ του κ. Δημάρχου (3-11-2021) «Παλέψαμε με την ανευθυνότητα και το ψέμα και νικήσαμε» το αφήνουμε στην κρίση των πολιτών ως «θέσφατο» παντελούς άγνοιας, μεροληψίας και παρακμής. Άλλωστε η Δημοτική Αρχή φέρει βαρύτατες ευθύνες για την κακοποίηση της πόλης και των μνημείων.
Ενδεικτικά αναφέρουμε την κατάρρευση των τειχών της Ακροναυπλίας από τη χρόνια διαρροή της δεξαμενής της ΔΕΥΑΝ, στην οποία σημειωτέον ο κ. Δήμαρχος διετέλεσε πρόεδρος επί δύο έτη, πριν από την κατάρρευση των τειχών και δεν έλαβε κανένα μέτρο για την προστασία της Ακροναυπλίας από τη διαρροή της δεξαμενής.
Επίσης η αυθαίρετη βαριά κατασκευή με τσιμεντένια δοκάρια, (γνωστή ως πέργολα) στον πεζόδρομο της οδού Βασιλέως Κων/νου, αλλά και η αυθαίρετη κακοποίηση του ανδριάντα του Σταϊκόπουλου με αμμοβολή, χωρίς την άδεια του ΥΠΠΟΑ, από την Δημοτική Αρχή, συναποτελούν βαρβαρότητες καταστροφής των μνημείων της πόλης.
Κανείς δεν πρέπει να ξεχνάει άλλωστε ότι οι μέχρι τώρα καταστροφές των μνημείων της πόλης και της Ακροναυπλίας δεν είναι ανώνυμες αλλά φέρουν, σε κάθε περίπτωση, ονοματεπώνυμο. Καθώς και όσοι κακοποιούν τα μνημεία εκείνα θα τους εκδικούνται αμείλικτα. Ο νοών νοείτω.
* Χρήστος Πιτερός, επίτιμος προϊστάμενος αρχαιολογικών χώρων, μνημείων και αρχαιογνωστικής έρευνας και τακτικό μέλος του Δ.Σ. του Ιδρύματος «Ι. Καποδίστριας»
