Ήταν 1η Φεβρουαρίου του 1655 όταν ο ζωγράφος Αναστάσιος θυσιάστηκε για την πίστη του. Ο επιδέξιος καλλιτέχνης πέρασε στην αθανασία με το μαρτυρικό του τέλος.
Βασανίστηκε από τους Τούρκους, έγινε χίλια κομμάτια, αλλά παράλληλα και σύμβολο θυσίας για τους Χριστιανούς κατοίκους της Αργολίδας και της υπόδουλης Ελλάδας.
Ο νεομάρτυρας Αναστάσιος ήταν γέννημα – θρέμμα του Ναυπλίου. Αρραβωνιάστηκε Χριστιανή αλλά λίγες ημέρες μετά, άκουσε κάποια σφάλματα για τη μνηστή του και αποφάσισε να τη χωρίσει. Οι συγγενείς της κοπέλας ήθελαν οπωσδήποτε να γίνει ο γάμος. Έφτασαν στο σημείο να κάνουν μαγικά ώστε να αλλάξει γνώμη και να την παντρευτεί!
Γρήγορα τα μάγια επηρέασαν τov νεαρό ζωγράφο. Έχασε τα λογικά του, δεν ήξερε τι έκανε. Πήγαινε δεξιά κι αριστερά χωρίς βούληση. Όμως, λίγες ημέρες μετά, επανήλθε…
Όταν ο Αναστάσιος έγινε καλά, είδε ότι φορούσε ρούχα ίδια με αυτά που φορούσαν οι Τούρκοι. Στο κεφάλι του υπήρχε ένα λευκό σαρίκι. Δεν άντεξε… Τα πέταξε στο χώμα κι άρχισε να φωνάζει ανάμεσα στο πλήθος των Τούρκων: «Εγώ Χριστιανός ήμουνα, Χριστιανός είμαι και Χριστιανός θέλω να είμαι για πάντα».
Οι Τούρκοι, όταν είδαν ότι ο Αναστάσιος μετανόησε και επέστρεψε στην παλιά του πίστη, έπεσαν πάνω του με ορμή. Δέρνοντάς τον και σπρώχνοντάς τον τόν οδήγησαν στον τοπικό δικαστή. Έναν άνθρωπο που, άλλοτε με κολακείες κι άλλοτε με απειλές, έκανε το παν για να εξισλαμίσει τους Έλληνες.
Ο Αναστάσιος συνέχισε μπροστά του να ομολογεί την πίστη του: «Δεν αρνιέμαι εγώ τον Ιησού Χριστό», επέμενε. Ο δικαστής διέταξε να τον αποκεφαλίσουν.
Τον έβγαλαν από το δικαστήριο και όρμησαν κατά πάνω του. Με ξύλα, ξίφη και μαχαίρια άρχισαν να τον χτυπούν και να τρυπούν το σώμα του. Το μαρτύριο διήρκεσε πολύ ώρα. Τον έκοψαν σε πολλά μικρά κομμάτια…
Αναγνώριση από Κλήρο και Λαό
O τάφος του Πολιούχου Αγίου του Ναυπλίου δεν βρέθηκε ποτέ. Το πιθανότερο είναι να μη θάφτηκε κανένα μέρος από το διαμελισμένο σώμα του αλλά οι Τούρκοι να το πέταξαν στη θάλασσα, διαφορετικά θα είχε σημανθεί έστω ο τόπος ταφής του.
Σύμφωνα με την παράδοση, μαρτύρησε στον τόπο όπου βρίσκεται η εκκλησία της Παναγίας και υπάρχει μαρμάρινο μνημείο, κάτω από την ελιά που βρίσκεται εκεί.
Η αναγνώριση του Αναστασίου σε Νεομάρτυρα έγινε από τον κλήρο και το λαό της Αργολίδας με ομοφωνία και χωρίς τυπικές πράξεις, από την εποχή της Τουρκοκρατίας. Ήταν καθαρά αυθόρμητη ενέργεια χωρίς απόφαση της επίσημης εκκλησιαστικής αρχής που προχώρησε σε αυτή την κίνηση πολλά χρόνια μετά.
