Φωτογραφίες από την περίοδο της Κατοχής στην Αργολίδα

Κείμενο – επιμέλεια: Γιώργος Νικολόπουλος

23 Μαρτίου 1941. Είναι θέμα ημερών ή έστω εβδομάδων να εισέλθουν οι Γερμανοί στην Ελλάδα. Στην πλατεία Συντάγματος στο Ναύπλιο, τα παιδιά συμμετέχουν στη δημιουργία προστατευτικών έργων.

 

Αυστραλές νοσοκόμες στις 24 Απριλίου 1941 σε νεκροταφείο του Άργους (μάλλον στον Άγιο Νικόλαο). Σκοπός των συμμάχων (Αυστραλών, Νεοζηλανδών, Βρετανών) ήταν από το Ναύπλιο και το Τολό να μεταβούν στην Κρήτη για αποχώρηση από την Ελλάδα. Ήταν η επονομαζόμενη «Επιχείρηση Δαίμων».

Γερμανικό αεροσκάφος Messerschmitt bf 110 πάνω από τον Αργολικό κόλπο

 

Το βρετανικό επιβατηγό πλοίο Ulster Prince βομβαρδίστηκε και από γερμανικά stukas και βυθίστηκε στο στο λιμάνι του Ναυπλίου στα τέλη Απριλίου του 1941. «Το πλοίο καιγόταν όλη τη νύχτα φωτίζοντας την περιοχή», έγραψε στο ημερολόγιό του ο Νεοζηλανδός στρατιώτης Τζακ Άντεργουντ, που επρόκειτο να επιβιβαστεί στο πλοίο.

 

Σύμμαχοι παρακολουθούν το βομβαρδισμό του λιμανιού του Ναυπλίου από τους Ναζί. Διακρίνονται μεταξύ άλλων, το νεκροταφείο Ναυπλίου, η συστάδα των δέντρων στην Ασκληπιού, το φουγάρο του “Κύκνου”.

 

Συντρίμμια από στούκας που κατέρριψαν οι συμμαχικές δυνάμεις, πιθανόν στις 25 Απριλίου, λίγο έξω από το Ναύπλιο. Στο βάθος, ο λόφος του Προφήτη Ηλία.

 

Στις 26 και 27Απριλίου 1941 γερμανικά αεροσκάφη βομβάρδισαν το Άργος. 40 Αργείτες νεκροί (10 από αυτούς στην Πορτοκαλούσα το πρωί της Κυριακής του Θωμά, την ώρα της λειτουργίας) και 3 Βρετανοί στρατιώτες. Η φωτογραφία τραβήχτηκε από Αυστραλό στρατιώτη. Πρόκειται για τη μεταφορά τραυματία σε ασθενοφόρο μετά τον βομβαρδισμό.

 

Φωτογραφία του ίδιου φωτογράφου, το ίδιο πρωινό. Άνθρωποι στο δρόμο, «αναμένοντας» τους Γερμανούς, που έφτασαν στις 5 το απόγευμα της 27^ης Απριλίου.

 

Γερμανοί με Βρετανούς αιχμαλώτους στο Άργος τον Απρίλιο του 1941 

 

Σύμμαχοι στρατοπεδεύουν στην οδό Ασκληπιού στο Ναύπλιο τον Απρίλιο του 1941. Τα παιδιά της πόλης έχουν αναλάβει και πάλι το ρόλο του σκαπανέα…

 

Αποχώρηση των συμμάχων από Ναύπλιο προς Τολό τον Απρίλιο του 1941.

 

Οι Γερμανοί συγκεντρώνουν στην πλατεία Φιλελλήνων στο Ναύπλιο τον οπλισμό που παρέδωσαν οι αιχμάλωτοι σύμμαχοι, τον Απρίλιο του 1941

 

Βρετανοί αιχμάλωτοι μπροστά στην πλατεία Καποδίστρια στο Ναύπλιο τον Απρίλιο του 1941. Φρουρούνται από Γερμανούς αλεξιπτωτιστές

 

Σύμμαχοι, αιχμάλωτοι των Γερμανών, στο προαύλιο του Γυμνασίου Ναυπλίου το Μάιο του 1941.

Γερμανικό μεταφορικό πλοίο ξεφορτώνει πυρομαχικά στο λιμάνι του Ναυπλίου τον Μάιο του 1941. (Franz Peter Weixler-Deutsches Historisches Museum)

 

Τέλη Απριλίου του 1941, γερμανικά πετρελαιοφόρα φορτηγά ανεβαίνουν τον Κολοσούρτη για τροφοδοσία των δυνάμεων των κατακτητών στην κεντρική και νότια Πελοπόννησο.

 

Παρέλαση Γερμανών στρατιωτών στην πλατεία Φιλελλήνων στο Ναύπλιο. Κάποιοι Ναυπλιώτες, ενήλικοι και παιδιά, παρακολουθούν…

 

…και επιθεώρηση από υψηλόβαθμο αξιωματικό.

 

Αεροσκάφος της Βασιλικής Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας (PZL-24, πολωνικής κατασκευής) υπέστη ζημιά κατά την άφιξη των Γερμανών στο αεροδρόμιο του Άργους τον Απρίλιο του 1941.

 

Στούκας παραταγμένα στο Αεροδρόμιο του Άργους.

 

Οι ημίγυμνοι Γερμανοί στρατιώτες και πιλότοι τα συντηρούν.

 

Ωστόσο, δεν έλειπαν και τα ατυχήματα. Όπως αυτό στις 10 Μαϊου 1941…

 

Ιταλός καραμπινιέρος στην Πύλη των Λεόντων, στις Μυκήνες (φωτογραφία από Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη).

 

Γερμανοί στρατιώτες παρακολουθού παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου το πρώτο καλοκαίρι της Κατοχής

 

…την ψυχαγωγία τους έχουν αναλάβει καλλιτέχνες από τη Γερμανία

 

Οι Γερμανοί αξιωματικοί συνδυάζουν το …τερπνόν μετά του ωφελίμου: Kάνουν «πολεμικό τουρισμό» στον τάφο του Ατρέα στις Μυκήνες (επιχρωματισμός φωτογραφίας: argolika.gr).

 

Κάποιοι άλλοι στέλνουν σουβενίρ στις οικογένειές τους φωτογραφίες με φόντο τα αρχαιολογικά μνημεία…

 

…ενώ χρησιμοποιούν τον Τάφο του Ατρέα ως στεγασμένο γκαράζ για τα στρατιωτικά οχήματα!

 

Άρματα των ναζί παρκαρισμένα στην οδό Γούναρη στο Άργος. Διακρίνεται το καμπαναριό του Αη Γιάννη.

 

1943. Αξιωματικός μιλά σε Γερμανούς στρατιώτες στη νότια πλευρά του Αγίου Πέτρου Άργους έχοντας δεξιά και αριστερά του, κάτω από τους φοίνικες, δύο πάντσερ.

 

Στο προαύλιο της εκκλησίας του Τιμίου Προδρόμου στο Άργος, παιδιά αλλά και μεγάλοι, με ντενεκεδάκια περιμένουν το γάλα του συσσιτίου.

 

1941. Έλληνας προσπαθεί να πιάσει κουβέντα με Γερμανούς αξιωματικούς  έξω από το ξενοδοχείο Σαγκανά (σημερινό κτίριο Alpha Bank), στην πλατεία Αγίου Πέτρου Άργους (Αρχείο Καλλιόπης Κιτσοπούλου). Τι να τους λέει άραγε;

 

1943. Γερμανοί στρατιώτες φωτογραφίζονται στον Κολοσούρτη.

 

10 Σεπτεμβρίου 1943. Συμμαχικά αεροπλάνα βομβαρδίζουν τη γερμανική βάση στο Αεροδρόμιο του Άργους.

 

Στις 23 Μαρτίου του 1944, αντάρτες του ΕΛΑΣ ανατίναξαν μία από τις σιδηροδρομικές γέφυρες στην Ανδρίτσα, δυσχεραίνοντας για πάνω από έναν μήνα την τροφοδοσία των γερμανικών στρατευμάτων στη νότια Πελοπόννησο.

 

Γερμανοί στρατιώτες πάνω σε τανκ, έξω από τον Άγιο Πέτρο Άργους, τον Ιούλιο του 1944

 

14 Σεπτεμβρίου 1944 οι Γερμανοί αποχωρούν από το Ναύπλιο, υπό το βλέμμα κάποιων Ναυπλιωτών αλλά και του …Καποδίστρια (φωτογραφία του Κώστα Καραχάλιου).

 

Στις 6 Οκτωβρίου 1944, αποχωρούν έπειτα από συνθηκολόγηση και τα Τάγματα Ασφαλείας και στο Ναύπλιο εισέρχονται αναίμακτα οι δυνάμεις του ΕΑΜ – ΕΛΑΣ.

 

Οι μαχητές της Εθνικής Αντίστασης, κρατώντας όπλα και λουλούδια πανηγυρίζουν για την απελευθέρωση (φωτογραφία του Κώστα Καραχάλιου).

 

Παρόντα στους πανηγυρισμούς και τα μέλη του εφεδρικού ΕΛΑΣ, που όταν χρειάστηκε έδωσαν τις υπηρεσίες τους για την πατρίδα (φωτογραφία του Κώστα Καραχάλιου).

Λόχος Άγγλων στην κεντρική πλατεία του Άργους το Φεβρουάριο του 1945, λίγες ημέρες μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Από την οδό Βασ. Σοφίας, οι πολίτες παρακολουθούν (Αρχείο Καλλιόπης Κιτσοπούλου).