190 χρόνια συμπληρώνονται στις 27 Σεπτεμβρίου (με το Ιουλιανό Ημερολόγιο) από τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια στο Ναύπλιο (1831). Ο πρώτος Κυβερνήτης, ο οποίος σκοτώθηκε από σφαίρες Ελλήνων, είναι ίσως ο μόνος ανιδιοτελής πολιτικός που πέρασε από αυτόν τον τόπο…
Αν και πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ρωσικής Αυτοκρατορίας, όταν έγινε Κυβερνήτης αρνήθηκε σύνταξη για να μη θεωρηθεί μισθοδοτούμενος από τους ξένους. Αρνιόταν το μισθό του. Μάλιστα, δύο φορές που αποφάσισαν (η Κυβέρνηση και η Δ’ Εθνοσυνέλευση) να του δώσουν κάποια χορηγία, αρνήθηκε.
Όλη του η περιουσία ξεπουλήθηκε από τον ίδιο για την ανάγκες του αγώνα. Μέχρι και τις πολύτιμες πέτρες από τα παράσημά του έδωσε… “Όσο η χώρα είναι βουτηγμένη στην ανέχεια, όσο θα υπάρχουν ερείπια δεν μου επιτρέπονται πολυτέλειες” έλεγε ο λιτοδίαιτος και ολιγαρκής Καποδίστριας, που δεν μπορούσε να βλέπει άλλους να πεινούν κι άλλους να ζουν στη χλιδή.
Είναι χαρακτηριστικά δύο περιστατικά που συνέβησαν στη Νεμέα και το Άργος και περιγράφουν την αποστροφή του στην εκμετάλλευση των αδυνάτων από το Κράτος και τα όργανά του.
Λίγο μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, έκανε περιοδεία στην Αργολίδα και την υπόλοιπη Πελοπόννησο για να γνωρίσει από πρώτο χέρι τις ανάγκες του λαού. Μαζί του ήταν ο Κολοκοτρώνης και άλλοι δέκα αξιωματούχοι καθώς και φρουρά.
Επιστρέφοντας από την Κόρινθο στο Ναύπλιο, στον Άγιο Γεώργιο Νεμέας ρώτησε τον “Γέρο του Μοριά” που θα καταλύσουν τη νύχτα…
“Στου Δεσπότη” του απάντησε ο οπλαρχηγός.
“Πρέπει λοιπόν να φροντίσω για να πληρωθούν τα έξοδα μας” συνέχισε ο Κυβερνήτης, που έβλεπε ότι δεν ήταν εύκολο να φιλοξενηθούν μια ντουζίνα άνδρες και άλλα τόσα άλογα.
Ο Κολοκοτρώνης είχε έτοιμη την απάντηση: “Και ποιος υπερεξοχότατε πληρώνει παρόμοια έξοδα; Ο Δεσπότης είναι άνθρωπος που αγαπά το καλό φαγητό και θα έχει πολλά φαγητά να μας παραθέσει”.
Με οργή ο Καποδίστριας είπε στον συνομιλητή του:“Δεν τα πληρώνετε εσείς και γι’ αυτό παραπονείται ο λαός”.
“Και τι δουλειά έχει ο λαός με το φαγητό του Δεσπότη;” αντέτεινε ο Κολοκοτρώνης για να πάρει την απάντηση: “Μόλις φύγουμε αύριο, θα καλέσουν τους χωρικούς να πληρώσουν τα έξοδα με έρανο. Και το χειρότερο είναι πως θα τα εισπράξουν διπλά. Έτσι είστε εσείς συνηθισμένοι”…
Ο “Γέρος” του είπε μια έξυπνη ιστορία: “Μια φορά έπεσε σε ένα πιθάρι με λάδι ένα ποντίκι και πνίγηκε. Ο νοικοκύρης το βρήκε μετά από δύο ημέρες και το ανέσυρε. Η γυναίκα του, του φώναξε: “Πρόσεξε μη στάξει η ουρά του και βρωμίσει το λάδι”.
“Και ποια σχέση έχει η παροιμία σου με τα έξοδα του Δεσπότη;”, απόρησε ο Καποδίστριας.
O Κολοκοτρώνης είπε: “Είτε πληρώσουμε, είτε όχι ο Δεσπότης θα τα πάρει τα γρόσια. Τα έξοδα τα δικά μας είναι το λάδι της ουράς του ποντικιού”.
Ο Καποδίστριας δεν απάντησε και φεύγοντας την επόμενη, πλήρωσε τα έξοδα μέχρι δεκάρας.
Στο Άργος φιλοξενήθηκαν στο σπίτι του στρατηγού Τσώκρη. Όταν ζητήθηκε λογαριασμός, ο στρατηγός προσβλήθηκε και οργίστηκε ώστε στην τιμή συμπεριέλαβε ακόμη και το αλάτι που καταναλώθηκε.
Όταν έφυγαν ο Καποδίστριας είπε στους συντρόφους του: “Ο Θεός ξέρει αν μετά από μια ώρα δεν τα ζητήσουν από τους πολίτες”.
Γ.Χ.Ν.
