Φωτογραφία: Απρίλιος 2018 – Διήμερη συνάντηση στις «Αγροτικές Φυλακές» Τίρυνθας μεταξύ Υπoυργείου Δικαιοσύνης και Πανεπιστημίου Πελοποννήσου
Θα μπορούσε να ήταν μια απλή είδηση εσωτερικής πανεπιστημιακής ενημέρωσης. Όμως, η παρουσία της κ. Άλκηστις Κοντογιάννη, Ομότιμης Καθηγήτριας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, στη Βουλή προκειμένου να ενημερώσει για τα προγράμματα σπουδών που υλοποιεί το Πανεπιστήμιο στις φυλακές της Αργολίδας είναι πολύ παραπάνω από απλή είδηση…
Είναι μια επιβράβευση εξαετούς κοπιαστικής προσπάθειας που δεν αφορά μόνο την ίδια αλλά, στο πρόσωπό της, επιβραβεύονται οι συνεργάτες της και ολόκληρο το Πανεπιστήμιο, αλλά και οι διοικήσεις των αργολικών καταστημάτων κράτησης, καθώς τα προγράμματα αυτά αποτελούν απόδειξη της φιλοσοφίας με την οποία το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου καλλιεργεί τις σχέσεις ενός Ανώτατου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος με τις τοπικές κοινωνίες και την κοινωνία στο σύνολό της.
Δεν είναι τυχαίο πως στην ενημέρωση της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Σωφρονιστικού Συστήματος και λοιπών δομών εγκλεισμού κρατουμένων που συνεδρίασε σήμερα (16/9/2020) με θέμα «Πολιτιστικές και εκπαιδευτικές δράσεις στα Καταστήματα Κράτησης», συμμετείχαν παράγοντες των Καταστημάτων Κράτησης (Γραμματείς, Κοινωνικοί Λειτουργοί, κλπ), με μοναδική εξαίρεση την κ. Αλκ. Κοντογιάννη από το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου που παρουσίασε τις δράσεις του στις φυλακές Τίρυνθας και Ναυπλίου και απάντησε στις ερωτήσεις των μελών της Επιτροπής της Βουλής.
Ουσιαστικά, εδώ και έξι χρόνια, το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (ΠΜΣ) «Δραματική Τέχνη και Παραστατικές Τέχνες στην Εκπαίδευσης και δια βίου Μάθηση» με την καθοδήγηση της κ. Αλκ. Κοντογιάννη, έχει δημιουργήσει ένα πλαίσιο αναφοράς μη τυπικής εκπαίδευσης στα καταστήματα κράτησης ανοίγοντας ένα παράθυρο πολιτισμού, με αποτελέσματα που εκπλήσσουν τόσο τους υπεύθυνους της αντεγκληματικής πολιτικής, όσο και τους απλούς «ελεύθερους» πολίτες που θεωρούν ή θεωρούσαν έως και ακατόρθωτη την οποιαδήποτε παιδαγωγική-πολιτισμική παρέμβαση στους χώρους των φυλακών. Χρειάζεται να τονισθεί πως η διαδικασία αυτή δημιουργεί μια πρωτόγνωρη και μοναδική σχέση στην Ελλάδα, ανάμεσα στο ελεύθερο κοινωνικό «έξω» και στο «μέσα» του εγκλεισμού μιας φυλακής. Κι αυτό γιατί τα προγράμματα που έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα, έφεραν τους κρατούμενους σε επαφή με εικαστικούς καλλιτέχνες, σκηνοθέτες, μουσικούς, πανεπιστημιακούς και πολλούς εθελοντές διαφόρων ειδικοτήτων που συμμετέχουν στη διαμόρφωση και την υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Παράλληλα δεκάδες μεταπτυχιακοί φοιτητές έχουν μέχρι σήμερα υλοποιήσει προγράμματα, αποκτώντας πολύτιμη εμπειρία στον ιδιαίτερο αυτό χώρο.
Στην εξαετή αυτή πορεία, χρειάζεται επίσης να σημειώσουμε, πως η φυλακή άνοιξε περισσότερο στην κοινωνία με εκδηλώσεις που επέτρεψαν στους πολίτες και τις τοπικές κοινωνίες να «διαβάσουν» καλύτερα τις δυνατότητες μιας άλλης σχέσης και να ενεργοποιηθούν θετικά απέναντι στους έγκλειστους των αργολικών καταστημάτων κράτησης. Από τις χριστουγεννιάτικες αγορές στην πόλη του Ναυπλίου μέχρι τις παρουσιάσεις ερευνών για την ιστορία των αργολικών φυλακών και από τις συλλογικές εκδηλώσεις μέσα στις φυλακές μέχρι τις διοργανώσεις επιστημονικών συναντήσεων για τις εκπαιδευτικές παρεμβάσεις στα καταστήματα κράτησης, το ΠΜΣ «Δραματική Τέχνη και Παραστατικές Τέχνες στην Εκπαίδευση και δια βίου Μάθηση» του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, έχει προσφέρει ένα σημαντικό έργο, μεταξύ άλλων, για την κατανόηση των δυο κόσμων και για την δημιουργία πολλαπλών ευκαιριών στους έγκλειστους να αντιμετωπίσουν το κοινωνικό περιβάλλον όχι με την εχθρότητα και τη βία που επιβάλλει, μερικές φορές, το βίωμα, αλλά με τη διάθεση ενός διαλόγου όσο δύσκολος κι αν φαίνεται για να ξεκινήσει κάποιος μια καινούρια ζωή.
Το ευχάριστο είναι πως οι ίδιοι οι έγκλειστοι αποδεικνύουν τη δυνατότητα αυτή ακολουθώντας πορείες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές σε μια διαδικασία επανένταξης στο κοινωνικό σύνολο.
Αυτές τις δυνατότητες και τα αποτελέσματα παρουσίασε η κ. Άλκηστις Κοντογιάννη στην Επιτροπή της Βουλής, αποτελέσματα μιας επίπονης προσπάθειας έξι χρόνων στην οποία θα πρωτοστατεί για πολύ καιρό ακόμη.
