Οι διαφημιστικές καταχωρήσεις στον τοπικό τύπο τη δεκαετία του ’60
του Γιώργου Νικολόπουλου
Το ρόλο του κειμενογράφου έπαιζε είτε ο ίδιος ο διαφημιζόμενος, είτε ο εκδότης – διευθυντής – δημοσιογράφος. Η λέξη “διαφημιστής” ήταν ακόμη άγνωστη. Για τετραχρωμία ούτε να το συζητάτε. Το μέγεθος δεν ξεπερνούσε τα 15 εκατοστά (σε ύψος). Όπως και να το κάνουμε, ήταν αδιανόητο να μπει ολοσέλιδη ρεκλάμα σε έντυπο τεσσάρων σελίδων…
Αν ξεφυλλίσουμε τις τοπικές εφημερίδες της δεκαετίας του ‘60 μάλλον θα γελάσουμε με τις διαφημίσεις. Δεν είναι μόνο λόγω καθαρεύουσας αλλά και λόγω κειμένων γενικότερα, τα οποία σήμερα θεωρούνται ξεπερασμένα.
Ας πάρουμε λοιπόν μια γεύση από τις διαφημίσεις των εβδομαδιαίων εφημερίδων της Αργολίδας στα μέσα της δεκαετίας του ’60 (οι φωτογραφίες προέρχονται από διαφημίσεις στον αθηναϊκό τύπο για προϊόντα πανελλαδικής εμβέλειας):
Μια αγγλική σκόνη πλυσίματος που πουλιόταν στο κατάστημα Ιωάννου Α. Ψωμαδάκη στο Άργος ήταν ικανή να διώξει τον μπελά από τις νοικοκυρές της περιοχής. Έστω και αν δεν είχε όνομα. Η ρεκλάμα ανέφερε:
“Ρούχα πεντακάθαρα. Δίχως παραδουλεύτρες, δίχως πλυντήρια, χωρίς κόπους και έξοδα σας εξασφαλίζει η σκόνη πλυσίματος. Πλένει μόνη της (;) και κάνει τα ρούχα κατάλευκα με ένα μόνον ξέβγαλμα. Μια δοκιμή θα σας πείσει”…
Οι μηχανές μεγάλων κυβικών ήταν άπιαστο όνειρο και η πλέον συμφέρουσα λύση ήταν η αγορά ενός μοτοσακό. Όσο για τη λέξη “παπάκια”, τότε παρέπεμπε μόνο στα πτηνά:
“Όχι πια ουρές. Υπάρχει το μοτοσακό “KREIDLER ΦΛΟΡΕΤΤ”. Σκεφθήκατε πόσες ώρες χάνετε κάθε μέρα στις ουρές; Κερδίστε τον χρόνο αυτό για την δουλειά ή την ανάπαυση σας. Είναι το μοναδικό μεταφορικό μέσον που σας δίδει οικονομία χρόνου και άνεσι κινήσεως. Σε κάθε αγορά Φλορέττας ζητήστε και τα 7 (!) δώρα της Αντιπροσωπείας”.
Όποιος αγόραζε το δίκυκλο, μπορούσε κάλλιστα να πάει μέχρι το Κιβέρι για να φάει και να διασκεδάσει στον “Ζέφυρο”:
“ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΙΣ: Ευχαρίστως φέρομεν εις γνώσιν του αξιότιμου κοινού ότι το Νέον εξοχικόν Κέντρον του φιλοπροόδου ΑΛΕΚΟΥ Π. ΝΤΑΒΕΛΟΥ “ΖΕΦΥΡΟΣ” εις το γραφικόν χωρίον Κυβέρι, λουόμενον εις το κύμα του Αργολικού κόλπου, μέσα εις την θείαν γαλήνην και Αύραν του Πελάγους, σας περιμένει να το επισκεφθήτε. Να σας φιλοξενήση μέσα εις την μεγάλην αίθουσάν του, με όλας τας ανέσεις. Να σας σερβίρει φρέσκα ψάρια. Κάθε λογής θαλασσινόν – σουβλιστά αρνιά – κοτόπουλα. Πικάντικο κοκορέτσι και κάθε είδους ποτά. Σας υπόσχεται ταχείαν εξυπηρέτησιν, επιμελημένην φροντίδα κουζίνας, πολιτισμένην περιποίησιν και τιμάς χαμηλάς”.
Κι όμως… Ένας τρόπος για να κερδίσει τον σύζυγο της περισσότερες ώρες στο σπίτι είναι να βάλει πλαστικά δάπεδα:
“Κυρία μου, θέλετε τον σύζυγο σας περισσότερον στο σπίτι; Κάνετε του ευχάριστο το περιβάλλον με ΠΛΑΣΤΙΚΑ ΔΑΠΕΔΑ που θα βρείτε στο κατάστημα ΚΩΝ. ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ (Δαναού 11, υπόγειον, Άργος).
Ωστόσο υπήρχε και άλλος τρόπος μια γυναίκα να κάνει έναν άνδρα παντοτινά δικό της: Να κάνει την κόμμωσή της στο κομμωτήριο “Haute coifue” (Δαναού 19). Ο κομμωτής Τάκης έδινε οδηγίες για υγιή και όμορφα μαλλιά. Μεταξύ άλλων πολλών επεσήμενε:
“Δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν ξέρω, υπάρχουν προϊόντα που μπορούν να κατσαρώσουν ή να βάψουν και σύρματα ακόμα, ευκολότερα λοιπόν θα κατσαρώσουν ή θα βάψουν τις τρίχες. Ναι, αλλά η τρίχα έχει ζωή, δεν είναι νεκρό σύρμα”…
Η επίσκεψη σε ένα κατάστημα μπορούσε να σας ξεδιψάσει πριν φάτε τη …χυλόπιτά σας. Τι ακριβώς εννοούμε:
“ΕΠΙΣΚΕΦΘΗΤΕ ΜΑΣ, δια να σας προσφέρομεν μίαν πορτοκαλάδα και να σας δείξωμεν τα ΝΕΑ εξ Ιταλίας μηχανήματα της Βιοτεχνίας μας “ΣΠΙΤΙΑΤΙΚΗ χυλόπιτα” χάρις των οποίων απαλλάσσεσθε οριστικά του τεραστίου κόπου κατασκευής των χυλοπιτών σας φέρνοντας εκάστη Πέμπτη από 4-5-67 όλα τα υλικά σας, γάλα – αυγά – αλεύρι ή συμιγδάλι εις την ποσότητα που σεις θέλετε και επί παρουσία σας θα σας παρουσιάσομεν έτοιμες τις χυλοπίτες και τα λαζάνια εις το μέγεθος της αρεσκείας σας. Βιοτεχνία Σπιτιάτικης Χυλοπίτας “ΧΑΡΜΑ” – Αντώνης Τσαμπάσης – Άργος τηλ. 2.28″.
Ιδιαίτερο χώρο καταλάμβαναν οι διαφημίσεις ηλεκτρικών ειδών που σιγά – σιγά έμπαιναν στα ελληνικά σπίτια (για τηλεοράσεις ούτε να το συζητάμε ακόμη):
“Ψυγεία Φίλιπς με την απόλυτη “Μόνωσι”. Το τεχνικό θαύμα του 1965. Πρόδρομος Νικήτας”. “ΙΖΟΛΑ” ψυγεία. Αφοί Παραβάντη. Τοποθετήσεις δωρεάν”. “Πλυντήρια Hoover. Ιωάννης Σελλής”.
Κι όμως… Στην Πίνδο μπορούσε να βρει κανείς ακόμη και γάβρους (και δεν εννοούμε γνωστή κατηγορία φιλάθλων):
“ΓΝΩΣΤΟΠΟΙΗΣΙΣ: Διατίθενται αλίπαστα γάβροι – σαρδέλαι και έλαια όλων των τύπων και μεγεθών. Αποτανθήτε εις το γνωστόν κατάστημα “Η Πίνδος”.
Για να φοιτήσει κάποιος στο ιδιωτικό Γυμνάσιο “Ό Πλάτων” του Δημητρίου Γεώργα έπρεπε να έχει ειδικά προσόντα:
“Δια την πρώτην τάξιν του Γυμνασίου μας γίνονται δεκτοί μαθηταί που θα αποφοιτήσουν από το Δημοτικόν Σχολείον με ΑΡΙΣΤΑ και ΛΙΑΝ ΚΑΛΩΣ. Θα εγγραφούν μόνον τεσσαράκοντα. Μαθηταί απορριφθέντες ή καθ’ οιονδήποτε τρόπον υστερήσαντες εις το ημέτερον Γυμνάσιον – Λύκειον ή και στα άλλα Γυμνάσια και Λύκεια δεν γίνονται δεκτοί”.
Υπήρχαν και ρεκλάμες κοινωνικού περιεχομένου (μάλλον κοινωνική προσφορά της εφημερίδας) όπως:
“ΔΩΣΕ λίγο αίμα. Έτσι θα σώσεις μια ζωή. Είναι τελείως ανώδυνο κι ακίνδυνο”
Τέλος, δεν έλειπαν και οι ανακοινώσεις της Εκκλησίας, για λαχειοφόρους αγορές:
“Ευσεβείς Χριστιανοί. Βοηθήσατε την Λαχειοφόρον Αγοράν που οργανώνεται υπέρ αποπερατώσεως του Ναού της Αγίας Αικατερίνης. Αγοράσατε λαχνούς των 10, 15 ή 20 δραχμών θα εύρετε πολλά αντικείμενα μεγάλης αξίας. Βοηθήσατε να ετοιμασθή η επάνω Εκκλησία της Μεγαλομάρτυρος και η Αγία Αικατερίνη έρχεται ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΟΣ εις τον Σεπτόν Ναό Της”.