Εννέα τραγούδια που γράφτηκαν για Αργείτισσες

του Γιώργου Νικολόπουλου

Μετά τις Αθηναίες, τις Σαλονικιές και τις Πειραιώτισσες, οι πιο πολυτραγουδισμένες γυναίκες είναι μάλλον οι Αργείτισσες. Συλλέξαμε εννέα τραγούδια τα οποία αναφέρονται σε αυτές και σας τα παρουσιάζουμε… Τέσσερα από αυτά έχουν τους στίχους από ποίημα του Γεωργίου Σουρή, με διαφορετικές ωστόσο μελωδίες.

Το γνωστότερο από όλα, είναι φυσικά η «Αργειτοπούλα», το συρτό καλαματιανό που έχει ηχογραφηθεί από δεκάδες τραγουδιστές, όπως η Ρίτα Αμπατζή, ο Χρήστος Πανούτσος, ο Γιώργος Παπασιδέρης, ο Παναγιώτης Λάλεζας, ο Σπύρος Μωραϊτης… 

«Για πες ‘μας Γιώργο ποια αγαπάς / στην πέρα γειτονιά που πας; / Mια Αργειτοπούλα αγαπώ / κι ολημερίς την τραγουδώ. / Μια Αργειτοπούλα μια ναζού / αυτή μου σήκωσε το νου»…

Το τσάμικο «Όλα του Άργους τα χωριά» αναφέρεται επίσης σε μια Αργειτοπούλα και στην …προίκα που την ακολουθεί. Τραγουδά η Αμαλία Καρζή Πιερρινάκου: 

«Πες μας Αργειτοπούλα μου / πες ‘μας ποιος θα σε πάρει / με τις γλυκές πορτοκαλιές / με την περίσσια χάρη».

Ένα ακόμη τσάμικο που εξυμνεί την ομορφιά κάποιας απογόνου της Τελέσιλλας είναι το «Αργείτισσά μου έμορφη». Εδώ το τραγουδά η Κούλα Μαλακάση:

«Η Αργειτοπούλα» λέγεται και το τσιφτετέλι που έγραψε και τραγούδησε ο Π. Γεωργακόπουλος:

«Αχ Αργείτισσα γλυκειά μου / μου ‘χεις κάψει την καρδιά μου / μου ‘χεις κάψει την καρδιά μου / αχ Αργείτισσα γλυκειά μου».

«Αργείτισσα» είναι ο τίτλος και του ελαφρού ερωτικού τραγουδιού του 1928 που περιέχει και στοιχεία από την παραδοσιακή μουσική, με δεκαπεντασύλλαβο στίχο. Έχει διασωθεί σε πολύ κακή κατάσταση, σε δίσκο 78 στροφών. Γράφτηκε από τον Μιχάλη Σκουλούδη και το τραγουδά μία από τις μεγαλύτερες φωνές της εποχής, ο Αντώνης Διαμαντίδης (Νταλγκάς):

Aπ΄τη στιγμή που φάνηκες Αργείτισσα εμπρός μου
αράξανε στα μάτια μου οι εμορφιές του κόσμου.
Και η γλυκειά σου η ματιά τα σπλάχνα μου ραϊζει
και όλο γλύκα κι εμορφιά Αργείτισσα, τριγύρω μου σκορπίζει.
Γι’ αυτό κι εγώ αγάπη μου τρελαίνομαι ολοένα
και χάνομαι και σβήνομαι Αργείτισσα για σένα.

Σε μια Αργείτισσα αναφέρεται και το ποίημα του Γεωργίου Σουρή «Το φίλημα». Σε αυτό έβαλε μουσική και το ερμήνευσε το 2011 η Χρυσάνθη Μπαρέλη.

Στον ύπνο μου Αργείτισσα / σε είδα και σου ζήτησα / ένα γλυκό φιλί.
‘Ομως εσύ δε σίμωνες / και από μακριά εθύμωνες/ Αργείτισσα τρελή.
Και σου ‘πα έλα σώσε με / και ένα φιλάκι δώσε με / Αργείτισσα γλυκό.
Ώρα πολυ μ’ελίγωνες / και στην καρδιά με πλήγωνες / με χίλια δυο γινάτια.
Αχ, μα και γω δε κράτησα / και μπρος σου εγονάτησα / με δακρυσμένα μάτια.
Και σου ‘πα έλα σώσε με / και ένα φιλάκι δώσε με / Αργείτισσα γλυκό.
(Χάρη μικρή σου ζήτησα/ και το φιλί Αργείτισσα / μη το θαρρείς κακό)
Σ’αυτά τα λόγια έμεινα / και ξύπνησα κι απέμεινα /χωρίς φιλί στο στόμα.
Αχ ακριβά σα χρήματα / μου τα ‘χεις τα φιλήματα / και στ’όνειρο ακόμα.

Το ίδιο ποίημα είχε μελοποιήσει και νωρίτερα, το 1981, ο Τάκης Μπουγάς και τραγούδησε ο Χάρυ Κλυνν.

Ένας ακόμα συνθέτης που έχει γράψει μουσική για το ποίημα του Σουρή για την Αργείτισσα είναι ο Πασχάλης Τόνιος. Τραγουδά ο Μιχάλης Μαρίνος, συνοδευόμενος από χορωδία.

Η πιο πρόσφατη μελοποίηση για “Το φίλημα” έγινε τον Μάρτιο του 2020 από τον Αλέξανδρο Μακρή σε ρυθμό χασάπικου. Ερμηνεύει η Στυλιανή Χαρινά από το συγκρότημα “Γυρολόγοι”.