Διήγημα του Δήμου Χώρου
Όσο πέρναγε η ώρα, ο ουρανός γινόταν όλο και πιο σκοτεινός, ο αέρας δυνάμωνε και η θάλασσα αγρίευε. Το καράβι μπήκε στον κόλπο του λιμανιού λίγη ώρα πριν ξεσπάσει η καταιγίδα. Λιγοστοί ταξιδιώτες βγήκαν στην προκυμαία, ανάμεσα τους και τρεις φαντάροι με πολιτικά. Φορτώσαμε τους σάκους στους ώμους μας και ξεκινήσαμε να περπατάμε στην ανηφόρα. Ένας πιτσιρικάς, οδηγώντας παράνομα το μηχανάκι του πατέρα του, μας προσπέρασε. «Ψάρακλες, θα πήξετε στον βράχο», μας φώναξε. Μου φάνηκε πως ήξερε καλά τι έλεγε.
Είχαν περάσει μερικές εβδομάδες από την αρχή των βομβαρδισμών μιας γειτονικής χώρας, από τους δικούς μας συμμάχους. Εμείς, παρά το ότι ήμασταν συναισθηματικά και ιδεολογικά στενά συνδεδεμένοι με τους γείτονες, συναινέσαμε στον βομβαρδισμό τους. Όπως πάντα, αποδειχθήκαμε αντιφατικοί, δειλοί και ανίκανοι. Πάντα πρόθυμοι να σφυρίξουμε αδιάφορα, με το αζημίωτο βέβαια!
Στην πύλη του βράχου – έτσι αποκαλούσαν το στρατόπεδο μας κι όχι άδικα – κοιμόταν ένας ταλαιπωρημένος έφηβος. Δεν τον ξύπνησα, διότι κρατούσε όπλο και δεν ήθελα να τον τρομάξω. Μπήκα και συνέχισα να περπατάω προς τους θαλάμους. Πλησίασα και είδα σπασμένα τζάμια, κομμένες πόρτες και κατακερματισμένες ξύλινες δοκούς, τοίχους που τους έλειπαν τούβλα έτσι ώστε να σχηματίζονται τρύπες σε διάφορα σημεία τους. Σκέφτηκα πως μπορεί να βομβάρδισαν κι εμάς κατά τη διάρκεια της νύχτας. Πλησίασα και κοίταξα μέσα σε ένα δωμάτιο. Δεν έχω νοιώσει μεγαλύτερο τρόμο στη ζωή μου!
Πάνω σε ένα κρεβάτι είδα κάποιον να έχει το κορμί του σε οριζόντια θέση από τη μέση και πάνω, ενώ τα πόδια του κρέμονταν κάθετα προς το έδαφος, έξω από το κρεβάτι. Είναι νεκρός, σκέφτηκα και κοίταξα γύρω μου να βρω κάτι που θα μπορούσα να χρησιμοποιήσω ως όπλο.
Μπήκα στον θάλαμο και τον πλησίασα. Ανέπνεε και δεν φαινόταν να αιμορραγεί από κάπου! Έβαλα τις φωνές. «Σήκω όρθιος. Τι κάνεις εκεί;» Αυτός άνοιξε τα μάτια, κατάλαβε ότι ζοριζόμουν και έμεινε ακίνητος. «Είμαι σε κατάσταση ημιανάπαυσης», απάντησε. «Τι;», ψέλλισα. «Είμαστε σε επιφυλακή και δεν αναπαύομαι αλλά ημιαναπαύομαι. Μετά, θα βάλω τα πόδια πάνω και θα κρεμάσω τον κορμό κάτω».
Ο Σούλης, όπως έμαθα αργότερα ότι τον λένε, ήταν ένα πολύ ιδιαίτερο άτομο. Στο βράχο, που κάναμε τη θητεία μας, ήταν ο σάκος του μποξ. Όποτε κάποιος δεν άντεχε άλλο, πρόσβαλε τον Σούλη για να ξεχάσει την ανικανότητά του. Δεν θα αναφέρω γεγονότα, ντρέπομαι και μόνο που τα θυμάμαι. Αυτός, χρησιμοποιούσε το ιδιόρρυθμο χιούμορ του – όπως το λογοπαίγνιο με την ημιανάπαυση – για να προστατεύεται. Τίμιος!
Ο χειμώνας που περάσαμε στο βράχο ήταν πολύ σκληρός. Χιόνιζε για βδομάδες, η θερμοκρασία σε πολύ χαμηλά επίπεδα, με κόπο φέρναμε προμήθειες στο στρατόπεδο και η επικοινωνία με τον έξω κόσμο πέρναγε από τη στρατιωτική λογοκρισία. Οι διακοπές ρεύματος ήταν συχνό φαινόμενο, τα τσιγάρα κι ο καπνός ήταν τα σημαντικότερα παυσίπονα μας, μια-δυο φορές που αρρώστησε κάποιος, έφυγε από τον βράχο και δεν τον ξαναείδαμε ποτέ. Κοιμόμασταν ελάχιστα, η ψυχή μας στυβόταν κάθε μέρα και περισσότερο, η σκληρή βία έκανε την εμφάνιση της όλο και πιο συχνά.
Κάποιο βράδυ είχαμε συγκεντρωθεί σε ένα δωματιάκι που έκαιγε μια λάμπα πετρελαίου και τρώγαμε ψωμί με τυρί, τα μόνα που μας είχαν απομείνει. Άνοιξε η πόρτα και μπήκε ο Σούλης. Φαινόταν κουρασμένος, σχεδόν σε απόγνωση από την πολυήμερη ταλαιπωρία. Παρόλα αυτά, έδωσε το παράγγελμα για ημιανάπαυση και ετοιμάστηκε να κάτσει μαζί μας.
Κάποιος αποφάσισε ότι ήταν η κατάλληλη στιγμή να προσβάλει τον Σούλη, για να νοιώσει εκείνος καλύτερα. «Α ρε Σούλη, σε έστειλε ο πατέρας σου εδώ να γίνεις άντρας κι εσύ θα γυρίσεις πιο βλαμμένος από πριν».
«Ένα μάτσο μαντραχαλάδες και δυο δράμια φιλότιμο δεν κάνουν», απάντησε ο Σούλης. «Ένας σπουδαγμένος», έδειξε εμένα, «ένας επιβήτορας», έγνεψε σε έναν που προσπαθούσε να μας πείσει ότι είχε πάει με τη μισή Αργολίδα, «κι ένα πριγκιπόπουλο», εννοούσε έναν που βρισκόταν εκεί για να αποδείξει ότι η περιουσία του, οι σπουδές του στο εξωτερικό και τα ταξίδια του σε όλο τον κόσμο ήταν απόρροια της δουλειάς του – στην οικοδομή μάλλον – και όχι του δημόσιου πλούτου που είχε καταχραστεί ο πατέρας του. Έκανε μια παύση, ψάχνοντας τα λόγια του. «Τρεις μαντράχαλοι που κάθονται εδώ όλο το χειμώνα, παριστάνοντας ότι κάνουν κάτι που δεν κάνουν, μαθαίνοντας όλους τους πιθανούς τρόπους να κλέψουν το ψωμοτύρι του διπλανού τους. Αυτό σας στείλανε να μάθετε εδώ».
Άρπαξε μια σκληρή κόρα που είχαμε αφήσει για αυτόν και την πέταξε στο πρόσωπο αυτού που τον είχε προσβάλει. Πισωπατώντας, βγήκε από το δωμάτιο, φοβούμενος μια πισώπλατη μαχαιριά. Σοφή κίνηση!
Αρκετά χρόνια αργότερα, κάποιο μεσημέρι καλοκαιριού, βλαστήμαγα κάθιδρος μέσα στο αυτοκίνητο μου, μπροστά σε ένα φανάρι της Κηφισίας. Από το διπλανό αμάξι άκουσα μια δυνατή φωνή να έρχεται προς το μέρος μου.
«Βραχάνθρωπε!» Γύρισα το κεφάλι δεξιά και κοίταξα. «Ημιανάπαυση!» Κούνησα το κεφάλι. «Κοίτα να δεις», μονολόγησα. «Είχα την εντύπωση πως είχαμε απολυθεί, εδώ και καιρό, αλλά μάλλον όχι ακόμα!»
– Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι συμπτωματική. –
