Ανακοίνωση της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής
της Περιφερειακής Ενότητας Αργολίδας
Ενημερώνουμε τους ελαιοκαλλιεργητές της Αργολίδας ότι προκειμένου να είναι αποτελεσματική η αντιμετώπιση της ασθένειας γλοιοσπόριο ή ανθράκωση της ελιάς θα πρέπει από την άνοιξη να ξεκινήσουν οι απαραίτητοι ψεκασμοί και εφόσον υπάρξει ανάγκη να συνεχιστούν και το Φθινόπωρο.
Το γλοιοσπόριο είναι μυκητολογική ασθένεια που τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα το 2016 αλλά και την περυσινή χρονιά προκάλεσε σοβαρές προσβολές στις επιτραπέζιες και στις ελαιοποιήσιμες ελιές τόσο στην Αργολίδα όσο και σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου όπως η Λακωνία και η Μεσσηνία. Έτσι, καταγράφηκαν απώλειες στην παραγωγή και υποβάθμιση της ποιότητας του ελαιολάδου.
Την περυσινή χρονιά πολλές περιοχές επλήγησαν από το παθογόνο στην Αργολίδα ιδιαίτερα όπου το τοπικό μικροκλίμα ευνόησε την έξαρση της ασθένειας (Ελληνικό, Καρυά, Γυμνό, Γκάτζια κ.λ.π.). Στη συνέχεια το Σεπτέμβριο η επικράτηση του Μεσογειακού κυκλώνα Ξενοφώντα με ισχυρές καταιγίδες και ανέμους είχε ως αποτέλεσμα την πτώση των προσβεβλημένων καρπών (εικόνα).
Πτώση και σάπισμα των καρπών που οφείλεται σε προσβολή από το γλοιοσπόριο, στους ισχυρούς ανέμους και τις άφθονες βροχοπτώσεις
Οι προσβολές από το Δάκο διευκολύνουν τις δευτερογενείς προσβολές από το παθογόνο. Όμως, σύμφωνα με επιστημονική ανακοίνωση που έγινε από ομάδα ερευνητών στο 19ο Φυτοπαθολογικοό Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα το Νοέμβριο 2018, η προσβολή του ελαιόκαρπου από εχθρούς όπως ο Δάκος, αποτελεί προαιρετικό παράγοντα εκδήλωσης της ασθένειας, καθώς ο μύκητας μπορεί να προσβάλει ώριμους καρπούς οι οποίοι δεν έφεραν κανένα τραυματισμό εξίσου αποτελεσματικά με καρπούς που είχαν προηγούμενα τραυματιστεί.
Συγκεκριμένα η ύπαρξη υψηλής σχετικής υγρασίας λόγω των βροχοπτώσεων τον Ιούνιο αλλά και τον Φθινόπωρο, καθώς και οι ευνοϊκές θερμοκρασίες που επικράτησαν συνέβαλαν στην ταχεία ανάπτυξη του μύκητα. Σημειώνεται ότι προσβεβλημένοι καρποί παρατηρήθηκαν σε ελαιώνες της Αργολίδας από τον Ιούλιο (εικόνα).
Μουμιοποιημένοι καρποί λόγω προσβολής από το μύκητα σε ελαιόδεντρο, και μετά την συλλογή
Η εμφάνιση της ασθένειας φαίνεται να συνδέεται με την αλλαγή των κλιματικών συνθηκών που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, δηλαδή με τις πολλές βροχοπτώσεις και την υψηλή ατμοσφαιρική υγρασία. Έτσι οι παραγωγοί πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για την αντιμετώπιση και αυτής της ασθένειας που δεν δημιουργούσε προβλήματα στην ελαιοπαραγωγή της Αργολίδας πριν από το 2016.
Συμπτώματα της ασθένειας παρατηρούνται αρχικά στα άνθη και συμβάλλουν στην περαιτέρω εξέλιξη και επέκταση της. Τα προσβεβλημένα άνθη γίνονται καστανά και αποξηραίνονται. Όταν οι προσβολές είναι έντονες σε πρώιμο στάδιο καρποφορίας, παρατηρείται καρπόπτωση. Στη συνέχεια στους προσβεβλημένους καρπούς εμφανίζονται νεκρωτικές κηλίδες με βύθιση της σάρκας και μουμιοποίηση (εικόνα).
Συμπτώματα προσβολής από γλοιοσπόριο σε άνθη και καρπούς ελιάς
Φωτογραφικό υλικό: Φυλλάδιο Περιφέρειας Πελοποννήσου για το γλοιοσπόριο της ελιάς (ΔΑΟΚ Τριφυλλίας-Γεωπονικό Πανεπιστήμιο)
Για την αντιμετώπιση της ασθένειας είναι εγκεκριμένα από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥπΑΑΤ), 7 δραστικές ουσίες και 87 εμπορικά σκευάσματα. Συγκεκριμένα, οι εγκεκριμένες δραστικές ουσίες ανήκουν στις ομάδες των χαλκούχων, των γουανιδικών και των στρομπιλουρινών δηλαδή Bordeaux mixture, Copper oxycloride, Dodine, Pyraclostrobin και Tribasic copper sulfate.
Σε ελαιώνες που την περυσινή χρονιά παρατηρήθηκαν προσβολές από γλοιοσπόριο συστήνονται ψεκασμοί πριν το άνοιγμα των ανθέων με εγκεκριμένα σκευάσματα. Ο μύκητας εισέρχεται από τα άνθη της ελιάς καθώς υπάρχει διαθέσιμο μόλυσμα στους μουμιοποιημένους καρπούς που βρίσκονται πάνω στα δέντρα είτε έχουν πέσει στο έδαφος.
Εφόσον κριθεί απαραίτητο οι ψεκασμοί θα επαναληφθούν το φθινόπωρο με την έναρξη της ωρίμανσης των καρπών. Η περίοδος του φθινοπώρου θεωρείται κρίσιμη για τις μολύνσεις επειδή οι περιβαλλοντικές συνθήκες (υγρασία, θερμοκρασία) είναι ευνοϊκές για την ταχεία ανάπτυξη του μύκητα μέσα στον καρπό.
Όμως, θα πρέπει να γίνεται εναλλαγή των διαθέσιμων εγκεκριμένων δραστικών ουσιών προκειμένου να αποτραπεί η ανάπτυξη ανθεκτικών πληθυσμών του παθογόνου.
Επιπλέον σας ενημερώνουμε ότι επειδή τη φετινή χρονιά παρατηρείται στους ελαιώνες έξαρση των προσβολών από κυκλοκόνιο που έχει ως συνέπεια την αποφύλλωση των ελαιοδένδρων, ο ψεκασμός κατά του γλοιοσπορίου αυτή την εποχή συμβάλει και στην αντιμετώπιση του κυκλοκόνιου .
Οι ψεκασμοί θα πρέπει να γίνονται σύμφωνα με τις οδηγίες της ετικέτας και να τηρούνται τα μέτρα ασφάλειας του ψεκαστή.
Για περισσότερες πληροφορίες οι ελαιοκαλλιεργητές μπορούν να ανατρέχουν στο φυλλάδιο της Περιφέρειας Πελοποννήσου που υπάρχει ηλεκτρονικά στο διαδίκτυο και είναι διαθέσιμο σε έντυπη μορφή από την Υπηρεσία μας.
Πηγές:
1. Φυλλαδιο Περιφέρειας Πελοποννήσου με τη συμβολή ΔΑΟΚ Τριφυλίας και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών με θέμα :Γλοιοσπόριο της Ελιάς
2. Κ.Ε.Πολίτης, Χ.Σ. Λαγογιάννη, Α. Παρασκευόπουλος, Δ.Ι.. Τσιτσιγιάννης(2018).Επιδημιολογία και αντιμετώπιση μυκήτων του γένους Colletotrichum που προκαλούν το γλοιοσπόριο της ελιάς. 19ο Πανελλήνιο Φυτοπαθολογικό Συνέδριο, Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, 30 Οκτωβρίου-1Νοεμβρίου, Αθήνα,σελ.118
3. Σ. Κολαίνης, Α. Κωλέττη, Μ. Λυκογιάννη, Δ. Καραμάνου, Δ. Γκίζη, Σ.Ε. Τζάμος, Α. Παρασκευόπουλος, Κ.Α. Αλιφέρης ( 2018). Γλοιοσπόριο της ελιάς (Colletotrichum accutatum): Νέα στοιχεία στις εξελίξεις στο πεδίο της έρευνας και φυτοπροστασίας. 19ο Πανελλήνιο Φυτοπαθολογικό Συνέδριο, Ελληνική Φυτοπαθολογική Εταιρεία, 30 Οκτωβρίου-1Νοεμβρίου, Αθήνα,σελ.60
Ο Προϊστάμενος της Υπηρεσίας
Δημήτριος Δήμου, Γεωπόνος
