Διήγημα του Δήμου Χώρου
Λίγο καιρό μετά τους ματωμένους1, βρήκα ένα μουλάρι λεύτερο να βοσκά σε ένα χωράφι, κοντά στο ορφανοτροφείο και το έσκασα κι εγώ. Μετά από μεγάλη περιπλάνηση, εγκαταστάθηκα στη φαβέλα που ζούσε ο κύριος-Μαυρομάτης2. Έμεινα σε μια παράγκα, δίπλα στη δική του, πολλά χρόνια, ακόμα και μετά το θάνατο του.
Σε μια άλλη παράγκα, τριάντα μέτρα αριστερά από τη δική μου, ζούσε μια γραία με το γιό της τον Μήτσο. Δεν άκουσα ποτέ το όνομα της, αλλά όλοι ξέραμε ότι όταν κάποιος έλεγε: θειάκα, μπάμπω ή πλιάκα, εννοούσε τη γειτόνισσα μου τη γραία.
Η γυναίκα αυτή έτρωγε μόνο ρεβίθια. Μεσημέρι και βράδυ, δέκα χρόνια που την έβλεπα έτρωγε πάντα το ίδιο φαγητό. Ο Μήτσος μεγάλωσε και ορέχτηκε, σαν όλα τα παιδιά, να φάει κάτι άλλο, κάτι ξεχωριστό. Έφυγε από τη φαβέλα, δούλεψε σκληρά και γύρισε στην παράγκα της γραίας κουβαλώντας δύο χάμπουργκερ με πίκλες και έξτρα σως μουστάρδας. Τα έβαλε πάνω στο τραπέζι και είπε: «Μάνα, έφερα να φάμε καλό φαγητό σήμερα». Η γραία μύρισε το χάμπουργκερ, το πέταξε στις κότες να το φάνε και κάθισε στο τραπέζι να απολαύσει τα ρεβίθια της. Ο Μήτσος στενοχωρήθηκε λιγάκι, αλλά δεν είπε τίποτα.
Έφυγε ξανά από τη φαβέλα, δούλεψε σκληρότερα, για περισσότερα χρόνια και γύρισε κουβαλώντας δύο κουτιά με κάτι γράμματα επάνω τους που δεν είχαμε ξαναδεί. Τα ακούμπησε πάνω στο τραπέζι, τα άνοιξε και είπε στη μάνα του. «Αυτό είναι σούσι, ένα φαΐ από την ανατολή που όποιος τρώει του μένει αξέχαστο. Είναι εμπειρία ζωής, μάνα. Αν αναζητάς την ποιότητα, το σούσι είναι η απάντηση στα όνειρα σου». Φιλότιμη προσπάθεια του Μήτσου να σπρώξει το σούσι στον καταναλωτή, αλλά η γραία μύρισε το περιεχόμενο του κουτιού και το πέταξε στις γάτες να το φάνε. Μετά, κάθισε στο τραπέζι να απολαύσει τα ρεβίθια της. Ο Μήτσος στενοχωρήθηκε αρκετά, αλλά δεν είπε τίποτα.
Τα επόμενα χρόνια δούλεψε ακόμα περισσότερο και έφτασε, μια μέρα, μπροστά στην πόρτα της γραίας, κουβαλώντας ένα κουτί που περιείχε μαγειρεμένη πάπια με καραμελωμένο σικορέ, ποσέ αχλάδι, πουρέ από παστινάκι και κρασί πορτ. Άνοιξε το κουτί και το έδειξε στη μάνα του. Αυτή τη φορά δεν το μύρισε. Το πήρε, βγήκε στην αυλή, αλλά δεν βρήκε ζώο να το δώσει να το φάει. Ακόμα και το γαϊδούρι, που είχε ακούσει τι είχε γίνει παλιότερα από τις γάτες και τις κότες, έτρεξε μακριά.
Αυτή τη φορά ο Μήτσος δεν άντεξε. «Μάνα, εγώ δούλεψα σκληρά για να πάρω αυτά τα φαγητά κι έφερα και σε ‘σένα να δοκιμάσεις. Τώρα μπορώ να αγοράζω ό,τι θέλω, να τρώω ό,τι επιθυμώ και να ταξιδεύω όπου μου αρέσει. Γιατί μου φέρεσαι έτσι;».
«Μη μου κάνεις το Μοσκιό»3, απάντησε η γραία. «Νομίζεις ότι μπορείς να κάνεις αυτά που λες; Σου πετάνε ένα φαντεζί σκουπίδι, για το καλό το σλαβιλίκι σου κι εσύ το χάφτεις, χαϊβάνι! Μέχρι κι ο Μιχαλάκης ο Στάιπ τα έχει πει αυτά τα πράγματα». Ο Μήτσος άρχισε να ακούει, απαλά στην αρχή, το γνωστό τραγούδι στα αυτιά του. «…Offer me alternatives and I decline»4. Ο ήχος όλο και δυνάμωνε…
Πετάχτηκε όρθιος. Ήταν μέσα στον ιδρώτα, από την κορυφή ως τα νύχια, είχε αποκοιμηθεί στην πολυθρόνα του σαλονιού, δίπλα στο ανοικτό ραδιόφωνο. Όταν κατάφερε να ηρεμήσει λίγο από τον εφιάλτη και να συνειδητοποιήσει ότι κοιμότανε, ο Μιχαλάκης είχε τελειώσει και είχε πάρει σειρά ο Ντέιβιντ5. Ούτε αυτός χαρίστηκε, όμως, στον Μήτσο. «…Με ένα όμορφο σπίτι και μια όμορφη σύζυγο, μπορεί να ρωτήσεις τον εαυτό σου, πώς βρέθηκα εδώ;». Ο Μήτσος τσιμπήθηκε για να σιγουρευτεί ότι είχε ξυπνήσει και έβαλε μια μεγάλη κραυγή από τον πόνο.
1. Φανταστικές ιστορίες (επεισόδιο 5): Ματωμένοι.
2. Φανταστικές ιστορίες (επεισόδιο 2): Φαβέλα.
3. Έκφραση που αναφέρεται σε ανθρώπους που παριστάνουν τον αδιάφορο, που «κάνουν την πάπια».
4. It’s the End of the World as We Know It (And I Feel Fine) , R.E.M. , 1987
5. Once in a life time, Talking Heads, 1980
– Οποιαδήποτε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις είναι συμπτωματική.-
