Μια συζήτηση με την ποιήτρια Γκέλη Ντηλιά*, με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Ποίησης (21 Μαρτίου)
-Πιστεύετε ότι το κύρος της ποίησης έχει χαθεί;
-Όσο κι αν η περιρέουσα ατμόσφαιρα των πραγμάτων δείχνει μια προτίμηση σε πιο εύπεπτους τρόπους ψυχαγωγίας και ξεκούρασης, η ποίηση ποτέ δεν θα πάψει να έχει ένα σεβαστό μερίδιο σε αυτούς.
-Γιατί όμως η ποίηση έχει λιγότερη ζήτηση σε σχέση με την λογοτεχνία;
-Διότι υπάρχει προκατάληψη ότι είναι ακαταλαβίστικη. Αυτό έχει εντυπωθεί στους περισσότερους, δυστυχώς, αναγνώστες από την σχολική τους ηλικία και τελικά είναι μη αναστρέψιμο στην ενηλικίωση. Δεν αγοράζουν ούτε αναγνωρισμένους ποιητές σε τοπικό, εθνικό ή διεθνές επίπεδο. Είναι δύσκολο να πειστούν και το χειρότερο είναι ότι κινδυνεύουν αυτή η αδιαφορία να μεταφερθεί και στους απογόνους τους.
-Τα ΜΜΕ προβάλλουν την ποίηση όσο θα έπρεπε;
-Αναμφίβολα όχι. Είναι ελάχιστες οι εκπομπές με ποιητικό περιεχόμενο. Αλλά ακόμα και σε εκπομπές με γενικότερο θέμα το βιβλίο, οι θεατές ή οι ακροατές μετριούνται στα δάκτυλα. Μας τρώνε τα ριάλιτι και οι επαναλήψεις. Υπάρχουν όμως πολύ ενδιαφέροντα λογοτεχνικά περιοδικά, που είναι συλλεκτικά θα έλεγα, όπου μπορεί κανείς να ανακαλύψει ένα ευρύ φάσμα ποιητικών έργων. Αυτά διατίθενται σε ηλεκτρονική έκδοση, οπότε δεν υπάρχει τίμημα που πρέπει να καταβάλλει κανείς για να τα διαβάσει, άρα δεν υπάρχει δικαιολογία.
-Στο εξωτερικό, πόσο προβάλλεται η ποίηση;
-Όχι ιδιαίτερα. Υπάρχει μια τάση περιθωριοποίησης κι εκεί και το χειρότερο είναι ότι αυτό γίνεται σιωπηλά, με την συγκατάθεση κυβερνήσεων και ανθρώπων του πνεύματος.
-Κι οι ποιητές; Πώς το εισπράττουν αυτό;
-Έχω ακούσει κάποιους να μην συστήνονται ως ποιητές από ντροπή και κόμπλεξ. Από την άλλη, υπάρχουν κι εκείνοι που επιμένουν να παρατάσσονται στην πρώτη γραμμή και να την υπερασπίζονται όπου βρεθούν. Σε αυτή την κατηγορία ανήκω.
-Ποιος είναι ο χαρακτήρας της ποίησης;
-Μπορεί να είμαστε παρόντες στην ίδια σιωπή, αλλά θα παρατηρήσουμε διαφορετικά πράγματα. Γιατί το θέμα δεν είναι κυρίως οι άνθρωποι αλλά οι πράξεις τους. Μέσα λοιπόν από τους στίχους απλώνεται ένας χαρακτήρας που έχει επικριτικά, διδακτικά, χαλαρά, συμβουλευτικά και αποτρεπτικά χαρακτηριστικά.
-Για ποιους γράφετε;
-Για τους άλλους. Αδειάζοντας τα εσώψυχα μου στο χαρτί θέλω να επικοινωνήσω ένα γεγονός, ώστε να φανεί χρήσιμο σε κάποιους. Είναι ανόητο και εγωιστικό να ακούω κάποιους ποιητές να ωρύονται λέγοντας ότι γράφουν για τον εαυτό τους. Τότε, σε τι χρησιμεύει ο εκδότης; Ποιόν κοροϊδεύουν;
-Είστε ρομαντική;
-Όχι. Είμαι ρεαλίστρια που έχει όραμα.
-Θα μιλήσουμε ποτέ για το τέλος της ποίησης;
-Αν η ποίηση είναι ένα χωράφι που πρέπει να το κάψεις για να το ξανασπείρεις, τότε θεωρώ ότι αυτή η φάση είναι σε εξέλιξη. Εξάλλου, όταν οι ιδεολογίες πεθαίνουν, θα γλίτωνε η ποίηση;
-Άρα λοιπόν βρισκόμαστε σε περίοδο σποράς;
-Προετοιμασίας της σποράς. Μόλις κατακαθίσει αυτό που πρέπει να μείνει συνειδησιακά από τον αναβρασμό της εποχής μας και απορριφθούν εκείνα τα στοιχεία που μπλοκάρουν την πνευματική πρόοδο, τότε θα μπορέσουμε με βεβαιότητα να δηλώσουμε ότι η χαμένη αίγλη της ποίησης είναι έτοιμη να αποκατασταθεί. Αισιοδοξώ ότι θα συμβεί πιο γρήγορα από ότι νομίζουμε. Επειδή οι στρατευμένοι υπηρέτες της δεν θα την αφήσουμε να παρακμάσει.
* Η Γκέλη Ντηλιά είναι Γραμματέας της Ένωσης Συγγραφέων Λογοτεχνών Αργολίδας. Απέσπασε τέσσερα βραβεία ποίησης μέσα στο 2018, σε διεθνείς διαγωνισμούς, μεταξύ των οποίων της UNESCO. Έχει εκδώσει δύο ποιητικές συλλογές και η τρίτη αναμένεται για το 2019.
