του Γεωργίου Κόνδη
Ο γερο-Σκρούτζ δέχεται τη θαυματουργή επίσκεψη τριών χριστουγεννιάτικων πνευμάτων. Ολομόναχος, μίζερος μέσα στα πλούτη του, φυλακισμένος στα πάθη, τις εμμονές και τον εγωισμό της αυτάρκειάς του. Όμως αυτά τα Χριστούγεννα του δίνεται και πάλι η ευκαιρία να δει τη ζωή του αλλιώς, να αλλάξει στάσεις και συμπεριφορά απέναντι στους ανθρώπους, να γεμίσει με νόημα την κούφια καθημερινότητά του κάνοντας το καλό, να συνδεθεί και πάλι με τις ανθρώπινες χαρές: την οικογένεια, τις φιλίες, τις κοινές αξίες μιας καλύτερης ζωής.
Το Πνεύμα των Χριστουγέννων, το αριστούργημα του Καρόλου Ντίκενς, ξεπήδησε από την οθόνη του κινηματογράφου και τις σελίδες του βιβλίου και πέρασε τα κάγκελα των δυο φυλακών του Ναυπλίου για να μοιραστεί τους συμβολισμούς και τα νοήματά του, με όλους τους έγκλειστους. Στις «αγροτικές» με την προβολή της ταινίας «ChristmasCarol», στις «κλειστές» με μια εξαιρετική θεατρική μεταφορά της χριστουγεννιάτικης ιστορίας στα αγγλικά (ναι, στα αγγλικά!) από τους ίδιους τους έγκλειστους, με τη βοήθεια της καθηγήτριας των αγγλικών Γκ. Ντηλιά.
Τα τελευταία χρόνια η ομάδα των εθελοντών με επικεφαλής την Άλκηστη Κοντογιάννη (Ομότιμη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου) και την βοήθεια των δυο Διευθυντών των φυλακών (Ευ. Κατερίνη και Ιω. Μπαρμπαγιάννης), στην προσπάθειά της να διατηρήσει ένα παράθυρο ανοιχτό στον κόσμο για τους έγκλειστους των δυο καταστημάτων κράτησης, ανανεώνει τις δράσεις της κρατώντας σε επαφή τους «μέσα» με τους «έξω», τα στενά όρια της φυλακής με έναν κόσμο που φαίνεται να μην έχει πια όρια στις γνώσεις, στις ανακαλύψεις, στις σχέσεις μεταξύ ομάδων και ατόμων. Φαίνεται! Γιατί κατά μια σεβαστή άποψη, είμαστε όλοι φυλακισμένοι στους εγωισμούς και τα πάθη μας, αναπαράγοντας την κούφια καθημερινότητα του γερο-Σκρουτζ και την τσιγκουνιά του, όχι σε χρήμα αλλά σε συναίσθημα και αγάπη για τον Άνθρωπο και την κοινωνία του.
Να λοιπόν που το Πνεύμα των Χριστουγέννων έφτασε και πάλι για να μας δείξει τον δρόμο ενός πραγματικού πλούτου συναισθημάτων και αγάπης, ως μοναδικού μέσου για να αποκτήσουμε ελπίδα και να την μεταφέρουμε σε όσους την στερούνται. Η αίθουσα συναντήσεων και μαθημάτων των «αγροτικών» φυλακών έζησε μια ζεστή συζήτηση μετά την προβολή της ταινίας για το νόημα και τη σημασία των συμβολισμών του «Πνεύματος Χριστουγέννων» στη ζωή μας. Λίγα μέτρα πιο μακριά, η μικρή σχολική τάξη των «κλειστών» φυλακών του Ναυπλίου μετατράπηκε σε γιορτινή θεατρική σκηνή για να παρουσιαστεί και να διαχυθεί στο χώρο το μήνυμα της ψυχικής αλλαγής του γερο-Σκρούτζ, από ψυχρή υπολογιστική φιγούρα σε Άνθρωπο με συναίσθηση του Άλλου. Και τι χαρά για όσους συμμετείχαν είτε ως ηθοποιοί, είτε ως θεατές, καθώς μοιράστηκαν ακριβώς αυτή την εσωτερική ανάγκη αλλαγής και τη συνειδητή προσπάθεια να γίνει πραγματικότητα! Μέσα σε τούτη τη χαρά, το Πνεύμα των Χριστουγέννων δεν θα μπορούσε να μην εμφανίσει τη δική του ευαρέσκεια: η επόμενη μέρα έμελλε να είναι ακόμη πιο συγκινητική και βαθύτατα ανθρώπινη. Οι οικογένειες των κρατουμένων, γυναίκες και παιδιά, έφτασαν στο χώρο για μια εορταστική συνάντηση που γκρέμιζε συμβολικά τοίχους και κάγκελα δίνοντας την ευκαιρία μιας πραγματικής ψυχικής ανανέωσης. Η πολύωρη αναμονή οικογενειών και εθελοντών έξω από το χώρο των φυλακών ήταν μια τελευταία αντίσταση στην παρουσία του Πνεύματος των Χριστουγέννων να επιτύχει την ανανέωση αυτή.
Τελικά, όπως ακριβώς στη στιγμή που ο γερο-Σκρουτζ ανακαλύπτει την αγάπη της οικογένειάς του και την συμπληρώνει με ακόμη μεγαλύτερη αγάπη, οι πόρτες της φυλακής άνοιξαν, οι οικογένειες βρέθηκαν και πάλι μαζί, ο χώρος γέμισε με παιδικές φωνές, διηγήσεις παραμυθιών, αγκαλιές και χαρούμενες παρουσιάσεις. Οι άνθρωποι που σε μια στιγμή απερισκεψίας έκαναν το κακό σε συνανθρώπους αλλά και στον ίδιο τους τον εαυτό, είχαν την ευκαιρία να νιώσουν ξανά πως στον κόσμο της βίας, του μίσους, των εγωισμών μπορούν να αντιπαραθέσουν αγάπη και χαρά της ζωής. Μπορούν να απελευθερώσουν από τη φυλακή των παθών, τον δημιουργικό εαυτό τους. Μπορούν να διαβάσουν ένα παραμύθι στο παιδί τους, να διηγηθούν μια ιστορία στους μεγάλους, να δημιουργήσουν και τη δημιουργία τους να την δωρίσουν, να νιώσουν έτσι βαθιά μέσα τους την αξία του δώρου, να δώσουν το χέρι και να χαμογελάσουν για τις καλές στιγμές που πρέπει να επαναλάβουν στη ζωή.
Το Πνεύμα των Χριστουγέννων δεν πέρασε μόνο τα κάγκελα της φυλακής, διαπέρασε και τις δικές μας σκέψεις, τη δική μας ιδιότυπη καθημερινή φυλακή. Μας έκανε να αισθανθούμε καλύτερα και να ευχηθούμε να έχουμε όλες και όλοι υγεία και δύναμη για να αναπαράγουμε το καλό για τους συνανθρώπους μας. Το Πνεύμα των Χριστουγέννων είναι αγωγή και πολιτισμός μαζί, γι’ αυτό και ευχή μας είναι να μας επισκέπτεται όλες τις μέρες του χρόνου.
