του Αντρέα Τσιάκου
“Όπου και να σας βρίσκει το κακό, αδελφοί, όπου και να θολώνει ο νους σας, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό και μνημονεύετε Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη”, έγραφε ο Οδυσσέας Ελύτης.
Την τελευταία τουλάχιστον δεκαετία που μπορεί η μνήμη μου να ανακαλέσει γεγονότα και καταστάσεις, πολλοί συμπολίτες αναρωτιούνται: «Πού είναι ο καλλιτεχνικός κόσμος του τόπου, που είναι οι ποιητές, που είναι οι πνευματικοί άνθρωποι να βγουν και να μιλήσουν για τα κακώς κείμενα, γιατί όλοι τους σιωπούν»;
Η απάντηση είναι τόσο απλή όσο και πολύ δύσκολη συγχρόνως.
Ο πνευματικοί άνθρωποι, μιλάω για αυτούς που είναι και όχι για αυτούς που νομίζουν ότι είναι, δεν είναι καιροσκόποι. Δεν παίζουν το παιχνίδι της καθημερινότητας. Δεν περίμεναν καταστάσεις σαν κι αυτές των τελευταίων ετών για να μιλήσουν. Οι πνευματικοί άνθρωποι μιλούσαν, έγραφαν, μιλούν και γράφουν για όλα αυτά αιώνες τώρα και έχουν την ευθύνη των λόγων τους.
Τους διάβασες; Μιλήσανε μέσα σου; Ποια ήταν η τελευταία φορά που ο λόγος τους σε έκανε να αναρωτηθείς, έστω και στιγμιαία;
Οι πνευματικοί άνθρωποι δεν χωρίζουν πατρίδες, ανθρώπους, φυλές σε κατηγορίες. Τα λόγια τους είναι ξυράφι, δεν είναι καλοκαιρινό χιτάκι, δεν είναι ατάκα σε σελίδες κοινωνικών μέσων δικτύωσης, πόσα like μαζέψαμε, πόσες κοινοποιήσεις έγιναν. Η ποίηση, η μουσική, ο λόγος, ο χορός, οι τέχνες γενικότερα, ενώνουν. Ενώνουν λαούς, ελπίδες, όνειρα και οράματα για ένα κόσμο καλύτερο, για ένα κόσμο με κριτική άποψη, παλεύουν για ένα κόσμο που θα είναι απελευθερωμένος από εξουσίες κάθε είδους, για ένα κόσμο όπου ο καθένας ξεχωριστά και όλοι μαζί θα μπορούν να έχουν την ευθύνη της δικής τους ζωής, χωρίς να χρειάζονται από άλλους να τους λένε τι είναι κακό ή καλό.
Γι’ αυτούς που θέλουν τους πνευματικούς ανθρώπους στα πρωτοσέλιδα, μπορούν να τους συναντήσουν άνετα πλέον στο διαδίκτυο. Για τους υπόλοιπους όμως δεν υπάρχει η δικαιολογία, δεν τους παίζουν τα κανάλια, δεν μπορούμε να τους ακούσουμε πουθενά, αυτοί «ζουν στον κόσμο τους» και άλλα διάφορα. Η ευθύνη είναι καθαρά δική μας αν θέλουμε να ψάξουμε να τους βρούμε. Δεν είναι του «συστήματος». Το σύστημα παίζει τον ρόλο του και ο καθένας από εμάς τον δικό του. Και βέβαια για αυτούς που λένε ότι οι πνευματικοί άνθρωποι «ζουν στον κόσμο τους», ας αναρωτηθούν και οι ίδιοι σε τι κόσμο ζουν.
Κλείνοντας να μιλήσω για τον τόπο μας. Διάβασε τι έγραψε ο Καρούζος, ο Ρηγόπουλος, αναφέρω ενδεικτικά δυο ποιητές μας, για την «κρίση» που βιώνουμε. Την ηθική, την πνευματική, την πολιτική και τελευταία, πολύ τελευταία την οικονομική. Θυμάμαι σε μια συζήτηση παλαιότερα, στην εποχή της αφθονίας, να ειρωνεύονται τους δυο αυτούς ποιητές και να τους αποκαλούν απαισιόδοξους, τρελούς, και καταθλιπτικούς. Κι όμως και δυο αυτοί ποιητές μιλούσαν για αυτά που τώρα είναι καθημερινότητα. Τρελοί και καταθλιπτικοί όταν περνάμε καλά, άφαντοι και στον κόσμος τους όταν συναντάμε τα «δύσκολα». Όλα δικά μας δεν γίνεται…
Τελικά ποιος έχει σιωπήσει;
ΑΠΩΛΕΙΑ ΒΑΡΟΥΣ
Φλυαρία φλυαρία
βλέπω τη φάκα
και το τυράκι βλέπω
μα η σιωπή μου τρώει
τον ίσκιο του δολώματος
και δεν πεινά.
Φλυαρία φλυαρία
βλέπω τη φάκα
και το τυράκι βλέπω
μα η σιωπή μου ροκανίζει
τον ίσκιο της παγίδας·
γλιτώνει επιτυχώς.
