Ρεπορτάζ του Προκόπη Χατζηνικολάου (www.liberal.gr)
Στο απόσπασμα στέλνει η κυβέρνηση 74 αγροτικούς συνεταιρισμούς οι περισσότεροι εκ των οποίων θα αναγκασθούν όπως φαίνεται να βάλουν «λουκέτο».
Επιστολή της Κομισιόν στην κυβέρνηση ξεπαγώνει την ανάκτηση δανείων 86 εκατ. ευρώ που είχαν δοθεί πριν από 30 χρόνια. Συγκεκριμένα, ο προϊστάμενος της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών της Ε.Ε. αποφαίνεται οριστικά υπέρ της ανάκτησης, και μάλιστα εντόκως, όλων των ποσών για 74 αγροτικούς συνεταιρισμούς για παλαιά δάνεια της ΑΤΕ.
Σημαντικό πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν 12 συνεταιρισμοί καθώς στο έγγραφο που απεστάλλει από τις Βρυξέλλες διαφαίνεται ότι οφειλή έχει βεβαιωθεί στην αρμόδια εφορία προκειμένου να κινηθούν οι διαδικασίες είσπραξής της.
Το υψηλότερο ποσό ζητείται από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Πέλλας, ο οποίος καλείται να επιστρέψει περί τα 15,1 εκατ. ευρώ, και ακολουθεί η Ένωση Πεζών Κρήτης με 4 εκατ. ευρώ, η Ένωση Κιτροπαραγωγών Κρήτης με 3,8 εκατ. ευρώ και η Ένωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας ΡΕΑ με 3,5 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για «ρυθμίσεις» που στόχευαν στην εξυγίανση του χαρτοφυλακίου της τότε ΑΤΕ, αλλά και «αστοχίες» των υπουργών Γεωργίας εκείνης της περιόδου. Περιλαμβάνονται και δάνεια που έδιναν από την ΑΤΕ στους Συνεταιρισμούς για να παρεμβαίνουν με ευνοϊκές τιμές, ώστε να μην υπάρχουν κοινωνικές αντιδράσεις. Δεν φρόντισαν όμως να έχουν την έγκριση του Συμβουλίου των υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε. εκ των προτέρων ή εκ των υστέρων. Η υπόθεση ξεκίνησε την άνοιξη του 1986 όταν η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ είχε ζητήσει από τις συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας να αγοράσουν τα κτηνοτροφικά και τα αγροτικά προϊόντα εκείνης της περιόδου, καθώς οι αγρότες απειλούνταν με οικονομική καταστροφή από την καθίζηση της ζήτησης που προκάλεσε στους καταναλωτές ο κίνδυνος τα προϊόντα να ήταν εκτεθειμένα στη ραδιενέργεια.
Η τότε κυβέρνηση είχε υποσχεθεί να διευκολύνει τους συνεταιρισμούς και γι’ αυτόν τον σκοπό το 1986 τους χορήγησε δάνεια από την Αγροτική Τράπεζα. Το 1992, με κυβέρνηση ΝΔ, του Κ. Μητσοτάκη, ψηφίστηκε ο Ν. 2008, καθώς επίσης και ο Ν. 2237 το 1994 με κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι προέβλεπαν ότι, επειδή η πολιτεία ανάγκασε τις 254 συνεταιριστικές οργανώσεις (που βρίσκονταν στην αρχική λίστα) να κάνουν κοινωνική πολιτική, προχώρησε στην έκπτωση των τόκων των δανείων που είχαν εκδοθεί το 1986 κατά 50%. Τους χαρίστηκαν, δηλαδή, οι μισοί τόκοι των δανείων του 1986.
Ακολούθησαν καταγγελίες ιδιωτών στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για παραβίαση των όρων του ελεύθερου ανταγωνισμού ζητώντας την ακύρωση της σχετικής νομοθεσίας.
Μετά από χρόνια εκδόθηκε τελεσίδικη απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που καθιστούσε υποχρεωτική την έντοκη επιστροφή των χρημάτων της έκπτωσης από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς. Συγκεκριμένα η Επιτροπή ζητούσε από την Ελλάδα την ανάκτηση των ενισχύσεων από τους αγροτικούς συνεταιρισμούς, τις οποίες το Δικαστήριο έκρινε παράνομες, έταξε δε προθεσμία δύο μηνών, εντός των οποίων οι ελληνικές αρχές όφειλαν να προβούν σε ανάκτηση των παράνομων αυτών ενισχύσεων.
Για 14 ολόκληρα χρόνια, ωστόσο, η απόφαση έμενε στα συρτάρια των εκάστοτε αρμόδιων υπουργών, οι οποίοι ποτέ δεν την εφάρμοσαν, φοβούμενοι το πολιτικό κόστος. Πριν από έναν χρόνο η Ε.Ε. απείλησε την ελληνική κυβέρνηση με επιβολή προστίμου 300.000 ευρώ την ημέρα αν δεν επιστραφούν έντοκα, από τους 130 συνεταιρισμούς που λειτουργούν σήμερα, τα ποσά που τους χαρίστηκαν τότε, για να κάνουν κοινωνική πολιτική. Πλέον στα ποσά αυτά πρέπει να επιστραφούν από τους 74 συνεταιρισμούς και μάλιστα εντός του έτους.
