Επιχρωματισμένη φωτογραφία της Λαϊκής Αγοράς Άργους την άνοιξη του 1901, χρονιά που ήταν βουλευτής ο Κ. Πλατούτσας. Επιχρωματισμός: Argolika.gr
Ο πιο γραφικός, τυχοδιώκτης, δημαγωγός και με ύποπτο παρελθόν πολιτικός που πέρασε ποτέ από την Αργολίδα λεγόταν Κωνσταντίνος – Θεόδωρος Πλατούτσας. Αν και το «Θεόδωρος» κάποια στιγμή το απέρριψε (θα σας αναφέρουμε παρακάτω το λόγο)… Έδρασε πολιτικά στα τέλη του 19ου αιώνα και τα πρώτα του 20ου και έμεινε ξακουστός στο Πανελλήνιο για το βίο και την πολιτεία του.
Για πολλά χρόνια μετά το θάνατό του, ο αθηναϊκός τύπος αναφερόταν σε αυτόν ως παράδειγμα προς αποφυγή δημοσιεύοντας κωμικοτραγικά περιστατικά εντός και εκτός Κοινοβουλίου (έχουμε εντοπίσει το όνομά του και σε κείμενα περιοδικών της δεκαετίας του ’30).
Εκλέχθηκε Βουλευτής για μία θητεία (1899-1902). Μπορεί να μην πήρε κάποιος δρόμος ή πλατεία το όνομά του, αλλά ατύπως δόθηκε σε ένα γεφύρι στο Βάλτο του Άργους. Το «Γεφύρι του Πλατούτσα» υπάρχει μέχρι σήμερα και είναι αποτέλεσμα του τσαμπουκά του και των απειλών σε έναν Υπουργό.
Ο νομικός και ιστορικός Βασίλης Δωροβίνης έχει κάνει μια ενδιαφέρουσα έρευνα για τον Πλατούτσα, η οποία πρωτοδημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Θάρρος» στις 19 Νοεμβρίου 1984. Αναφέρουμε περιληπτικά κάποια σημεία από τη ζωή και τη δράση του:
Γεννήθηκε το 1846 στην Αθήνα και ο κουρέας πατέρας του καταγόταν από χωριό του τότε δήμου Λυρκείας. Ο μετέπειτα πρωθυπουργός Θεόδωρος Δηληγιάννης που τότε υπηρετούσε ως ανώτερος υπάλληλος στο Υπουργείο Εσωτερικών μαζί με έναν άλλο συνάδελφό του, εκτίμησαν την τέχνη του κουρέα πατέρα «εις το ξουραφίζειν» και ανέλαβαν να βαφτίσουν το μωρό. Του έδωσαν δύο ονόματα, τα δικά τους: Κωνσταντίνος – Θεόδωρος. Από τότε, νονοί και βαφτιστήρι δεν είχαν επαφές, ο μικρός δεν πήρε ποτέ λαμπάδα.
Γύρω στα 1870 ο Δηληγιάννης ήταν υπουργός Οικονομικών και άλλος υπουργός μεσολάβησε ώστε ο 25χρονος Πλατούτσας να πάει και να του ζητήσει θέση Εφόρου. Ο νεαρός είχε πενταετή προϋπηρεσία στην Κωνσταντινούπολη, πιθανόν ως κλητήρας στο ελληνικό προξενείο.
Μόλις ο Πλατούτσας μπήκε στο γραφείο έσπευσε να φιλήσει το χέρι του Υπουργού. Ο Δηληγιάννης το τράβηξε και ο άγνωστος σε αυτόν νεαρός του εξήγησε πως είναι ο «Θοδωράκης», το βαφτιστήρι του. Ο Δηληγιάννης μόνο που δεν τον έδιωξε από το γραφείο με τις κλωτσιές γιατί είχε πληροφορηθεί το ποιόν του Πλατούτσα. Όπως αφηγήθηκε πολλές φορές ο μετέπειτα Πρωθυπουργός (που βέβαια κι εκείνος δεν άφησε στην Ιστορία την καλύτερη φήμη):
Στην Κωνσταντινούπολη, ο Κωστάκης – Θοδωράκης ήταν κατάσκοπος και χαφιές ο οποίος πρόδιδε Έλληνες. Για 5 χρόνια ουκ ολίγοι φυλακίστηκαν, βασανίστηκαν, εξορίστηκαν, απαγχονίστηκαν από τις ρουφιανιές του.
Όπως είπε ο Δηλιγιάννης, “μοι ήλθον εις τον νουν όλα τα κακουργήματα του νέου αυτού κατά των Χριστιανών της Κωνσταντινούπολης, κατά τους χρόνους της εκεί χαβδιετικής υπηρεσίας του. Μου εγεννήθη τοιαύτη αγανάκτησις κατ’ αυτού, εκείνην την στιγμήν, ώστε εάν δεν ενεφανίζετο ενώπιόν μου με μίαν συναδελφικήν και φιλικήν επιστολήν θα τον ενέπτυον και θα διέτασσον να τον κατακρημνίσουν από την σκάλαν”.
Η αποπομπή του Δηληγιάννη ήταν ο λόγος για να διαγράψει ο Πλατούτσας το όνομα «Θεόδωρος». Έμεινε μόνο «Κωνσταντίνος».
Όπως αναφέρει ο Β. Δωροβίνης, “από το 1876 αρχίζει να πολιτεύεται στην περιοχή Άργους-Ναυπλίου, του τότε νομού Αργολιδοκορινθίας. Συγκεκριμένη πληροφορία για υποψηφιότητά του στις εκλογές έχουμε κατά το 1881, οπότε διαπιστώνουμε ότι ο Πλατούτσας, χρησιμοποιώντας τη ρουσφετολογία, την αρλουμπολογία και τους κενούς λόγους, με θορύβους και χαμόγελα, χρηματιζόμενος επιπλέον, έχει «κατακτήσει καρδιές» των τότε ψηφοφόρων και έχει παραπλανήσει ακόμα και τον σοβαρό τοπικό τύπο.
Στην εφημερίδα «Αργολίδα» υπάρχουν «περιγραφές» όπως αυτή:
«Ο υποψήφιος βουλευτής Άργους κ. Πλατούτσας αφίκετο προ τινών ημερών…….. Όσας και αν κατέβαλε προσπάθειας δεν κατόρθωσε ν’ αποφύγη τας ενθουσιώδεις ζητωκραυγάς των συμπολιτών του εκδηλούντων ελευθέρως και ανυποκρίτως την υπέρ αυτού συμπάθειαν και αγάπην. Αι ζητωκραυγαί έφθαναν μέχρι του Θεού….. Ου μόνον εν Άργει, και εν Ναυπλίω έχει ελκύσει τας συμπαθείας της εκλεκτοτέρας κοινωνίας….. Ο κ. Πλατούτσας βεβαίως είναι επιβεβλημένος παρά της θείας προνοίας».
Ο Κ. Πλατούτσας άλλαζε κόμματα ως πολιτευτής σαν τα πουκάμισα. Πέρασε και από το κόμμα του μεγάλου πολιτικού Χαρίλαου Τρικούπη (και μεγάλου αντιπάλου του Θ. Δηληγιάννη). Σύντομα όμως, ο Τρικούπης έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι «ελυπείτο διότι εκωλύετο εκ του Συντάγματος ν’ αφαίρεση επί μίαν πεντηκονταετίαν τα πολιτικά, δικαιώματα από τους Αργείους, μόνον και μόνον διότι επολιτεύετο ο Πλατούτσας εις την επαρχίαν μας» (βλ. άρθρο του Κ. Ολύμπιου, το 1930).
Σύμφωνα με τον Β. Δωροβίνη, σε περιοδείες του κάποιες εφημερίδες αναφέρουν ότι έγινε «ανάστα ο Θεός» και ότι η γλώσσα του Πλατούτσα «τρέχει με δύναμιν χιλίων ίππων». Με το να κολακεύει τους ψηφοφόρους, να τάζει ρουσφέτια και να λέει ακατάσχετα υπερβολές (πχ. ότι προτίμησε το κουραστικό μεταφορικό μέσο της άμαξας από το καράβι, «ως αποφεύγων τας επιδείξεις») κατάφερε το 1899 να εκλεγεί Βουλευτής με το «Νεωτεριστικόν Κόμμα» του Γ. Θεοτόκη.
Αλλά και ως Βουλευτής, η γραφικότητά του ήταν ανάλογη. Φωνές, τσαμπουκάδες, υπερβολές, σαματάδες εντός και εκτός Βουλής για τον εκπρόσωπο Άργους και Ναυπλίου. Έστω και αργά, τελικά τον πήραν χαμπάρι και σε τοπικό επίπεδο. Ξεκίνησαν αντιδράσεις κυρίως μέσω του Τύπου κατά του «ρυπαίνοντος Πλατουτσισμού». Το φαινόμενο Πλατούτσας διήρκεσε μόνο μια κοινοβουλευτική θητεία. Μέχρι το θάνατό του το 1913 στη Θεσσαλονίκη, πολιτευόταν ανεπιτυχώς.
“Το γεφύρι του Πλατούτσα”
Η γέφυρα βρίσκεται στο Βάλτο του Άργους, κοντά στο κέντρο «Σπηλιά» και αποκαλείται «Το γεφύρι του Πλατούτσα», αφού σε αυτόν οφείλεται η κατασκευή της. Πρόκειται ίσως για το μοναδικό του έργο… Στο βιβλίο «Εύθυμα κι Αργείτικα» (τόμος α’), ο αείμνηστος Σπύρος Μήλιας παρουσιάζει με λογοτεχνική κυρίως και όχι με δημοσιογραφική μορφή τον τρόπο που ο Κωνσταντίνος Πλατούτσας κατάφερε να κατασκευαστεί το γεφύρι. Μπαίνοντας στο γραφείο Υπουργού, με απειλές και χτυπώντας τη μαγκούρα του πάνω στο γραφείο και παραλίγο πάνω στον ίδιο τον Υπουργό, πήρε τη χρηματοδότηση για το έργο. Ο Πλατούτσας παρουσιάζεται στο κείμενο ως ένας αγράμματος Αργείτης βοσκός που από σύμπτωση εξελέγη Βουλευτής χωρίς να γνωρίζει καν με ποιο κόμμα πολιτεύεται. Ο Σπύρος Μήλιας στο πολύτιμο για το Άργος έργο του, δεν ερευνούσε τα γεγονότα από την ιστορική τους διάσταση αλλά έγραφε με βάση τις προφορικές παραδόσεις και τους αστικούς μύθους, αναμειγνύοντας την πραγματικότητα με τη μυθοπλασία.
Επιμέλεια: Γιώργος Νικολόπουλος
