Η αδικία κατά του Παναργειακού, οι 7.000 αγανακτισμένοι φίλαθλοι, τα δακρυγόνα και οι πυροβολισμοί των ΜΑΤ στα κεφάλια των φιλάθλων στις 17 και 18 Ιουνίου 1981
του Γιώργου Νικολόπουλου
36 χρόνια συμπληρώνονται από τη μεγαλύτερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας που έγινε ποτέ στην Αργολίδα. Επτά χιλιάδες Αργείτες βγήκαν στους δρόμους, έστησαν οδοφράγματα στις εθνικές οδούς, έφαγαν ξύλο, δακρυγόνα και πλαστικές σφαίρες από τα ΜΑΤ (τέσσερις χτυπήθηκαν στο μάτι και άλλοι τρεις στους κροτάφους).
Αιτία του ξεσηκωμού δεν ήταν οι τιμές των εσπεριδοειδών ή η γενικότερη οικονομική και πολιτική κατάσταση αλλά η κατάφωρη αδικία εις βάρος του Παναργειακού που του στερούσε την άνοδο στη Β΄ Εθνική. “Η τρομοκρατία των ΜΑΤ σκέπασε το Άργος” έγραφε στον πρωτοσέλιδο τίτλο της η “Aναγέννηση” ενώ και σε όλες τις αθηναϊκές εφημερίδες υπήρχαν εκτενή ρεπορτάζ. Κυρίως στις αντιπολιτευόμενες, αφού το θέμα είχε και πολιτικές προεκτάσεις. Η παραπαίουσα Κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη στήριζε τις αντίπαλες ομάδες για ψηφοθηρικούς λόγους…
Αποφάσεις με πολιτικές προεκτάσεις
Αφορμή για τα αιματηρά επεισόδια της 17ης και 18ης Ιουνίου 1981 ήταν οι αποφάσεις του ΑΣΕΑΔ και του Συμβουλίου της Επικρατείας να κατατάξουν τον πρωταθλητή Παναργειακό (που με προπονητή τον Πέτρο Λεβεντάκο είχε συγκεντρώσει 63 βαθμούς έναντι 62 του Λεβαδειακού και της Αχαϊκής) στην 3η θέση.
Ο Λεβαδειακός έκανε προσφυγή στο Ανώτατο Συμβούλιο Επίλυσης Αθλητικών Διαφορών (ΑΣΕΑΔ) δύο μήνες μετά τον αγώνα με τον Εθνικό Αιγίου (στον οποίο είχε ηττηθεί), επειδή η ίδια η ομάδα του Αιγίου σε μια …κρίση συνειδήσεως αποκάλυψε ότι τα δελτία της δεν είχαν ιατρική θεώρηση.
Η Αχαϊκή από την πλευρά της, έκανε κι αυτή προσφυγή στο ΑΣΕΑΔ υποστηρίζοντας ότι ο αγώνας της με τον Αμβρακικό έληξε 2-2 και όχι 1-2 όπως έγραψε ο διαιτητής στο φύλλο αγώνος. Την προσφυγή της τη στήριξε σε συμπληρωματική έκθεση του διαιτητή ο οποίος αναφέρει ότι έγραψε 1-2 επειδή του ασκήθηκε βία. Το ΑΣΕΑΔ απέρριψε την προσφυγή της Αχαϊκής, η οποία όμως κατέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας. Το Σ.τ.Ε. δεν πήρε απόφαση, η εισήγηση όμως ήταν ευνοϊκή για την Αχαϊκή. Έτσι, από πρώτος ο Παναργειακός, βρέθηκε τρίτος στα χαρτιά και αντί να αγωνιστεί στη Β΄ Εθνική θα αγωνιζόταν στη Γ΄ Εθνική η οποία θα δημιουργείτο τη σεζόν 1981 – 1982 (μέχρι τότε αγωνιζόταν στον Νότιο Όμιλο της Ερασιτεχνικής Κατηγορίας).
Στο Άργος υπήρχε η πεποίθηση ότι πίσω από τις αποφάσεις παίζονταν πολιτικά παιχνίδια κυβερνητικών βουλευτών της Αχαΐας και της Βοιωτίας ενόψει των επερχόμενων εκλογών του Οκτωβρίου. Για να μη βυθιστούν οι ίδιοι έπρεπε να βυθίσουν τον Παναργειακό…
Δεν ήταν λίγες άλλωστε και οι έντονες αποδοκιμασίες του βουλευτή Αργολίδας της ΝΔ Ιωάννη Μηναίου, ο οποίος βρέθηκε στο πλευρό των διαδηλωτών Αργειτών. Έγραφε μεταξύ άλλων το “Αργειακόν Βήμα”: “Είπε ότι αγαπάει τον Παναργειακό όσο κι εμείς. Και τον ρωτάμε: Επί 7 χρόνια που είναι Βουλευτής πότε παρευρέθη έστω σε έναν αγώνα του Παναργειακού; Πώς ήθελε λοιπόν ο Αργειακός Λαός να τον πιστέψει και να μην τον αποδοκιμάσει; Οι εκλογές πλησιάζουν και ο κ. Βουλευτής θα δεχθεί κι άλλες ψυχρολουσίες”.
Όπως έγραφε μετά τα γεγονότα αθηναϊκή εφημερίδα: “Με πρωτεργάτες τουςΠαπασπύρου – Στεφανόπουλο, η ΝΔ κατάκαψε χθες το Άργος”. Ο πρόεδρος της Βουλής Δημ. Παπασπύρου από τη Βοιωτία και ο υπουργός Προεδρίας – και μετέπειτα Πρόεδρος της Δημοκρατίας- Κ. Στεφανόπουλος από την Αχαΐα).
Στην εφημερίδα “Aναγέννηση” διαβάζουμε ανακοινώσεις των κομμάτων της αντιπολίτευσης:
– Η Τ.Ο. Άργους ΠΑΣΟΚ έβγαλε ανακοίνωση στην οποία τονίζει ότι η δεξιά “ποδοπάτησε κάθε έννοια δικαίου και νομιμότητας” και ότι η αδικία στον Παναργειακό μας, πραγματικό πρωταθλητή είναι αποτέλεσμα της παραγοντιστικής πολιτικής που η κυβέρνηση έχει επιλέξει. Για να έλθει, στη συνέχεια, κάποιος παράγοντας και να πουλήσει τη δικαιοσύνη σα ρουσφέτι.
– Η Ν.Ε. Αργολίδας του ΚΚΕ εσωτερικού και το γραφείο πόλης της Ε.Κ.Ο.Ν. Ρήγας Φεραίος Άργους εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλουν ότι πίσω από τα μαγειρέματα του ΑΣΕΑΔ και του ΣτΕ κρύβονται πολιτικά συμφέροντα (ρουσφέτια ενόψει εκλογών)των πολιτευτών της Ν.Δ. στους νομούς Βοιωτίας (Λεβαδειακός) και Αχαΐας (Αχαϊκή).
“Πρωταθληταί στα γήπεδα και όχι στα χαρτιά”
Το πρωί της Τετάρτης 17 Ιουνίου διαδόθηκε ότι ισχυροί πολιτικοί (ο Δημ. Παπασπύρου και ο Κ. Στεφανόπουλος) ενήργησαν ώστε με εκπρόθεσμες ενστάσεις να υποσκελιστεί ο Παναργειακός και από την πρώτη θέση να βρεθεί στην τρίτη. Η οργή των φιλάθλων ήταν μεγάλη και αποφασίστηκε για το βράδυ συγκέντρωση διαμαρτυρίας στην πλατεία Αγίου Πέτρου.
Μια πρωτοφανής λαοθάλασσα κατέκλυσε το κέντρο της πόλης, με πανό του τύπου:“Πρωταθληταί στα γήπεδα και όχι στα χαρτιά”. Στη συγκέντρωση μίλησε ο Δήμαρχος Γιώργος Πειρούνης που διαβεβαίωσε ότι την επόμενη αντιπροσωπεία θα μεταβεί στην Αθήνα για να υπερασπιστεί το δίκιο της ομάδας.
Μετά τη συγκέντρωση, πολυάριθμες ομάδες οπαδών έκλεισαν τους δρόμους προς Τρίπολη και Αθήνα, αλλά και τη σιδηροδρομική γραμμή στα Φίχτια. Στη γέφυρα του Ξεριά στήθηκαν οδοφράγματα και άναψαν φωτιές, καίγοντας και ένα αυτοκίνητο. Η συγκοινωνία της Πελοποννήσου διακόπηκε. Στις 2 τα ξημερώματα όμως έκαναν την εμφάνισή τους ομάδες των ΜΑΤ οι οποίες διέλυσαν τα πλήθη. Tα ΜΑΤ κυνήγησαν τον κόσμο και μέσα στην πόλη χτυπώντας αδιάκριτα και ρίχνοντας δακρυγόνα.
Όπως γράφει η “Αθλητική Ηχώ” στις 19 Ιουνίου: Ο απολογισμός αυτής της αναμέτρησης είναι 9 συλλήψεις και αρκετοί τραυματισμοί με σοβαρότερο αυτόν του κ. Καραβίδα. Οι συλληφθέντες που θα δικαστούν σήμερα στο αυτόφωρο βαρυνόμενοι με διάφορες κατηγορίες όπως αντίσταση κατά της αρχής, παρακώλυση συγκοινωνιών, διατάραξη κοινής ησυχίας, φθορά ξένης περιουσίας κλπ. Συλληφθέντες είναι οι: Ν. Παυλίδης 40 χρονών, Ι. Καλατζής 51 χρ., Στ. Δημόπουλος 29, Ευ. Σμιρλής 19, Κ. Λέκκας 19, Φ. Σκλαβούνος 18, Ν. Ρέντας 15, Π. Πουλής 31, Ν. Παναγής 26.
“Τα ΜΑΤ ξυλοφόρτωσαν τους πάντες”
Την Πέμπτη όλα στο Άργος ήταν κλειστά. Μαγαζιά, εργοστάσια, γραφεία, καφενεία. Ακόμη και οι οικοδομικές δραστηριότητες σταμάτησαν. Στις εισόδους των κλειστών τραπεζών τοποθετήθηκαν χωροφύλακες. Μόνο τρία περίπτερα έμειναν ανοικτά ώστε ο κόσμος να προμηθεύεται τσιγάρα! Όλος ο κόσμος και πάλι στην πλατεία περιμένοντας τον Γιώργο Πειρούνη, τον πρόεδρο της ομάδας Γιώργο Μπαφίτη και την υπόλοιπη αντιπροσωπεία που πήγε στην Αθήνα για συναντήσεις με στελέχη της πολιτικής και αθλητικής ηγεσίας. Το βράδυ, η αντιπροσωπεία έδωσε τις απαντήσεις για ευνοϊκή λύση, οι οποίες ωστόσο ήταν ασαφείς και δεν ικανοποίησαν τους φιλάθλους, το μεγάλο μέρος των οποίων άρχισε να διαλύεται.
Ένα μέρος από αυτούς άρχισε να κινείται προς την οδό Αγγελή Μπόμπου, στο κτήριο της Αστυνομίας, για να ελευθερώσουν τους κρατούμενους, από τα επεισόδια της περασμένης νύχτας.
Το “Αργειακόν Βήμα” γράφει: “Τότε βρήκαν πρόφαση και ξεχύθηκαν τα ΜΑΤ τα οποία εχρησιμοποίησαν δακρυγόνα και ασφυξιογόνα και έσειραν ανηλεώς γέρους και παιδιά και στην πλατεία ακόμη. Ολόκληρη η ατμόσφαιρα της πόλεως ήταν αποπνικτική. Αποτέλεσμα της επιθέσεως των ΜΑΤ εκτός πολλών τραυματισμών και αγρίων ξυλοδαρμών ήταν δύο ανύποπτα παιδιά οι Παν. Τζούτζιας και Δημ. Δαμάλας να χάσουν το ένα τους μάτι, όπως καταγγέλλει ο Ιατρικός Σύλλογος σε δημοσιευομένη σε άλλη στήλη του σημερινού φύλλου ανακοίνωσή του.
Η πόλη μας δεν είχε γνωρίσει ποτέ τέτοιες αγριότητες. Οι άνδρες των ΜΑΤ έριχναν δακρυγόνα προς όλες τις διευθύνσεις και ακόμη πάνω στην πλατεία όπου ο κόσμος καθόταν ήσυχος στα καθίσματα των καφενείων.
“Νύχτα τρόμου”, ονόμασε τη νύχτα αυτή, κυβερνητική Αθηναϊκή εφημερίδα και όλος ο Αθηναϊκός τύπος του οποίου συντάκται ευρίσκοντο στην πόλη μας την Τετάρτη και την Πέμπτη περιέγραψαν τις σκηνές”.
Ο “Φείδων” αναφέρει μεταξύ άλλων για την επίθεση των ΜΑΤ: “Τα ΜΑΤ όμως δεν σταμάτησαν εκεί. Επέλασαν και στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, όπου κάθονταν ήσυχα στα τραπεζάκια γέροντες, παιδιά, μητέρες, γριούλες ξυλοφορτώνοντας τους πάντες.
Και όλα αυτά χωρίς καμμία ειδοποίηση από τηλεβόα, κάποιου υπεύθυνου οργάνου. Αυτή και μόνο η ενέργεια έχει προσβάλλει την αξιοπρέπεια του Αργειακού Λαού, ο οποίος δε συζητά τίποτε άλλο, από αυτά τα επεισόδια της Πέμπτης, κατακρίνοντας την στάση της Αστυνομίας”.
Ωστόσο η εφημερίδα θέλοντας να είναι …αμερόληπτη, παρουσιάζει και την άλλη πλευρά:
“Kαι όπως λέει και η λαϊκή παροιμία «κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά» στην επέλαση που έκαναν τα ΜΑΤ, οπωσδήποτε κτυπήθηκαν και αθώοι, απλοί θεατές των όσων συνέβαιναν. Η ενέργεια αυτή των ΜΑΤ, ήταν η πιο μικρή σε έκταση, όπως μας είπαν ειδικοί, καθότι τα δακρυγόνα που χρησιμοποιήθηκαν ήταν τα πιο απλά και τα πιο «αθώα». Διότι υπάρχουν άλλα δακρυγόνα τα οποία αφήνουν λιπόθυμους αυτούς που τα δέχονται. Και αυτό χάρις στην παράκληση κάποιου Αστυνομικού προς τα ΜΑΤ…Όταν αυτή η δίκαιη διαδήλωση ξέφυγε από τον αρχικό της σκοπό κα έλαβε διαστάσεις εξτρεμιστικές με βόμβες μολότοφ κλπ οπωσδήποτε έπαψε να είναι διαμαρτυρία και έγινε εξτρεμιστική διαδήλωση. Θα έπρεπε όμως κάπου να σταματήσει. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει ήταν να επέμβουν τα ΜΑΤ, με όλα τα γνωστά θλιβερά επακόλουθα”.
Από το Σάββατο, η πόλη ξαναμπήκε σιγά-σιγά στους κανονικούς ρυθμούς. Δύο νέοι άνθρωποι χτυπήθηκαν σοβαρά από πλαστικές σφαίρες των ΜΑΤ στο μάτι και έδωσαν προσωπικό αγώνα για να ξαναβρουν το φως τους, οι συλληφθέντες τελικά αφέθηκαν ελεύθεροι, ο Παναργειακός δεν έχασε τον τίτλο του Πρωταθλητή και ανέβηκε κατηγορία…
Η 17η και η 18η Ιουνίου έχουν μείνει στη νεότερη τοπική ιστορία ως οι μόνες ημερομηνίες που ο αργολικός λαός κινητοποιήθηκε δυναμικά για τη διεκδίκηση ενός δίκαιου αιτήματος. Και οι ευχές των τοπικών εφημερίδων πως οι ημέρες αυτές “θα αποτελέσουν αφετηρία για τη διεκδίκηση και άλλων αιτημάτων του αργειακού λαού”, τρεισήμισι δεκαετίες μετά, δεν έχουν πιάσει τόπο…
