«Σήματα κοινά» – Εγκαινιάστηκε η έκθεση του Χρ. Μποκόρου στην Εθνική Πινακοθήκη (γράφει ο Γ. Κόνδης)

Το παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης στο Ναύπλιο έχει δημιουργήσει τη δική της παράδοση εγκαινιάζοντας νέες εκθέσεις με την ευκαιρία της «Νύχτας των Μουσείων». Η ακούραστη Λαμπρινή Καρακούρτη-Ορφανοπούλου (Ιστορικός Τέχνης της Πινακοθήκης), έχει μέχρι τώρα επιμεληθεί σειρά εκθέσεων που μεταφέρουν στο αργολικό κοινό, αλλά και στην Περιφέρεια, έργα σημαντικών Ελλήνων καλλιτεχνών, όπως επίσης θεματικές εκθέσεις που είχαν εξαιρετική ανταπόκριση στο κοινό. Με την ευκαιρία αυτή θα θυμίσω πως μια από τις σημαντικότερες συνιστώσες του έργου και της παρουσίας των ανθρώπων της Πινακοθήκης, είναι και τα εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά, μαθητές και ενήλικες, που ενισχύουν την πολιτιστική ακτινοβολία της Πινακοθήκης και προσφέρουν μια ορθάνοικτη είσοδο στον κόσμο της Τέχνης σε εκατοντάδες πολίτες.

Η «Νύχτα των Μουσείων» δεν είναι μια εκδήλωση όπως όλες οι άλλες. Αποτελεί πλέον ένα «Σήμα κοινό» στο χώρο του πολιτισμού και ανανεώνει χώρους και προθέσεις συνάντησης, διαλόγου και δημιουργίας. Ίσως και να είναι ένας από τους λόγους που η Πινακοθήκη, στη «Νύχτα των Μουσείων», ολόφωτη, αστραφτερή, ανοίγει φιλόξενα τους χώρους της στα μουσικά σχήματα και εγκαινιάζει εκθέσεις που προσανατολίζουν τις αισθήσεις, τα συναισθήματα και τις σκέψεις. Η έκθεση ενός μεγάλου ζωγράφου με διεθνή αναγνώριση, του Χρήστου Μποκόρου, που εγκαινιάστηκε στις 20/5 ανήκει ακριβώς σ’εκείνες  τις παρουσιάσεις μιας Τέχνης η οποία ελκύει, συγκινεί και ενεργοποιεί κριτικά τη σκέψη.

Αναζήτηση μικρής ελπίδας με το φως ενός κεριού. Μεγάλη συνάντηση με συμβολισμούς αναστάσιμου μηνύματος. Ένα κερί προσμονής, καρτερίας και αναζήτησης μέσα στο σκοτάδι. Πολλά κεριά μαζί, συνάντηση σε δρόμο κοινό Δυο κορυφαία έργα που περικλείουν ολόκληρη την καλλιτεχνική προσπάθεια συμβολικής σύλληψης μιας αδιόρατης σχέσης ανάμεσα στη ψυχή και την πράξη, ανάμεσα στο άτομο και την κοινότητα. Από τη μια καλλιτεχνική σύλληψη στην άλλη, από τη μια καλλιτεχνική αποτύπωση στην άλλη, ο Χρ. Μποκόρος αφήνει να πλανηθεί η σκέψη της ατομικής και συλλογικής ταυτότητας και προτρέπει τον επισκέπτη να μην κοιτάξει απλά, αλλά να αναζητήσει μέσω του βλέμματος τα βαθύτερα ψυχικά και πνευματικά στοιχεία που τον οδηγούν στην αναγνώριση της κοινότητας, των βιωμάτων που την συνιστούν και την κατευθύνουν στο χώρο και το χρόνο.

«Επέλεξα έργα που έχουν να κάνουν με την κοινή μας μνήμη. Όσα χρόνια ζωγράφιζα, μια ταυτότητα έψαχνα. Το πρόσωπό μου να βρω. Να διακρίνω τι είμαι και ποιός. Καταγόμαστε οι άνθρωποι, δεν είμαστε μόνοι. Είναι μακρύ το νήμα, χάνεται πίσω σε όσα συνέβαλαν να είμαστε έτσι, εδώ. Ο τόπος μας, οι δικοί μας, οι άλλοι. Κι οι απέναντι; Ποιοι θα μαστε να τους υποδεχτούμε; Πέρα απ’τα ανθρωπιστικά και τα φιλάνθρωπα και τα ωραία αισθήματα που όλοι έχουνε λίγο ή πολύ. Εμείς ποιοι είμαστε; Σε τι ομονοούμε; Ποιο είναι το κοινό που μας ενώνει; Ποια η ιστορία μας; Τι θήκας προγόνων τιμούμε; Τι έχουμε για μας να διηγηθούμε; Πως κοινωνούμε ως κοινότητα; Σε τι ομνύουμε; Τι ελπίζουμε από κοινού; Τι προσδοκούμε; Ποιους συν-χωράμε στο εμείς; Και τι χρωστάμε πίσω μας, στο σκοτεινό μας παρελθόν;»

Ερωτήματα τόσο δύσκολο να απαντηθούν σήμερα, όσο αυτονόητα τα απαντούσε για αιώνες η παράδοση. Μάλλον γιατί τα περιθώρια προσανατολισμού έχουν στενέψει ή δεν υπάρχουν πια. Μάλλον γιατί ο δρόμος της μονοτροπίας έχει κυριαρχήσει και το μόνο ενδιαφέρον που βρίσκουν τα «απελευθερωμένα» από την κοινότητα άτομα, είναι να εξασφαλίσουν την ανάδειξη του «εγώ» τους ακόμη κι αν χρειαστεί να πατήσουν πάνω στο πτώμα του μπροστινού, του διπλανού, του οποιουδήποτε στέκεται εμπόδιο στην προσπάθειά τους αυτή. Ο καλλιτέχνης θέτει βασικά υπαρξιακά ερωτήματα και καταφέρνει, μέσα στο σκοτάδι,  να δείξει άγνωστα μονοπάτια διαφυγής στο φως. Αναζητά τρόπους να μας θυμίσει πως υπάρχουν «Σήματα κοινά» που πρέπει να τα αναγνωρίσουμε, ορίζοντάς τα και πάλι οδηγούς προσανατολισμού στη ζωή και τον κόσμο. Γι’αυτό και κάθε του έργο είναι έκφραση ευχής, εκμυστήρευση πόθου, απαλός ψίθυρος καλέσματος: να ορθώσουμε το ανάστημά μας λαμπερό μεσ’ στο σκοτάδι. Να αναλάβουμε την ευθύνη μας και να αποδώσουμε τον καλλίτερό μας εαυτό, αντίδωρο στης ζωής μας το χάρισμα.

(Η έκθεση θα διαρκέσει  μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου 2017 κάθε μέρα εκτός της Τρίτης. Τη Δευτέρα η είσοδος είναι ελεύθερη)