Φωτογραφία από το Ιερό Δειραδιώτη Απόλλωνα – Αθηνάς Οξυδερκούς στο λόφο Ασπίδος Άργους
Γράφει η Χρύσα Καρδαρά, Φιλόλογος και συγγραφέας
Εκεί που ο μύθος μπλέκει με την ιστορία στην Αργολίδα ξυπνούν ξανά οι μνήμες ενός άλλου πολιτισμού που κοιμάται θαμμένος κάτω από την πόλη. Το κάστρο της Λάρισας όπου ήταν ο παλαιός ναός της Ήρας, ο ναός της Αθηνάς Οξυδερκούς στον λόφο της Ασπίδας και πιο πάνω σε όλες τις κορυφές ο προφήτης Ηλίας όπου πιθανόν ήταν κάποτε χτισμένος ο ναός του Απόλλωνα.
Στη ντόπια κοινωνία της Αργολίδας ένα ποσοστό ανθρώπων πιστεύει πως υπάρχουν ή κάποιοι έχουν ασπαστεί κρυφά τον παγανισμό. Εξωγήινοι ή οντότητες; Όπως και να ’χει, οι παγανιστές δεν υπηρετούν την ανώτερη ανθρώπινη λογική.
Αλλά ας ταξιδέψουμε λίγο στο παρελθόν για να δούμε τι κάνει το δωδεκάθεο -παγίδα- στο σύγχρονο χριστιανικό κόσμο:
Ας δεχτούμε την πανανθρώπινη αντίληψη ότι το σύμπαν σφύζει ζωής. Υπάρχουν οντότητες φωτεινές που επηρεάζουν το ανθρώπινο γένος. Η λέξη «Θεός» προέρχεται ετυμολογικά από το ρήμα «Θεώ = τρέχω» Στην αρχαιότητα έβλεπαν συχνά φωτεινά σημάδια που έτρεχαν – έσχιζαν τον ουρανό. Θεωρείται ότι βοηθούσαν τον τεχνικό πολιτισμό της αρχαιότητας και ίσως βοηθούν ανθρώπους με απόλυτα αγνές και αγαθές προθέσεις.
Σε αυτήν την τάξη αξιών, όπου μεγαλούργησε ο ελληνικός πολιτισμός, ο Αίαντας τρελαίνεται από την Αθηνά και αυτοκτονεί.
Στις αρχαίες τραγωδίες οι ήρωες τρελαίνονται από θεία δική σε μια προσπάθεια των ανθρώπων να δώσουν μια ανθρώπινη εξήγηση. Δίπλα τους τρέχουν οι βάγιες, οι υπηρέτες που τους πιάνουν το χέρι, ακουμπούσαν, ζεστά πανιά στα κεφάλια τους για να ηρεμήσουν τον αδύναμο από τα μεγάλα οικογενειακά δράματα του οίκου των Λαβδακιδών και του οίκου των Ατρειδών. Έξω από το παλάτι, οι συγγενείς βίωναν έλεος και φόβο για την τύχη του αγαπημένου τους που τυρραγνιόταν. Αν ο πόνος δεν περνούσε, τότε ο άνθρωπος πήγαινε να ζητήσει βοήθεια στα ασκληπιεία. Εκεί ακολουθούσε ένα πρόγραμμα δίαιτας με βότανα, εγκράτεια με βάση την γυμναστική και ορισμένες φορές στην περίπτωση σοβαρών ασθενειών και όχι μόνο, κατέβαιναν σε ένα δωμάτιο κάτω από την γη για την «εγκοίμηση». Η «εγκοίμηση» ήταν μια μυητική διαδικασία όπου οι άνθρωποι ξάπλωναν και βυθίζονταν στους ήχους της επτάχορδης λύρας. Στο άκουσμα της ενώνονταν το δεξιό με το αριστερό ημισφαίριο, ερχόταν η αρμονία στο μυαλό και στο σώμα. Η εσωτερική ταλάντωση προκαλούσε θεραπευτικούς κραδασμούς και τότε ο άνθρωπος έβλεπε οράματα και όνειρα που γεννούσαν την θεραπεία μέσα του και τον βοηθούσαν να πάρει ένα καλύτερο δρόμο στην καθημερινότητα. Βασανισμένοι έβρισκαν την υγεία τους ύστερα από βαρεία ψυχικά προβλήματα, στείρες γυναίκες μπορούσαν μέσα από αυτές τις εσωτερικές ταλαντώσεις και έκαναν παιδί. Ή μέθοδος της «εγκοίμησης» προκαλούσε έναν θεραπευτικό οραματισμό.
Αργότερα, μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο, ο καπιταλισμός σε συνδυασμό με τις καταρρακωμένες αξίες μετά τον πόλεμο γέννησε την Φροϋδική ανάλυση . Έτσι στον νεώτερο κόσμο το πάθος, το δέος,
η ανθρώπινη επαφή αντικαταστάθηκαν από ψυχρά γραφεία που έστελναν τους ανθρώπους από το 19ο αι και μετά για να λύσουν το πρόβλημα της επικοινωνίας και του παράλογου πόνου που γεννούσαν τα κοινωνικά αδιέξοδα.
Ο Χριστός με την σταύρωση και την ανάσταση του, έφερε μια τάξη αξιών στην οποία κυρίαρχο ρόλο παίζει η «θυσία». Η θυσία σαν αξία υιοθετήθηκε από την Ιατρική, τις επιστήμες, τις σύγχρονες παραδοσιακές θεωρίες. Πέρασε μέσα στην αντιμετώπιση του ίδιου μας του εαυτού και στην θεραπεία που προσφέρουμε στους άλλους. Στην πράξη η λογική αυτή οδήγησε σε χημειοθεραπείες, σε ηλεκτροσόκ για τους βαρεία διαταραγμένους, σε παγιδευτικές παραδοσιακές πρακτικές όπως για παράδειγμα η προώθηση χαπιών σε όλους τους τομείς της Ιατρικής. Ο αγώνας, το μαρτύριο, το φως και η αγάπη.
Στο σύγχρονο χριστιανικό κόσμο ο ασπασμός του δωδεκάθεου είναι μια παγίδα μέσα σε μια απόλυτα ένθεη τάξη αξιών. Στην Αργολίδα, τον τόπο των Δαναών που αναβλύζει ενέργεια ας ελπίσουμε ότι σιγά σιγά θα ψηλαφήσουμε την αλήθεια στα χνάρια του πολιτισμού μας.
