Είμαι μια ορφανεμένη, απελπισμένη νεραντζιά από τις ελάχιστες που επιζήσαμε στην πλατεία του Αγίου Πέτρου. Σιδερένια θηρία εδώ και λίγες μέρες όρμησαν και ξερίζωσαν σχεδόν όλες τις αδερφές μου. Ζούσαμε εδώ δεκαετίες ολόκληρες- δύο σειρές περιμετρικά της πλατείας- και τη στολίζαμε με την ομορφιά μας. Νεραντζούλες φουντωμένες με τα άνθη μας, με τους καρπούς μας, ολόιδια πορτοκάλια. Δε ζητήσαμε ποτέ καμιά ιδιαίτερη φροντίδα.
Ολάνθιστες την άνοιξη συνοδεύαμε με τη μοσχοβολιά μας το θρήνο του Επιταφίου, τη χαρά της Ανάστασης, την ευλαβική περιφορά της εικόνας του Αγίου μας. Οι χριστιανικές γιορτές της άνοιξης ήταν ταυτισμένες με την ευωδιά μας, αξεχώριστες από αυτήν. Γιατί μας ξεκλήρισαν; Γιατί στέρησαν τους ανθρώπους από αυτή την απόλαυση;
Τα δέντρα έχουν ψυχή- έτσι λένε οι επιστήμονες- και ‘μείς κουβαλάγαμε στις πλάτες μας τόσα πολλά από τις δεκαετίες που ζήσαμε εδώ. Ωραίες εποχές με περατζάδες κάτω από τον ίσκιο μας, βόλτες, νυφοπάζαρα, γιορτές πορτοκαλιού, χορούς, αποκριές. Καμαρώναμε άλλοτε τις εκδηλώσεις στα γύρω καφενεία και τα νεοκλασικά.
Λένε ότι τα δέντρα πεθαίνουν όρθια. Εμάς δε μας άφησαν να έχουμε ένα φυσιολογικό θάνατο. Είμαστε εμείς που στα «υποκείμενά» μας- έτσι μας λένε οι γεωπόνοι- είναι κεντρωμένες οι πορτοκαλιές που ζούν ολόκληρη την Αργολίδα. Δε δίνουμε ζωή σε τούτο τον τόπο; Δεν είμαστε δέντρα εμβληματικά για αυτήν την πόλη; Τώρα μας αντικατέστησαν με κούτσουρα και τούβλα! Οι αδερφές μας οι ελιές μπορεί να είναι εμβληματικές για άλλους τόπους. Ας τις φυτέψουν στην Καλαμάτα, τη Μυτιλήνη, την Άμφισσα. Δεν είναι άμεσα δεμένες με την ιστορία και τη ζωή του Άργους.
Σκεφτείτε ότι κάποτε- όχι στο μακρινό παρελθόν- θέλησαν να γκρεμίσουν τους «στρατώνες» του Άργους. Τι έγκλημα θα ήταν για την πόλη; Μια ομάδα όμως πολιτών- που θεωρήθηκαν τότε από κάποιους γραφικοί- αγωνίστηκαν και τους έσωσαν. Γιατί δεν έκαναν το ίδιο οι πολίτες και τώρα για τις αδερφές μου; Γιατί δεν έπεσαν μπροστά στις μπουλντόζες να αποτρέψουν το θάνατό τους; Είναι το ίδιο έγκλημα και η δική μας απώλεια, η δική μας καταστροφή, καθώς και όλων των άλλων γειτονικών δέντρων και κυρίως των πεύκων του πάλαι ποτέ πάρκου.
Έφεραν στο παρελθόν με μεγάλο κόστος (γιατί έγινε πριν μερικά χρόνια και άλλη ανάπλαση της πλατείας και τότε καταστράφηκαν αρκετές από τις αδερφές μας, αλλά οι περισσότερες επιζήσαμε) και φύτεψαν πανάκριβα εξωτικά δέντρα. Λίγα από αυτά γλίτωσαν από τη σημερινή λαίλαπα. Μας πνίγει ετούτη η γκρίζα τσιμεντόστρωση και η μαρμαρόστρωση επί της μαρμαρόστρωσης. Ας σηκώσουν το βλέμμα και ας δουν γύρω τους. Κρανίου τόπος. Ακαλαίσθητα κτίρια, άναρχη δόμηση, τσιμέντα παντού και άσφαλτος χωρίς να σκοντάφτει το μάτι πουθενά σε λίγο πράσινο. Ας δουν την Καποδιστρίου- πρόσφατα αναπλασμένη- σε ένα μακρινό πλάνο. Δε φαίνεται πουθενά πράσινο. Μόνο μια φούντα από το πεύκο απέναντι από τη βόρεια είσοδο του 1ου δημοτικού σχολείου προεξέχει στο δρόμο κάνοντας την έκπληξη. Η χαμηλή βλάστηση που φυτεύτηκε χάνεται και δε φαίνεται πουθενά ανάμεσα στα δεκάδες παρκαρισμένα αυτοκίνητα.
Μπορεί, βέβαια, αυτοί που σχεδίασαν τούτα τα έργα να είναι σπουδαγμένοι- εγώ είμαι μια φτωχή νεραντζιά. Σίγουρα όμως είναι ξένοι, αλλότριοι, δεν έχουν βιώματα, δεν έχουν πόνο γι’ αυτήν την πόλη και δεν τους νοιάζει που μας καταστρέφουν. Εγώ όμως, η απορφανισμένη τώρα νεραντζιά, νομίζω ότι ανάπλαση δε σημαίνει καταστροφή, δεν παίρνω σβάρνα ό,τι κουβαλάει το παρελθόν και ιδίως τα δέντρα, δεν το σβήνω τελείως. Το ενσωματώνω στο καινούριο και το σέβομαι. Το αφήνω να ζει- έχει το δικαίωμα, να συνυπάρχει και να ομορφαίνει το καινούριο. Ποιες πόλεις θέλουν να επισκέπτονται οι άνθρωποι; Τις τσιμεντουπόλεις, τις άναρχα δομημένες, αυτές που δουλικά μιμούνται παγκοσμιοποιημένα πρότυπα ή εκείνες που έχουν ταυτότητα, που έχουν κάτι το ξεχωριστό και σέβονται το ιστορικό τους κέντρο. Και στη γειτονική πόλη, το Ναύπλιο, έγιναν έργα ανάπλασης στο ιστορικό κέντρο. Δεν κατέστρεψαν όμως εκεί κανένα δέντρο, κανένα λουλούδι και τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν ήταν προσεχτικά επιλεγμένα και ταίριαζαν στην αρχιτεκτονική του χώρου.
Εγώ έχω ζήσει και έχω αγαπήσει το Άργος. Δε θέλω όμως να ζω πια σε αυτή την πόλη, σε αυτή την πλατεία. Είναι ξένη για μένα. Είναι μια άλλη πόλη. Δεν την αναγνωρίζω. Ας με σκοτώσουν, ας με ξεριζώσουν, δεν μπορώ πια να ζω χωρίς τις αδερφές μου. Η ζωή μου είναι ένα κλάμα.
Πραγματικές δημότισσες
